341 رق هرهاط ّ ز ادنارب :نیعلاة باجح ۀدن زيرا که به نظر خالی از اغيار بحول و قوّۀپروردگار نگريستم که اين خواهد بعد از آنکه پروردگار رکن امر عظيم البتّه مظهر و محلّى مى رابع و مظهر جامع و قريۀ ظاهره را به خلق فهمانيده و ايشان را به ساحت قرب خود کشيده و از سماء علوّ و رفعت رزق ايشان را دليل حکمت بر او جلّ شأنه واجب است که بارانيده [است]. پس به ايشان را به خود وانگذارد بلکه نعمت را اعظم و فضل را اعمّ و احسان را اَتمّ لازم است که اظهار فرمايد زيرا که عادت او چنين جارى گرديده و يوماً فيوماً کور در ترقّى است و ماکانَ لفيضه تعطيلا 50 ً. الحمدلله و المنّة و الّشکر که امر الان کماکان است. مضمون تکامل معنوی در متن فوق نمایانگر یک پویایی تاریخی غیرقابل انکار است که حتّی در بین دیگر جریانات فراشرعی زمان او نیز دیده همانا تداوم تجلّی مستمر فیض الهی است. این ˝ قاعدۀلطف ˝ شود. لازمۀ نمی دیدگاه یادآور آراء قدیم معتزله است، ولی از عقاید صوفیّه و حتّی اسماعیلی نوع بشر ˝ سرنوشت محتوم ˝ : رود، زیرا دلالت دارد بر اینکه نیز فراتر می مستلزم استمرار ظهورات الهی برای سیر آدمی به سوی کمال است. این نظریّه العین و نتیجۀ که این چنین با دقّت تشریح گردیده ظاهراً ابتکار خود قرّة و هم متکّی بر ˝ کشف و شهود ˝ تحقیق شخصی او است که هم مبتنی بر باشد. می ˝) دلیل عقلی (حکمت ˝ چنین نگرشی را باید گامی مهم به جلو در افکار شیخی- بابی بشمار آورد که حکمت (به مفهوم تلاش عقلانی) را، به همراه با کشف و شهود، رسد داند و به این نتیجه می عواملی برای پیشرفت مستمر روحانی نوع بشر می ناپذیری به یک نبوّت جدید تکامل به نحو گزیر ˝ فیض مستمر الهی ˝ که گیری نظریّۀ پیشرفت معنوی [انسان] آمد منطقی این نگرش شکل یابد. پی می العین، در تأیید لزوم گذشت از مرز بود که باب، و مفسّرین بابی، از جمله قرّة اسلام پذیرفته بودند. ها در افکار بابی که اساس و ترین جهش در اینجا با یکی از اساسی روبرو هستیم. این گفتمان فرآیندی ˝ کور در ترقّى است ˝ پایۀآن بر نظریّۀ تاریخی است که در گردش کائنات پیشرفت نوع انسان را به جلو امری ناگزیر .۴9۴ ، همانجا 50
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2