19 | پیشگفتار * فریدون وهمن خوانــد و بشــارت بــه وحــدت عالــم مردمــان را بــه روشــنفکری فــرا می داد. انسـانی و صلـح عمومـی مـی عبدالبهــاء کــه در محیــط عثمانــی بــه «عبّــاس افنــدی» مشــهور بــود از همـان نوجوانـی در بغـداد بـه دانـش و احاطـه بـه علـوم دینـی شـهرت ی خــرد و دانــش او در محافــل روشــنفکران و یافــت و بــه تدریــج آوازه طلبـان عثمانـی فراگیـر شـد. خورشـید پاشـا حاکـم ادرنـه حضـور اصلاح عبدالبهـاء را در جلسـات علمـی و ادبـی خـود کـه بـا شـرکت بـزرگان آن پاشـا، والـی سـوریه و از داشـت. مدحت شـد گرامـی می شـهر برگـذار می روشـنفکران عثمانـی، کـه دو بـار نیـز صدراعظـم عثمانـی شـد عبدالبهـاء را، احتمــالا بــرای آگاهــی از افــکار ایــن زندانــی روشــنفکر، از عــکّا ب ـه بی ـروت دع ـوت ک ـرد. در هم ـان س ـفر ب ـود ک ـه عبدالبه ـاء ب ـا یک ـی از بزرگتریـن اندیشـمندان جهـان اسـام، محمّــد عبـدُه، دیـدار نمـود و پیونـد 3 دوسـتی بیـن ایـن دو شـخصیّت اسـتوار گشـت. ی حیــات عبدالبهــاء هنگامــی بــود کــه در ســال تریــن دوره مهم ی نوپـای م. بـه وصیّــت پـدرش بهاءاللّــه رهبـری جامعـه ۱۸۹۲/. ش ۱۲۷۱ در بهائـی را بـر عهـده گرفـت. آن زمـان نیـز بـه ماننـد امـروز ایـن جامعـه زادگاه آییـن خـود ایـران مـورد سـرکوب و آزار قـرار داشـت؛ دیانتـیکـه بـه مانسـت و نـه یـک دیانـت فراگیـر جهانـی یکوچـک شـرقی می یـک فرقـه کـه امـروز هسـت. آمـال و اهـداف آن هنـوز بـه روشـنی شـناخته نشـده هـای بـود. ایـران دسـتخوش تحـوّلات گوناگـون از جملـه نفـوذ و دخالت ی تـزاری و بریتانیـا بـود. مـردم دو قـدرت بـزرگ جهانـی یعنـی روسـیه از فسـاد حکومـت قاجـار بـه تنـگ آمـده و خواسـتار حکومـت قانـون و هـای مدنـی و سیاسـی بودنـد. ایـن تحـوّلات و اعتراضـات اجتماعی آزادی سـرانجام بـه انقـاب مشـروطیت ایـران منجـر گردیـد. داشـت. ی بهائـی را بر عهده عبدالبهـاء قریـب سـه دهـه رهبـری جامعـه برای شرح بیشتر بنگرید به: نجاتی القان. «عبدالبهاء و اصلاح طلبان عثمانی»؛ و 3 ویلیام مک کنتس، «عبدالبهاء و استاد امام محمّد عبده.» در همین مجلّد.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2