باب و جامعۀ بابی ایران 174 های و از حکومت خودکامه نفرت داشتند همانا نهضت بابی بود. توانایی نظیر بود که حتّی توانست انتظارات این نهضت آن چنان زیاد و در واقع بی آخر زمانی جوامع روستایی را با جوامع شهری، که از نظر پیچیدگی ساخت اجتماعی و سطح سواد تفاوت فراوان داشتند، در یک آیین جدید دینی ساخت اختلافات جوشی این نیروها را میسّر منسجم سازد. عواملی که هم های آشکار بود. در چنین های اقتصادی و سرکوبگری ای، بحران فرقه هایی که در حاشیه جامعه شاهد شرایطی پیام نهضت بابی برای افراد و گروه آشفتگی و تدنّی روزافزون اوضاع بودند جذّابیت خاصّی داشت. جامعۀ گیری خود آنقدر وسعت نظر داشت که حتّی بابی در دورۀ تکوین و شکل ها های ناهمگونی چون زنان باشد. آنچه این گروه گروه سخنگوی نارضایتی را در یک نهضت با هم منسجم ساخت و آنان را به صورت جامعۀ جدیدی درآورد در درجۀ نخست شخص باب و پس از آن گروهی منتظر ظهور بودند، پیروانش، توانستند به یک که جامعۀ بابی را سوای شغل و یا باورهای قبلی آهنگی با پیوند وفاداری ملزم سازند. حضور باب و ادّعاهای او که در هم تحوّل انتظارات و نیازهای پیروانش بود، تحرّک و انسجام جامعۀ بابی را لااقل برای مدّتی تضمین نمود.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2