205 | عبدالبهاء و نهضت روشنفکری ایران * فریدون وهمن خواســت مشــروطیت نبــود بلکــه در آثــارش از اصلاحــات از آنچــه می هــای او - از جملــه کاری کــرد. پنهان بــالا و اتّحــاد اســام گفتگــو می ابهـام در ایـن کـه اسـدآبادی اسـت یـا افغانـی، شـیعه اسـت یـا سـنّی، و برانگیزش هرگـز اجـازه نـداد کـه در میـان روشـنفکران سرگذشـت سـؤال عنـوان رهبـر انقـاب شـناخته شـود و نامـی، بـرای مثـال، چـون ایـران به لنیـن در روسـیه یـا مانـدلا در افریقـای جنوبـی از خـود بـه یـادگار گـذارد. ی بـراون طبعـا بـا ایـن حقایـق آشـنا بـود ولـی کتـاب انقـاب مشـروطه نـام افغانـی زده شـد. بـراون ی ایـن فـال به خواسـت و قرعـه او رهبـر می در کتابـش در مـورد فسـاد مالـی ملکـم از جملـه در مسـأله فـروش امتیـاز ی جنجالـی او در لنـدن نیـز سـکوتکـرد. ی لاتـاری و محاکمـه لغـو شـده های همــان کتــاب در هــا بــراون در بخــش یادداشــت ی این بــا همــه هـای مثبـت و منفـیکه از نقـش بهائیان و ازلیـان در نهضت بـرآورد داوری نویسـد: «نـه تنهـا مشـروطه آورده بـه نقـل از یـک خبرنـگار انگلیسـی می ی مسـتقیم ی آسـیا نتیجـه ی ایـران بلکـه بیـداری همـه نهضـت مشـروطه 372 شـود.» نهضـت دینـی جدیـدی اسـت کـه بابـی یـا بهائـی نامیـده می مـورد دیگـر در تحریـف تاریـخ آییـن بهائـی در اوج قـدرت کمونیسـم در شـوروی سـابق رخ داد کـه بـه دسـتور اسـتالین مقـرّر شـده بـود تمامـی ی مارکسیسـتی مـورد هـای تاریخـی و اجتماعـی از دیـدگاه فلسـفه کتاب هــای نــام «قیام کتــاب کوچکــی به 193۹ بازنگــری قــرار گیــرد. در ســال .S » بــه قلــم س. م. ایوانــف 18۴8-۵۲ های بابیــه در ایــران در ســال پژوهشـگر روس منتشـر شـد کـه شـامل تحلیلـی از نهضـت Ivanov .M ایــن کتــاب در ایــران ترجمــه و 373 بابــی و شــخصیت رهبــران آن بــود. ی منتشـر شـد و مأخـذ قضـاوت نویسـندگان چـپ و نوگـرای ایـران دربـاره نهضـت بابـی و بهائـی قـرار گرفـت. کــه مورّخیــن و نویســندگان چــپ ایــران بــا الهــام از کتــاب تصویری 372 Browne, 1910, 425. 373 M. S. Ivanov, Babidski Vostarii I Irane, 1844-1852, (Moscow 1939.)
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2