باب و جامعۀ بابی ایران

331 رق هرهاط ّ ز ادنارب :نیعلاة باجح ۀدن صالح با دو برادر خود در اصل از دهکدۀ برغان در بخش ساوجبلاغ واقع در شرق قزوین بودند. اینان در اوّلین دهۀ قرن نوزدهم به قزوین آمدند و تر به قم، اصفهان و سپس به عتبات رفتند و در ‌ چندی بعد دو برادر بزرگ آنجا زیر نظر مدرّسین مشهورِ مکتب اصولی به تحصیل پرداخته و اجازۀاجتهاد پس از بازگشت به قزوین، محمّدتقی و محمّد صالح هر دو بزودی 3 گرفتند. اند که چندین دهه بعد از آن وقایع به نگارش آمده است. امّا عجیب است ‌ مطالبی ارائه داده ،السلطنه ‌ معین ،) 92 -111( کشف الغطا اند. ‌ و قتیل در این زمینه سکوت کرده قزوینی که نمایند. پر ‌ تر اضافه می ‌ جزئیات چندی را به مطالب قدیمی ظهورالحقّ و الدرّیه ‌ کواکب سیّد علی محمّد ˝ های اروپایی کتاب نیکلا به زبان فرانسوی ‌ محتواترین شرح در زبان Nicolas, A. M. B, Seyyèd Ali Muhammad dit le Bab, (Paris 1925. ) [Hereafter Nico� باب ˝ رسد بر اساس گزارشات شفاهی باشد (گاهی بسیار شبیه ‌ است که به نظر می ]las, Seyyèd ای نیز توسط ادوارد براون ضمن ‌ وجه کامل نیست. جزئیّات تازه ‌ هیچ ‌ )، گرچه بهتاریخ سمندر هایش در: ‌ یادداشت E.G. Browne, The Traveller’s Narrative (Cambridge 1891.) (Hereafter cited as Browne های کوتاه و بعضی از اشعاری که توسط یک منبع ‌ ارائه گردیده است. نوشته )Traveller’s ˝ قرّةالعین ˝ بابی-ازلی ناشناس به مناسبت صدمین سال شهادت این شخصیّت، با عنوان تر است. کتاب مارتا ‌ ای از مطالب قدیمی ‌ ) منتشر شد اکثراً مجموعه 1972/ بدیع 128 ، (طهران روت M. L. Root, Tahirih the pure, (Karachi 1938, 2nd ed. Los Angeles 1981.) M. پسند در مورد طاهره است. رسالۀدنیس مکیون: ‌ شرحی کوتاه و مردم D. Macion ˝From Shaykhism to Babism˝ chap. 6, 194-96 العین در ارتباط با ‌ ) شرحی موجز و روشن در بارۀ نقش قرّة ۲۰۳-۴۶ ،۶ به خصوص فصل دهد. (اکنون قابل دسترسی در کتاب وی: ‌ تکامل جامعۀ شیخی در عتبات ارائه می The Messiah of Shiraz (Brill, Leiden 2009) (Hereafter cited as Macion, Messiah) ؛ موژان مؤمن در کتاب خود: Momen, M. The Bábi and Baha’i Religions 1844-1944: Some Contemporary Western ای از ‌ مطالب کمتر شناخته شده Accounts. (Oxford 1981.) (Hereafter Momen, Religions( ˝ لمحات اجتماعیه من تاریخ العراق الحدیث ˝ نام ‌ کند. اثر علی الوردی به ‌ منابع اروپایی نقل می ترین شرح به زبان عربی در بارۀ حیات قرّةالعین را ‌ جامع 1۵2 -90 ،2 . ) ج 1971 ، (بغداد ای در بارۀ دوران عراق است که اکثراً مبتنی بر دو نسخۀ ‌ داراست. این اثر شامل جزئیات تازه خطی گمنام است: یکی نوشتۀ عبود صالحی، از نوادگان ملّا محمّد صالح برغانی تحت ؛ و دیگری نوشتۀ ملّا احمد حصاری خراسانی تحت ˝ العین، علی حقیقتها و واقعها ‌ قرّة ˝ عنوان 13 ، (سه جلد، طهران تاریخ شهدای امر . محمّدعلی ملک خسروی در ˝ عقاید شیخیّه ˝ عنوان گاه ‌ العین گه ‌ های قرّة ‌ دهد. آثار باب و یا نوشته ‌ ) اطلاعات جدیدی ارائه می 197۲ / بدیع های اروپاییان در این زمینه مانند کتاب ‌ اشارات کوتاهی به وقایع تاریخی دارد. بعضی از نوشته Polak( .J. E جی. ای. پولاک در دو جلد با عنوان : ایران: سرزمین و مردم آن و سایر آثار اشارۀ مختصری Persien, das Land und seine Bewohner. 2. vols. (Leipzig 1865 العین منبع الهامی برای نویسندگان اروپایی بخصوص ‌ نمایند. زندگانی قرّة ‌ به این شخصیّت می دانستند شد. اثر نمایشنامه نویس روسی ایزابلا ‌ کسانی که وی را قهرمان آزادی زن می یک نمونۀ آن Bab, dramatichiskaya Poema, (St. Petersburg 1903(گرینوسکایا با عنوان است. .۶۶۰-۶1 ،22۶ -28 ،2 . ج طبقات اعلام الشیعه ؛91 ،19 قصص العلماء 3

RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2