125 | عبدالبهاء و نهضت روشنفکری ایران * فریدون وهمن هـا از میـاد شـاهد جنگ هـای پیـش از منظـر تاریخـی، ایـران از هزاره هایــی در تقابــل بــا یونــان و روم و یــا ها و پیروزی هــا، شکســت و صلح مهاجمــان تــرک و ازبــک از نواحــی شــمالی و شــرقی بــوده. فتــح ایــران ی هخامنشــی منجــر بــه دســت اســکندر مقدونــی و فروپاشــی سلســله به های گوناگــون از جملــه ســلوکیان و اشــکانیان شــد و تشــکیل سلســله ی فرهنـگ ایرانـی بـا فرهنـگ و رسـوم یونانـی در هـم آمیخـت. در دوره ای بـا دیـن رسـمی یافـت امـّـا ساسـانی اگـر چـه ایـران ثبـات و هویّــت تـازه هـای قدیمـی بـا همسـایگان غربـی و شـمالی ادامـه یافـت. جنگ فتـح ایـران توسّــط اعـراب و سـقوط سلسـله ساسـانی بـرای اینکشـور آرامــش و آسایشــی در پــی نداشــت و ایــران از پیامدهــای اختلافــات خونبــاری کــه پــس از مــرگ پیامبــر در میــان جانشــینان او رخ داد هرگــز هــای بعــد نیــز مصــون نمانــد، نــه تنهــا در آن دوران خــاص، بلکــه قرن هــای سیاســی و دینــی شــدیدتری شــد. بــا کشــور مــا شــاهد درگیری ی کشـور امیـری و یـا رئیـس ایلـی ضعـف خلفـای عبّاسـی، در هـر گوشـه ســر بــرآورد و پــس از چنــدی بــا جنــگ و خونریــزی جــای خــود را بــه ی مغـولان و تـرکان سـلجوقی دژخیـم دیگـری سـپرد. ایـران دچـار حملـه گشــت و اوضــاع از بــد بدتــر شــد. دیــن، زبــان، ادبیــات، فرهنــگ، و پیچیــد؛ اصــول اجتماعــی همــه و همــه در طوفانــی از حــوادث در هــم ی هجــوم و ایلغارهــا ی ایــن نشــیب و فرازهــا و بــا همــه امّــا در همــه روح ایــران ایــن کشــور را تــرک نکــرد، ایــران و تمــدّن آن نابــود نشــد، زبانـش تغییـر نکـرد، فرهنـگ و هنـر خـود را تـا آنجـا کـه امـکان داشـت هــا و صبــر آهنگــی بــا دگرگونی هــا را در هم ی این حفــظ کــرد و همــه ها فراهـم آورد. ایـران و مـردم ایـران هـم تغییـر کردنـد و هـم کردن پیشـه کوشـش در حفـظ اصالـت ملّــی و فرهنگـی خـود نمودنـد. آنچـه ایـران را از آن همـه وقایـع پـر آشـوب نجـات داد فرهنـگ ایـران و معنویـت و ی تســلّط تــرکان غزنــوی اصالــت روان ایــن ســرزمین بــود. در بحبوحــه فردوسـی شـاهنامه را آفریـد کـه در آن ایـران نـه تنهـا مرزهـای تاریخـی
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2