403 یئاهب تناید هب یباب نییآ زا های کلیدی باب، ادامه آمدن فرستادگان از سوی خداوند (یکی از آموزه است.) سرانجام بهاءاللّه خود را همان موعود بیان اعلام کرد و افزود که تا دستکم هزار سال دیگر فرستاده دیگری از سوی خداوند نخواهد آمد. بنا بر این در هر سه آیین، اسلام، بابی و بهائی با شکلی از موعودگرایی روبرو های اساسی دارند و هر کدام دارای اهمّيّت فراوانی هستیم که با يکديگر فرق باشند. بينی پيروان خود می گیری جهان برای شکل های یهود و مسیح و ادیان دیگر) موعود شخصی در اسلام (همانند آیین تواند واقع شود. مطابق روایات، وظیفۀ او است که ظهورش هر لحظه می انتقام گرفتن از ظالمین و از دشمنان و نابود ساختن بدکیشان است. موعود، امّت خود را بر دیگران پیروز کرده و به قدرت خواهد رساند. مهدی، منجی ها را ندارد، او اصلاح مؤمنان است و اموری که انسان توانایی اصلاح آن خواهد کرد. ویژگی دیگر موعود آن است که هر مؤمنی را به نسبت پایبندی بخشد. شود) پاداش می او به سنّت (که هر نوع انحراف از آن گناه شمارده می حاصل این نوع موعودگرایی، دوری و واهمه از هر نوع تغییر و تحوّل اجتماعی از سوی انسان است. چه که بايد منتظر موعود ماند تا او امور را اصلاح نمايد. ها انتظار در آیین بابی بر عکس، مفهوم موعودگرایی نه به عنوان قرن برای آمدن منجی است بلکه به معنی بر حذر بودن از تحجّر و سکون، و های ديرينه است که برای عامّه تقدّس تشویق مدام به تفکّر انتقادی به سنّت يافته و سرپيچی از آن را غير ممکن نموده و بدین ترتيب در آيين باب موعود عاملی است برای ترویج تغییر و تحوّل. بر خلاف برداشت سنّتی، موعود آید تا آید تا بر اعتقادات و رسم و رسوم مؤمنان صحّه بگذارد، بلکه می نمی ها را زیر سؤال ببرد. جهانی نو بر پا کند و سنّت (نوآوری، چیزی که سابقه ˝ بدعت ˝ به عنوان نمونه، در اسلام سنّتی دارای باری منفی است و به گفته برخی ˝ سنّت ˝ ندارد) به عنوان خلاف روايات راهی است به سوی آتش دوزخ. امّا باب از نوآوری ابایی نداشت و را به خود ˝ بِدع ˝ و ˝ بدیع ˝ ،˝ بدعت ˝ از ابتدای رسالت در آثار خود بارها لفظ و به بياناتش نسبت داد. روشن است که باب به اهمّيّت اين اصطلاح واقف بود و آگاهانه دست به اين کار زد. امّا در آثار بهاءاللّه، مسئله موعودگرایی پایان یافته اعلام شده. بهاءاللّه
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2