باب و جامعۀ بابی ایران 420 ای نیست. امّا واضح است که این واژه در بسیاری از متنوّع آن، کار ساده شناسانه و آخرالزمان دارد، و در زبان انگلیسی احادیث شیعی مفهومی آخرت ) به ˝ حکم الهی ˝( 16”divine command ) و “ ˝ امر الهی ˝( 15”divine cause“ عنوان بهترین ترجمۀ انگلیسی نزدیک به آن پیشنهاد شده. به عبارت دیگر، منظور از این آیۀ قرآنی این بوده است که یهودیانی که در زمان محمّد این کردند، مقصودشان این بوده است که امر خداوند، که کلمات را بیان می توسّط موسی نازل شده است، یگانه امر الهی است و خداوند هرگز پیامبر دیگری با امر الهی جدیدی مبعوث نخواهد کرد. طاهره این تعبیر از آیۀ مزبور را عمومیّت داده و آن را برای کلّیّۀ جوامع دینی – و به ویژه جامعۀ اسلامی آور است و یا کنند رسول خودشان آخرین پیام زمان خودش – که ادّعا می اینکه خداوند قادر نیست فرستادۀ جدیدی را بفرستد و بر امرش بیفزاید، به يومًا فيومًا كور در ˝ کند که برد. طاهره در آثار خود به کرّات اعلان می کار می . ذکر این نکته نیز مهمّ است که واژۀ 17˝ ترقّيست وما كان لفيضه تعطيلًا «ترقّی» که طاهره در این عبارت به کار برده است متضمّن مفهوم پیشرفت اجتماعی و تربیتی بوده و با مفاهیم پیشرفت و تکامل ارتباط دارد. کند که ظهورات الهی با سیّد باب طاهره در آثارش بر این امر تأ کید می یابد، و این تأ کید او تنها اصل و بارزترین موضوع در آثار سیّد خاتمه نمی باب بود. سیّد باب در سراسر آثارش، به صراحت یا در لفافه، به ظهور به بعد، او را با عنوان "مَنْ 18۴7 نماید که از سال شخصیّتی اشاره می کند. وی اللّه" (کسی که او را خداوند ظاهر خواهد ساخت) یاد می ُ یُظهِرُه گویی ظهور یک پیامبر، پیروانش را به بجای تعیین جانشین برای خود یا پیش اللّه فراخواند. در آثار وی تعابیر رمزی دیگری ُ انتظار برای ظهور مَنْ یُظهِرُه (معادل عددی اسم ˝238˝ همچون "ابن علی" (فرزند علی یعنی حسین) و بنابر منابعی 18 کار رفته است. اللّه به ُ علی") " نیز در اشاره به مَنْ یُظهِرُه "حسین 15 Todd Lawson, Gnostic Apocalypse and Islam (London: Routledge, 2012), index, s.v. “divine cause (al-amr)”; Abbas Amanat, Resurrection and Renewal, 252. 16 Amanat, Iran: A Modern History, 246; Abbas Amanat, Resurrection and Renewal, 149. . عبارت مشابهی در همان منبع، 387 ،3 ّ، جلدظهور الحق کتاب فاضل مازندرانی، 17 .388 مراجعه کنید به 18
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2