One Hundred and Sixty Years

٢٢١ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﺩﺭ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﻣﻼﻗﺎﺗﺶ ﺑﺎ ﺩﮐﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ، ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﮐﻪ ، ﺩﺭ ﻧﺨﺴﺘﻴ ﻦ ﺳﺎﻝ ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮﻯ ] ﺍﻭ ۱۳۳۰ [ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺖ : ﺪ ﻧﻮﻳﺴ ﻣﻰ ﺑﻪ ﺍﻭ ﮔﻔﺘﻢ ﺷﻤﺎ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﺴﺘﻴﺪ ﻭ ﺍﻻﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﺎ ﺩﺭ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥ ﻫﺎ ﻓﻌّ ﺎﻝ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻣﺸﮑﻼﺗﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺍﻳﺠﺎﺩ . ﺍﻧﺪ ﮐﺮﺩﻩ ﻟﺬﺍ ﻣﺮﺗﺒﴼ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﺋ ﻰ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺷﮑﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﺁﻳﺖ ﺍﻟﻠﻪ ﺑﺮﻭﺟﺮﺩﻯ ﻣﻰ ﺭﺳﺪ . ﺍﻳﺸﺎ ﻥ ﻻﺯﻡ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺍﻗﺪﺍﻣﻰ ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﻴﺪ . ﺩﮐﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺗﻤﺎﻡ ﺷﺪﻥ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻦ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﺍﻯ ﺗﻤﺴﺨﺮ ﺁﻣﻴﺰﻯ ﻗﺎﻩ ﻗﺎﻩ ﻭ ﺑﺎ ﺻﺪﺍﻯ ﺑﻠﻨﺪ ﺧﻨﺪﻳﺪ ﻭ »: ﮔﻔﺖ ﺁﻗﺎﻯ ﻓﻠﺴﻔﻰ، ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻓﺮﻕ ﻧﺪﺍﺭﺩ . ﻫﻤﻪ ﺍﺯ ﻳﮏ ﻣﻠّ ﺖ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ «. ﺍﻳﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻦ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺷﮕﻔﺖ ﺁﻭﺭ ﺑﻮﺩ ﺯﻳﺮﺍ ﺍﮔﺮ ﺳﺆﺍﻝ ﻣﻰ ﮐﺮﺩ ﻓﺮﻕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﭼﻴﺴﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻭ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻰ . ﺩﺍﺩﻡ ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺧﻨﺪﻩ ﺗﻤﺴﺨﺮ ﺁﻣﻴﺰ ﻭ ﻣﻮﻫﻦ ﺩﻳﮕﺮ ﺟﺎﺋﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺻﺤﺒﺖ ﮐﺮﺩﻥ ﻭ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺩﺍﺩﻥ ﺑﺎﻗﻰ ﻧﻤﺎﻧﺪ . ﻟﺬﺍ ﺳﮑﻮﺕ ﮐﺮﺩﻡ ﻭ ﻣﻮﻗﻌﻰ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﻀﺮ ﺁﻳﺖ ﺍﻟﻠﻪ ﺑﺮﻭﺟﺮﺩﻯ ﺭﺳﻴﺪﻡ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺭﺍ ﮔﻔﺘﻢ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻬﺖ ﻭ ﺗ ﺤﻴّ ﺮ ﭘﻴﺎﻡ ﻭﻯ ﺭﺍ ﺍﺳﺘﻤﺎﻉ ﮐﺮﺩ . ) ﻓﻠﺴﻔﻰ ۱۳۷۶ : ۱۳۳ ( ﻧﻪ ﺩﮐﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺍﺯ ﻧﻮﻉ ﻣﺸﮑﻼﺗﻰ ﮐﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺍﺯ ﻣﺤﻤﺪ ﺗﻘﻰ ﻓﻠﺴﻔﻰ ﻣﻰ ﭘﺮﺳﺪ ﻭ ﻧﻪ ﻓﻠﺴﻔﻰ ﺗﻮﺿﻴﺤﻰ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺗﻬﻤﺖ ﺩﺍﺭﺩ . ﻫﺮ ﺩﻭ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﺳﺨﻦ ﻧﺎﺭﻭﺍ ﻭ ﺩﺭﻭﻍ ﺍﺳﺖ ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺍﻯ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﻭﺷﻦ ﮐﺮﺩﻥ ﺁﺗﺶ ﺍﺧ ﺘﻼﻑ ﺑﻴﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ . ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﭘﺎﻳﺎﻧﻰ ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮﻯ ﺩﮐﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ، ﺑﺎ ﻗﺪﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﭼﭗ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﻮﻥ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﺮﻳﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﻧﺰﺩﻳﮏ . ﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺍﻟﻠﻪ ﺁﻳﺖ ﮐﺎﺷﺎﻧﻰ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺁﻳﺎﺕ ﻋﻈﺎﻡ ﻣﺜﻞ ﺁﻳﺖ ﺍﻟﻠﻪ ﺑﻬﺒﻬﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﺩﮐﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺼﺪﻕ ﻭ ﺩﺭ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭﻯ ﺍﺯ ﮐﻮﺩ ﺗﺎﻯ ۲۸ ﻣﺮﺩﺍﺩ ۱۹۵۳ ﻧﻘﺶ ﻋﻤﺪﻩ ﺍﻯ ﺍﻳﻔﺎ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﺁﻣﺪ ﭘﻰﺍﺯ . ﻫﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﮐﻮﺩﺗﺎ ﻣﺤﺎﮐﻤﮥ ﺩﮐﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ، ﺳﺮﮐﻮﺏ ﮔﺮﻭﻩ ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ﻭ ﮐﺸﻒ ﺷﺒﮑﮥ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺁ ﻥ ﺣﺰﺏ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﺍﻧﻰ ﮔﺸﺘﻦ ﻭ ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎء ﺁﻥ ﺍﻧﺠﺎﻣﻴﺪ . ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﭘﺮ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﻧﻴﺰ ﻃﺒﻖ ﺭﻭﺍﻝ ﺟﺎﺭﻯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻭ ﺩﻫﺎﺕ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﺯﺍﺭ ﻭ ﺍﺫﻳﺖ ﻭ ﺗﺒﻌﻴﺾ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰ . ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ