آئین بهائی – جامعه، سیاست

59 آیین بهائی جامعهوسیاست رسید. مثلا مبلّغ سیّار بهائی، میرزا ابوالفضل نوزده نسخۀ چاپ سنگی ‌ گران به ایران می ‌ میانجی ((3( را در سفری از بمبئی به تبریز پخشکرد. کتاب ایقان انتشارات ناصری در کانون مناقشات مالی و دینی قرار گرفت. به ۱۸۹۰ در میانۀ دهۀ رغم خوانندگان بالقوه زیاد در داخل و خارج از هند در ایران و آسیای میانه، ناشران آثار فارسی، این امر به ویژه در مورد یک ناشر ((3( اردو و هندی در هند، به ندرت از نظر تجاری موفق بودند. ۱۸۹۲ بهائی که خوانندگانی اندک و پراکنده داشت صادق بود. پس از درگذشت بهاءالله در اش، میرزا ‌ ای که بر سر جانشینی او میان عبدالبهاء و برادر ناتنی ‌ انتشارات ناصری در مناقشه شرکت محل ۱۸۹۵ تا ۱۸۹۴ های ‌ در حوالی سال ((3( محمد علی، به وجود آمد درگیر شد. البرکه که این انتشارات را در اختیار داشت دچار مضیقۀ مالی شد. مالکین انتشارات، حاجی داری ‌ سید میرزا ابراهیم افنان و حاجی سید محمد، تصمیم گرفتند از میرزا محمدعلی جانب کنند. یکی از علل این تصمیم اختلاف نظر آنها با عبدالبهاء بر سر چگونگی تأمین سرمایه برای این شرکت بود: «حاجی سید میرزا [ابراهیم افنان] از حضرت عبدالبهاء خواستکه شرکت را بر ده هزار سهم نوزده تومانی قرار داده به بهائیان امر دهند که بخرند و حاجی سید محمد امریه را به ممالک و بلاد برده وصولکند و مطبعه که هر امر و نهضتی را ضرور است در امر ابهی قوت گیرد و نشر این آیین بدین وسیله صورت بیابد و آن حضرت نپذیرفتند و لاجرم حاجی سید محمد و حاجی میرزا حسین مذکور خائب شده صریحا مخالفتکرده ... با میرزا ((3( محمدعلی ارتباط شدید یافتند.» برای فهم سیاست عبدالبهاء در مورد بازبینی آثار پیش از انتشار باید به این اختلافات حال می دانستکه ‌ توجهکرد. او از توانایی چاپ در ترویج پیام آیین بهائی آگاه بود، اما درعین انگیز دربارۀ رهبری جامعۀ بهائی بهکار رود. ‌ تواند در حمایت از دعاوی مناقشه ‌ آثار چاپی می ۵۱۲ ،۴۳۰ ناشر، ص ‌ ، بی ۵ ، ج الحق ۲۷۴ ، ص ۱۳۲۹ ، ، تهران، مؤسسۀ ملی مطبوعات امری ۲ ، ج مصابیح هدایت . الف. س. اردکانی، 35 36. . U. Stark, An Empire of Books: the Naval Kishore Press and the Diffusion of the Printed Word in Colonial India , Ranikhet, India: Permanent Black, 2007 تاریخ ظهور . میرزا محمدعلی متهم شد که همۀ آثاری راکه بهاءالله به او سپرده بود، منتشر نکرده است. مازندرانی، 37 ۴۳۱ ، ص ۵ ، ج الحق . برای بحث دربارۀ این رویداد، ر.ک: م. الف. فیضی، ۱۱۵۳-۱۱۵۲ ، صص ۸ ، ج تاریخ ظهور الحق . مازندرانی، 38 ۶۳ ، ص ۱۳۴۹ ، ، تهران، مؤسسۀ ملی مطبوعات امری کتاب خاندان افنان