One Hundred and Sixty Years

٢٨٨ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻗﺪﻳﻤﺘﺮﻳﻦ ﻧﺴﺨﮥ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ۱۲۲ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺗﻮﻟﺪ ﺑﻬﺎءﺍﻟﻠﻪ ﺍﺳﺖ . ﺁﻳﺎ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻫﺎ ﺍﻳﻦ ﻗﺪﺭ ﺩﻭﺭﺍﻧﺪﻳﺶ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ؟ ﻣﮕﺮ ﺁﻥ ﮐﻪ ﺍﺩﻋﺎ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﺴﺨﻪ ﻫﻢ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻫﻤﮥ ﮐﺘﺎﺑﻬﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﻔﺮﻧﺎ ﻣﻪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺟﻌﻠﻰ ﺍﺳﺖ . ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﻣﺆﻟﻒ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﮥ ﺍﻳﻦ ﺍﺩﻋﺎﻫﺎﻯ ﺑﺰﺭﮒ ﺧﻮﺩ ﻣﺪﺭﮎ ﻭ ﺳﻨﺪ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﮐﻨﺪ . ﺍﻣﺎ ﮔﻤﺎﻥ ﻣﻦ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺩﺍﺋﻰ ﺟﺎﻥ ﻧﺎﭘﻠﺌﻮﻥ ﺑﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﻫﺎ ﺑﻬﺎ ﻣﻰ . ) ﺩﻫﺪ ﺻﺎﺑﺮﻯ ۱۳۸۳ : ۳۰۶ ( * ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﮔﺮﻭﻩ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﮐﻨﺠﮑﺎﻭ ﮐﻪ ﻣﺎﻳﻠﻨﺪ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﻧﺎ ﺻﺮ ﺧﺴﺮﻭ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺷﻬﺮ ﻋﮑﺎ ﭼﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺁﻥ ﺑﺨﺶ ﺍﺯ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﺍ ﻋﻴﻨﺎ ﻧﻘﻞ ﻣﻰ ﮐﻨﻴﻢ ﻭ ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻋﮑﺎ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﻨﺼﻮﺭﻯ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﮐﺘﺎﺏ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭﻟﻰ ﺑﻪ ﺭﻭﻯ ﺧﻮﺩ ﻧﻴﺎﻭﺭﺩﻩ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﮐﺮﺩ . ﻭ ﭼﻮﻥ ﻣﺎ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﻫﻔﺖ ﻓﺮﺳﻨﮓ ﺑﺮﻓﺘﻴﻢ ﺑﻪ ﺷﻬ ﻪ ﺭﺳﻴﺪﻳﻢ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ  ﺮﺳﺘﺎﻥ ﻋﮑ ﻣﺪﻳﻨﮥ ﻋﮑﺎ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ . ﺷﻬﺮ ﺑﺮ ﺑﻠﻨﺪﻯ ﻧﻬﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ، ﺯﻣﻴﻨﻰ ﮐﺞ ﻭ ﺑﺎﻗﻰ ﻫﻤﻮﺍﺭ . ﻭ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺳﺎﺣﻞ ﮐﻪ ﺑﻠﻨﺪﻯ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺷﻬﺮ ﻧﺴﺎﺯﻧﺪ ﺍﺯ ﺑﻴﻢ ﻏﻠﺒﮥ ﺁﺏ ﺩﺭﻳﺎ ﻭ ﺧﻮﻑ ﺍﻣﻮﺍﺝ ﮐﻪ ﺑﺮ ﮐﺮﺍﻧﻪ ﻣﻰ . ﺯﻧﺪ ﻭ ﻣﺴﺠﺪ ﺁﺩﻳﻨﻪ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺷﻬﺮ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺯ ﻫﻤﮥ ﺷﻬﺮ ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ ﺍﺳﺖ، ﻭ ﺍﺳﻄﻮﺍﻧﻪ ﻫﺎ ﻫﻤ ﻪ ﺭُﺧﺎﻡ ﺍﺳﺖ . ﻭ ﺳﺎﺣﺖ ﻣﺴﺠﺪ ﺭﺍ ﺑﻌﻀﻰ ﻓﺮﺵِ ﺳﻨﮓ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﻌﻀﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﺳﺒﺰﻯ ﮐِﺸﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﮐﻪ ﺁﺩﻡ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴﻼﻡ ﺁﻧﺠﺎ ﺯﺭﺍﻋﺖ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ . ﻭ ﺷﻬﺮ ﺭﺍ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﮐﺮﺩﻡ ﺩﺭﺍﺯﻯ ﺩﻭ ﻫﺰﺍﺭ ﺍَﺭَﺵ ﺑﻮﺩ ﻭ ﭘﻬﻨﺎ ﭘﺎﻧﺼﺪ ﺍَﺭَﺵ ﺑﺎﺭﻩ . ﺍﻯ ﺑﻐﺎﻳﺖ ﻣﺤﮑﻢ، ﻭ ﺟﺎﻧﺐ ﻏﺮﺑﻰ ﻭ ﺟﻨﻮﺑﻰ ﺁﻥ ﺑﺎ ﺩﺭﻳﺎﺳﺖ ﻭ ﺑﺮ ﺟﺎ ﻧﺐ ﺟﻨﻮﺏ ﻣﻴﻨﺎ ] ﻟﻨﮕﺮﮔﺎﻩ ﺍ[ – ﺳﺖ ﻭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻬﺮﻫﺎﻯ ﺳﺎﺣﻞ ﺭﺍ ﻣﻴﻨﺎﺳﺖ ﻭ – ﺁﻥ ﭼﻴﺰﻯ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﻬﺖ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﮐﺸﺘﻴﻬﺎ ﺳﺎﺧﺘﻪ . ﺍﻧﺪ ﭘﻨﺠﺎﻩ ﮔﺰ ﺑﮕﺬﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺑﻰ ﺩﻳﻮﺍﺭ، ﺍﻻّ ﺁﻧﮑﻪ ﺯﻧﺠﻴﺮﻫﺎ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﻮﺍﺭ ﺑﺪﺍﻥ ﺩﻳﻮﺍﺭ ﮐﺸﻴﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﭼﻮﻥ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﮐﺸﺘﻰ ﺩﺭ ﻣﻴﻨﺎ ﺁﻳﺪ ﺯﻧﺠﻴﺮ ﻫﺎ ﺳﺴﺖ ﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺯﻳﺮ ﺁﺏ ﻓ ﺮﻭ ﺭﻭﻧﺪ ﻭ ﮐﺸﺘﻰ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺁﻥ ﺯﻧﺠﻴﺮ ﺍﺯ ﺁﺏ ﺑﮕﺬﺭﺩ ﻭ ﺑﺎﺯ ﺯﻧﺠﻴﺮﻫﺎ ﺑﮑﺸﻨﺪ ﺗﺎ ﮐﺲ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﻗﺼﺪ ﺁﻥ ﮐﺸﺘﻰ ﻫﺎ ﻧﺘﻮﺍﻧﺪ ﮐﺮﺩ .