آینده‌ی روحانیت

یﻨﺪە ﯾآ روﺣﺎﻧ � ﺖ ٢٦٨ ﮐﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ب ﻓﺎرای بﻪ ﺗﺄﻣﻞ ﻧﻈﺮی ﺎرە � ی در ﺎﺳﺖ � ﺳ ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ، ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻪ ی ﺟﺎی در ﻧﻈﺎم � ﺎ � ﺳ ی زﻣﺎﻧﻪ ﺧﻮد ﺎﻓﺘﻨﺪ � و ﻧﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ آن ﺴﺘﺎدﻧﺪ. � ا ١ ﻫﺎﻧﺮی ﻦ �� ﮐ اﺻﻄﻼح » ﻓﻠﺴﻔﻪ ی � اﺳﻼ « را ﺗﻮﺳﻌﻪ ی ی ﻣﻌﻨﺎی داد ﺗﺎ ﻋﺮﻓﺎن و ﺗﺼﻮّف را ن ی � ﻧ ی د � ﮕ ��� در و ﺪە � ا ی » ﺗﺪاوم ﻓﮑﺮ ف � ﻓﻠﺴ « در اﯾﺮان را ﮐﻪ اﺻﻞ ﻣﻮﺿﻮﻋﻪ ای ﻣﻬﻢ در ﺸﻪ � اﻧﺪ ی اوﺳ ﺖ، ﺪ � ﺗﺄﯾ ﮐﻨﺪ. بﻪ ﻋبﺎرت ﮕﺮ، � د دﺳﺘکﺎری در اﺻﻄﻼح » ی ﻓﻠﺴﻔﻪ � اﺳﻼ « پﺎﺳﺦ بﻪ ﺎزی � ﻧ ف � ﻓﻠﺴ و � ﻣﻔﻬﻮ ﻧﺒﻮد ﻪ � بﻠ ن ە ی � اﻧﮕ ﻫﺎی ﮏ � ﺪﺋﻮﻟﻮژ � ا داﺷﺖ و بﺎ ﺖ � ﻫﺎی ﺣﻤﺎ ی ﻧﻬﺎدﻫﺎی ﻫﻤﭽﻮن اﻧﺠﻤﻦ � پﺎدﺷﺎ ﻓﻠﺴﻔﻪ اﯾﺮان و ﻣﺎﻧﻨﺪ آن در ﺧﺎرج ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ ﺗﺎ ﻓﻠﺴﻔﻪ را ﮑﺮە � ﭘ ای � اﺟﺘﻤﺎ و ﻣﺎدی ﺑبﺨﺸﺪ . در ﺎس � ﻗ بﺎ ﺟﻬﺎن اﺳﻼم، ﻓﻠﺴﻔﻪ در دوران ﻗﺮون � وﺳ ﻫﻤﻮارە در ﭼﺎرﭼﻮب ﻧﻈﺎم ش � آﻣﻮز و در ﮐﻨﺎر ﻫﺎی رﺷﺘﻪ ﮕﺮ � د ﻗﺮار داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. بﻪ ی � ﺗﻌﺒ ی � ﭘ ﺑﻮردﯾﻮ، ﻠﺴﻮف � ﻓ �� ﻣﺴ - ی ﺎی � ارو ﻫﻤﻮارە homo academicus ﺑﻮدە اﺳﺖ؛ اﻣﺮی ﮐﻪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ کﺎرﮐﺮدﻫﺎ و ﺎﻣﺪﻫﺎی � ﭘ ،� اﺟﺘﻤﺎ ﻪ � بﻠ ﻣﻀﻤﻮن و ﺖ � ﻣﺎﻫ ﺧﻮدِ ﻓﻠﺴﻔﻪ ی ی ﺎی � ارو را ﮏ � ە � ﻣﺘﻔﺎوت � . ﮐﻨﺪ ٢ *** ﻪ � ﻣﺎ � ﮔﺬاری �� ﻋﻈ در ﮐﺸﻮرﻫﺎی ب ﻋﺮی و ی ، ﺎی � ارو اﻏﻠﺐ ﺗﺤﺖ ﺖ � ﻫﺪا و ﻧﻈﺎرت دوﻟﺖ ﻫﺎ، ﺑﺮای ــــﺞ � ﺗﺮو ﻓﻠﺴﻔﻪ و ﻋﺮﻓﺎن � . ﺷﻮد ﻫﻢ پﺎی آن ﻐﺎت � ﺗبﻠ ی ی ﻓ �� ﺮا در ﻗﺎﻟﺐ ﻫﺎی ،� ﺸگﺎ � دا ت ﻣﻄﺒﻮﻋﺎی و آﻧﻼﯾﻦ ﺻﻮرت � ی د � ﮔ ﮐﻪ راﺳﺘﺎی آن » اﺛبﺎت وﺟﻮدِ ﻓﻠﺴﻔﻪ « در ــــﺦ � ﺗﺎر ا ﺳﻼم، اﻏﺮاق در ی � ﺗﺄﺛ ﻓﻠﺴﻔﻪ و ﻋﻠﻮم � اﺳﻼ در ﺶ � ﺪا � ﭘ ﺗﺠﺪّد و ﺗﻤﺪّن ن ﮐﻨﻮی اﺳﺖ ﺗﺎ بﺎ ن ت ﺨن � ﺑﺮاﻧﮕ ی ﻋﻼﻗﻪ ﺟﻮاﻧﺎن بﻪ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺳﺪّی در ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﻔﻮذ 1 . Aziz Al-Azmeh, Muslim Kingship: Power And The Sacred in Muslim, Christian And Pagan Politics, London, I. B. Tauris, 1997 2 . Pierre Bourdieu, Méditation pascaliennes, Paris, Gallimard, 1997, p. 49