در تحلیل و مخالفت با حکم اعدام زیاد گفتیم و شنیدیم. من، مأمن رضایی، در سلسله پادکستهای «رفیق اعدامی» در تلاش هستم که فهمی از حال و هوای فرد زندانی در لحظاتی به دست آورم که همبندش را، که نقش رفیق و خانواده پیدا کرده، اعدام میکنند.
هر بار که کسی تجربهاش از آزار جنسی و تجاوز را روایت میکند، یکی پیدا میشود که در آن میان از او بپرسد: «خب چرا شکایت نکردهای؟ مگه مملکت قانون نداره؟»
جنبشهای اجتماعی خصلت بیانی دارند. بعضی جنبشها موفق میشوند و تداوم پیدا میکنند، بعضی شکست میخورند یا محو میشوند. اما همهی جنبشها ــ فارغ از این که از چه منابع و استراتژیها و تاکتیکهایی استفاده میکنند و غایت و تأثیرشان چیست، با فن بیان سر و کار دارند تا توجه دیگران را جلب کنند، آنها را مورد خطاب قرار دهند، و ترغیب و متقاعدشان کنند.
چرا بعد از این همه سال، الان میگوید که به او تجاوز شده؟ چرا روایتش از آزارجنسی انسجام ندارد؟ خودش هنوز شک دارد که تجاوز بوده یا فقط آزار جنسی، ما چطور مطمئن باشیم که اتفاقی افتاده؟ چرا مدام میگوید که قربانی نیست، مگر به او تجاوز نشده؟ اینها فقط بخشی از سؤالهایی است که بعد از هر روایتی از تجاوز و آزار جنسی مطرح میشود.
پاسخ این پرسش راز سربستهای نیست؛ برای توضیح آن لازم نیست عقدههای پیچیدهی روانی-اجتماعی را بررسی کنیم. برای متجاوزان، تجاوز آسان است. و باید جلوی آنها را بگیریم.
«میفرستیمت بند عمومی، وسط زندانیهای خطرناک که حالت جا بیاد.» این تهدیدی است که بسیاری از زندانیان سیاسی از قاضی یا بازجوی پروندهشان شنیدهاند. خطری که گاه از آنچه قاضی و بازجو گفتهاند فراتر نیز میرود...