One Hundred and Sixty Years

٢٨٩ ﻭ ﺑﻪ ﺩﺭﻭﺍﺯﮤ ﺷﺮﻗﻰ ﺑﺮ ﺩﺳﺖ ﭼﭗ ﭼﺸﻤﻪ ﺍﻯ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻴﺴﺖ ﻭ ﺷﺶ ﭘﺎﻳﻪ ﻓﺮﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺁﺏ ﺭﺳﻴﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻋَﻴﻦُ ﺍﻟﺒَﻘَﺮ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻭ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﮐﻪ ﺁﻥ ﭼﺸﻤﻪ ﺭﺍ ﺁﺩﻡ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴﻼﻡ ﭘ ﻴﺪﺍ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﮔﺎﻭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﺁﺏ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺳﺒﺐ ﺁﻥ ﭼﺸﻤﻪ ﺭﺍ ﻋَﻴﻦُ ﺍﻟﺒَﻘَﺮ ﻣﻰ . ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻭ ﭼﻮﻥ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥ ﻋﮑّﻪ ﺳﻮﻯ ﻣﺸﺮﻕ ﺭﻭﻧﺪ ﮐﻮﻫﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﻧﺪﺭ ﻣﺸﺎﻫﺪ ﺍﻧﺒﻴﺎﺳﺖ ﻋﻠﻴﻬﻢ ﺍﻟﺴﻼﻡ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻊ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﺑﺮﮐﻨﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﮐﺴﻰ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺭَﻣﻠَﻪ ﺭﻭﺩ . ﻣﺮﺍ ﻗﺼﺪ ﺍﻓﺘﺎﺩ ﮐﻪ ﺁﻥ ﻣﺰﺍﺭﻫﺎﻯ ﻣ ﺘﺒﺮّﮎ ﺭﺍ ﺑﺒﻴﻨﻢ ﻭ ﺑﺮﮐﺎﺕ ﺍﺯ ﺣﻀﺮﺕ ﺍﻳﺰﺩ ﺗﺒﺎﺭﮎ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﺑﺠﻮﻳﻢ ... ) ﺩﺑﻴﺮ ﺳﻴﺎﻗﻰ ۱۳۷۵ :۶-۲۵( ﺳﻮﺍﻯ ﺷﺮﺡ ﺑﺎﻻ ﺩﺭ ﺩﻭ ﻧﻮﺑﺖ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﮐﻪ ﻧﺎﺻﺮ ﺧﺴﺮﻭ ﺭﺍﻫﺶ ﺍﺯ ﻋﮑﺎ ﻣﻰ ﮔﺬﺭﺩ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺑﺮﺩﻥ ﻧﺎﻡ ﺍﮐﺘﻔﺎ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ . ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﺁﻳﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﮐﻮﺷﺶ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻫﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻌﻞ ﮐﺘﺎﺑﻰ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻋﻈﻤﺖ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻫﻤﻴﻦ ﭼﻨﺪ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﺳﺖ . ﺁﻳﺎ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻫﺎ ﺍﺯ ﺗﻤﺎﻡ ﺩﻧﻴﺎﻯ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﺷﻬﺮﻫﺎﻯ ﭘﺮ ﺭﻭﻧﻖ ﻭ ﺯﻳﺒﺎﻯ ﻓﺎﻃﻤﻴﺎﻥ ﻣﺜﻞ ﻗﺎﻫﺮﻩ ﻭ ﺩﻣﺸﻖ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﻓﻘﻂ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻣﺪﻥ ﺁﺋﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺍﻗﺎﻣﺖ ﺑﻬﺎءﺍﻟﻠﻪ ﺩﺭ ﻋﮑﺎ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﺳﺎﺯﻧﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺩﺭ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﺒﻮﺩ ﺁﻗﺎﻯ ﻓﻴﺮﻭﺯ ﻣ ﻨﺼﻮﺭﻯ ﺯﺣﻤﺖ ﻧﮕﺎﺷﺘﻦ ﺁﻥ ﮐﺘﺎﺏ ﻣﻔﺼّﻞ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺧﻴﺎﻝ ﺧﻮﺩ ﭘﺮﺩﻩ ﺍﺯ ﺟﻌﻠﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ ﺁﺛﺎﺭ ﻧﺜﺮ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﺑﺮ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﺷﺖ؟ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﺴّﺎﺳﻴّﺖ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﻨﺼﻮﺭﻯ ﺑﻪ ﮐﻠﻤﮥ ﻋﮑﺎﺳﺖ ﻭ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺁﻣﺪﻥ ﺁﻥ ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺏ ﻧﺎﺻﺮﺧﺴﺮﻭ ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﮐ ﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﻫﺴﺖ . ﺍﻳﻦ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﺁﻥ ﭼﻨﺎﻥ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺼﺤّﺢ ﮐﺘﺎﺏ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﮥ ﻧﺎﺻﺮﺧﺴﺮﻭ ﻗﺒﺎﺩﻳﺎﻧﻰ ، ﺁﻗﺎﻯ ﺩﮐﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﺩﺑﻴﺮ ﺳﻴﺎﻗﻰ، ﺩﺭ ﺷﺮﺡ ﻣﻔﺼّﻞ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﻔﻴﺪﻯ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻫﺎﻯ ﮐﺴﺎﻥ ﻭ ﺟﺎﻳﻬﺎ ﻭ ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎ ﻭ ﻗﺒﻴﻠﻪ ﻫﺎ ﻭ ﮐﺘﺎﺏ ﻫﺎ ﻧﮕﺎﺷﺘﻪ ﺯﻳﺮ ﮐﻠﻤﻪ ﻋﮑّ ﺎ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﺨﺘﺼﺮﻯ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺁﻥ ﺷﻬﺮ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ : ﻃﻮﺑﻰ ﻟﻤﻦ ﻳﺮﻯ ﻋﮑّ ]ﻪ ﺧﻮﺷﺎ ﺑﺮ ﺣﺎﻝ ﮐﺴﻰ ﮐﻪ ﻋﮑﺎ ﺭﺍ ﺯﻳﺎﺭﺕ ﮐﻨﺪ [ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺣﺪﻳﺚ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻨﻮﭼﻬﺮﻯ ﺩﺭ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﺪﺍﻥ ﺣﺪﻳﺚ ﮔﻮﻳﺪ : ﻧﺒﻴﺪ ﭘﻴﺶ ﻣﻦ ﺁﻣﺪ ﺑﻪ ﺷﺎﻃﻰ ﺑَﺮﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﻨﺪﻩ ﮔﻔﺘﻢ » ﻃﻮﺑﻰ ﻟﻤﻦ ﻳﺮﻯ .«ﻪ ﻋﮑّ ١٣٥ 135 ﻳﻌﻨﻰ : ﺑﻪ ﺧﺠﺴﺘﮕﻰ ﻭ ﻧﻴﮏ ﺑﺨﺘﻰ ﺩﺭ ﺳﺎﺣﻞ ﺭﻭﺩ ﺷﺮﺍﺏ ﺑﻪ ﺩﺳﺘﻢ ﺭﺳﻴﺪ، ﺑﻪ ﺧﻨﺪﻩ ﮔﻔﺘﻢ ﺧﻮﺷﺎ ﺑﺮ ﺁﻥ ﮐﺲ ﮐﻪ ﻋﮑّﺎ ﺭﺍ ﺯﻳﺎﺭﺕ ﮐﻨﺪ .