One Hundred and Sixty Years

٢٩٨ ﺁﺧﺮ ﺳﺮ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﺎ ﭘﺘﮏ ﻣﺘﻼﺷﻰ ﻣﻰ . ﮐﺮﺩﻧﺪ ﺯﻥ ﻭ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺭﺍ ﺟﻠﻮﻯ ﭘﺪ ﺭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺑﺎ ﻓﺠﻴﻊ ﺗﺮﻳﻦ ﻭﺿﻊ ﻣﻰ ﮐﺸﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﺟﻨﺎﻳﺘﻰ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﮐﺘﻔﺎ ﻧﻤﻰ . ﮐﺮﺩﻧﺪ ﺷﺎﻳﺪ ﺗﮑﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪﻩ ﺗﺮﻳﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﮐﺸﺘﺎﺭﻫﺎ ﺍﺯ ﻳﮏ ﺍﻓﺴﺮ ﺍﻃﺮﻳﺸﻰ ﮐﺎﭘﻴﺘﺎﻥ ﺁﻟﻔﺮﺩ ﻓﻮﻥ ﮔﻮﻣﻮﻧﺰ Capitan Alfred von Gumoens ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺄﻣﻮﺭﻳﺖ ﺩﺍﺷﺖ . ﭼﻨﺪ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﺯ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺍﻭ ﺭ ﺍ ﻧﻘﻞ ﻣﻰ : ﮐﻨﻴﻢ .... ﺭﻭﺷﻰ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﺷﮑﻨﺠﻪ ﮔﺮﻫﺎ ﺑﮑﺎﺭ ﻣﻰ ﺑﺮﻧﺪ، ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻣﺤﻴﻂ، ﻣﺼﻴﺒﺘﻰ ﮐﻪ ﺑﺪﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﺤﮑﻮﻣﻴﻦ ﺑﺨﺖ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﺗﺎ ﻟﺤﻈﮥ ﺩﺍﺩﻥ ﺟﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺤﻤﻞ ﮐﻨﻨﺪ، ﻫﻤﻪ ﻭ ﻫﻤﻪ ﺑﻘﺪﺭﻯ ﻧﺎﮔﻮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻳﺎﺩﺁﻭﺭﻯ ﺁﻥ ﺧﻮﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺭﮔﻬﺎﻯ ﻣﻦ ﺑﻪ ﻏﻠﻴﺎﻥ ﻣﻰ . ﺁﻭﺭﺩ ﺑﺪﻥ ﻣﺤﮑﻮﻣﻴﻦ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻣﻴﻠﻪ ﻫﺎﻯ ﺳﺮﺥ ﺩﺍﻍ ﻣ ﻰ ﮐﻨﻨﺪ، ﭼﺸﻤﻬﺎﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻣﺘﻪ ﺳﻮﺭﺍﺥ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ، ﺳﺮﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﭘﺘﮏ ﺧُﺮﺩ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ، ﺩﺭ ﺑﺪﻧﺸﺎﻥ ﺳﻮﺭﺍﺥ ﻫﺎﻯ ﻣﺘﻌﺪّﺩ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﮐﺮﺩﻩ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺷﻤﻊ ﻣﻰ ﮔﺬﺍﺭﻧﺪ، ﭘﻮﺳﺖ ﮐﻒ ﭘﺎﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﮐﻨﺪﻩ ﭘﺎﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺭﻭﻏﻦ ﻣﺬﺍﺏ ﻣﻰ ﮔﺬﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻧﻌﻞ ﻣﻰ ﮐﻮﺑﻨﺪ ﻭ ﻣﺠﺒﻮﺭﺷﺎﻥ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﺣﺎﻝ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎ ﺭﺍﻩ ﺑﺮﻭﻧﺪ . ﻣﺤﮑﻮﻡ ﺑﺪﺑﺨﺖ ﮐﻮﺷﺶ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﺑﺪﻭﺩ ﺍﻣﺎ ﺑﺮ ﺯﻣﻴﻦ ﻣﻰ . ﺧﻮﺭﺩ ﺗﺼﻮﺭ ﻧﮑﻨﻴﺪ ﺣﺎﻝ ﺑﺎ ﻳﮏ ﺗﻴﺮ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺧﻼﺹ . ﮐﻨﻨﺪ ﻣﻰ ﺧﻴﺮ، ﺑﺪﻥ ﻣﺘﻼﺷﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﻣﺤﮑﻮﻣﻴﻦ ﺭﺍ ﺑﻄﻮﺭ ﻭﺍﮊﮔﻮﻥ ﺑﺎ ﺩﺳﺘﻬﺎﻳﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﺩﺭﺧﺖ ﺁﻭﻳﺰﺍﻥ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺁﻧﮕﺎﻩ ﺣﺎﺿﺮﺍﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻃﭙﺎﻧﭽﻪ ﻣﻬﺎﺭﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺭﻓﺘﻦ ﻣﻐﺰ ﻭ ﻳﺎ ﻗﻠﺐ ﻭ ﻳﺎ ﭼﺸﻢ ﻣﺤﮑﻮﻡ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪ ... ﺩﺭ ﺍﺳﻼﻡ ﭼﻴﺰﻯ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺗﺮﺣﻢ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ . (Momen 1981: 132- 4) ﺑﻪ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺁﻗﺎﺧﺎﻥ ﻧﻮﺭﻯ ﺻﺪﺭ ﺍﻋﻈﻢ، ﻫﺮ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﺯ ﻣﺘّﻬﻤﻴﻦ ﺑﺎﺑﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺳﭙﺮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﮑﺸﻨﺪ ﺗﺎ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺛﻮﺍﺏ ﻫﺎ ﺳﻬﻢ ﺑﺮﻧﺪ ﻭ ﻫﻢ ﺑﺪﻳﻨﺘﺮﺗﻴﺐ ﻋﺪﮤ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺧﻮﻥ ﺑﺎﺑﻴﺎﻥ ﺳﻬﻴﻢ ﮔﺮﺩﻧﺪ . ﺗﻌﺪﺍﺩﻯ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﺨﺖ ﺑﺮﮔﺸﺘﮕﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﻧﺼﻴﺐ ﺩﺭﺑﺎﺭﻳﺎﻥ ﻭ ﺣﺘّﻰ ﺧﻮﺩ ﺷﺎﻩ ﺷﺪﻧﺪ . ﻭﻟﻰ ﺷﺎﻩ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﭘﻴﺸﺨﺪﻣﺖ ﻫﺎﻳﺶ ﺭﺍ ﻣﺎﻣﻮﺭ ﮐﺸﺘﻦ ﺑﺎﺑﻰ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﮐﺮﺩ . ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ١٧ ﺍﻭﺕ ١٨۵٢ ﻭﺯﻳﺮ ﻣﺨﺘﺎﺭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ، ﮐﻠﻨﻞ ﺷﻴﻞ ﻭ ﻭﺯﻳﺮ ﻣﺨﺘﺎﺭ ﺭﻭﺱ ﭘﺮﻧﺲ ﺩﺍﻟﮕﻮﺭ ﻭﮐﻰ ﻧﺎﻣﮥ ﻣﺸﺘﺮﮐﻰ ﺑﻪ ﻭﺯﻳﺮ ﺍﻣﻮﺭ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺳﻌﻴﺪ ﺧﺎﻥ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻭ ﺷﺎﻩ