| 98 عبدالبهاء فرزند ایران الدی ـن [افغان ـی] ب ـه پیروان ـش کام ـا روش ـن ب ـود پیـام جمال 163 تــوان بــا شمشــیر مذهــب ســر بریــد.» «مذهــب را فقــط می نمایی، فعّــالان شــناخته بــر مبنــای چنیــن سیاســتی و بــا تقیّــه و اســام الدیـن اصفهانـی واعـظ مشـهور، ی ازلـی ماننـد جملـه سـیّد جمال شـده المتکلّمیـن، میـرزا جهانگیرخـان سـیّد نصراللّــه بهشـتی معـروف بـه ملک ای بـا همیـن نـام، و دیگـران (اغلـب صـور اسـرافیل مدیـر و ناشـر روزنامـه ها، ی متوسّــط)، بـا تظاهـر بـه مسـلمانی در حوزه از وعّــاظ و ملّایـان طبقـه هــا بــا ناراضیــان سیاســی در تمــاس آمــده و مــردم را مســاجد، انجمن 164 نمودنــد. بــه پشــتیبانی از اصلاحــات و حکومــت قانــون دعــوت می ی متوسّــطکـه تمایـات الاسـام کرمانـی از علمـاء روشـنفکر طبقـه ناظم در تاریــخ بیــداری ایرانیــانی خــود در بابی/ازلــی داشــت بــه نوشــته ی مشــروطیت ســیّد ی یکــی از دو روحانــی اصــاح طلــب دوره حــوزه محمّــد طباطبایــی رفــت و آمــد آغــاز کــرد و کوشــش نمــود تــا بــر افــکار او و اطرافیانــش در همراهــی بــا مشــروطه تأثیــر گــذارد. مشــابه کاشــانی نــام محمّدمهــدی شریف الاســام، بابی/ازلــی دیگــری به ناظم ی مجتهـد دیگـر سـیّد عبداللّــه بهبهانـی همیـن نقـش را بـر عهـده در حـوزه نویســد: منــگل بیــات در بررســی ایــن چرخــش تاریخــی می 165 گرفــت. ش. هیـچ یـک از ازلیـان شـناخته 1270/. م ۱۸۹۰ ی در دهــه حتّــی 166 کردنـد؛ شـده بـرای حکومـت صبـح ازل مبـارزه نمی 163 E. Kedourie, “Afghani and ‘Abduh: An Essay on Religious Unbelief and Political Activism”, in: Modern Islam. (London:, Frank Cass 1966.), 4445. 164 Abbas Amanat, Iran, A Modern History, (Yale University Press 2007.), 328. (Hereafter: Amanat, Iran.) 165 Abbas Amanat, “Memory and Amnesia in the Histography of the Constitutional Revolution” in: Ataaki, Touraj (ed.) Iran in the 20th Century. Histography and Political Culture, (I. B. Tauris 2009), 28-29., (Hereafter: Amanat, Memory.) کـه منـگل بیـات در مـورد حکومـت ازل، احتمـالا بـر اسـاس کتـاب هشـت آنچه 166
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2