One Hundred and Sixty Years

٣٠۵ ﻭﺯﻳﺮ ﻣﺨﺘﺎﺭ ﺗﺸﮑﺮ ﻧﻤﻮﺩ ١٤٧ (Shoghi Effendi 1965: 106) . ﺍﻋﺰﺍﻡ ﻣﺄﻣﻮﺭ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺭﻭﺱ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺑﻬﺎءﺍﻟﻠﻪ ﻭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺍﺵ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻗﺎﺟﺎﺭﻳﻪ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺩﺍﺭﺩ . ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻫﺎﻳﻰ ﮐ ﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﻏﻀﺐ ﺷﺎﻩ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺟﺎﻧﺸﺎﻥ ﺑﺎ ﭘﺎﺩﺭﻣﻴﺎﻧﻰ ﻳﮏ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﻧﺠﺎﺕ ﻣﻰ ﻳﺎﻓﺖ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺗﺒﻌﻴﺪ، ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺍﺯ ﺳﻼﻣﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ، ﻣﺄﻣﻮﺭﻯ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﻫﻤﺮﺍﻫﺸﺎﻥ ﻣﻰ . ﺷﺪ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻣﻴﻦ ﺍﻟﺪﻭﻟﻪ ) ﻋﺒﺪﺍﻟﻠﻪ ﺧﺎﻥ ﺳﺮﺩﺍﺭ ﺍﺻﻔﻬﺎﻧﻰ ( ﺻﺪﺭ ﺍﻋﻈﻢ ﻓﺘﺢ ﻋﻠﻴﺸﺎﻩ ﮐﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺳﺮﻧﮕﻮﻧﻰ ﺍﺯ ﻗﺪﺭﺕ ﺑﺎ ﭘﺎﺩﺭﻣﻴﺎﻧﻰ ﺳﻔﻴﺮ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻭ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺁﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﻋﺎﺯﻡ ﻋﺘﺒﺎﺕ ﮔﺮﺩﻳﺪ .( Amanat 1985: 939-41) ﻫﻢ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺣﺎﺝ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺁﻗﺎﺳﻰ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﺎ ﻧﻔﻮﺫ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻩ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﮐﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﺮﮒ ﺷﺎﻩ ﻭ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺍﺯ ﺑﻴﻢ ﺟﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺗﺒﺎﻧﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﻳﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺍﻭ ﺑﻮﺩﻧﺪ، ﻣﺨﺼﻮﺻﴼ ﻣ ﻬﺪ ﻋﻠﻴﺎ ﻣﺎﺩﺭ ﺷﺎﻩ ﺟﻮﺍﻥ، ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺩﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﻌﻈﻴﻢ ﭘﻨﺎﻫﻨﺪﻩ ﺷﺪ ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﭘﺎﺩﺭﻣﻴﺎﻧﻰ ﺩﻭ ﻭﺯﻳﺮ ﻣﺨﺘﺎﺭ ﺭﻭﺱ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺍﺯ ﺷﺎﻩ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺟﺎﻧﻰ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺑﺎ ﻗﺮﺍﻭﻝ ﻫﺎﻯ ﺩﻭ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﻋﺎﺯﻡ ﻋﺮﺍﻕ ﮔﺸﺖ ﻭ ﻳﮏ ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ ﻭﻓﺎﺕ ﻳﺎﻓﺖ (Amanat 1987: 183-8) . ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﺑﻬﺎءﺍﻟﻠﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﺳﺮﺍﻥ ﻭ ﻓﻌﺎﻻﻥ ﺑﺎﺑﻴﻪ ﺑﻮﺩ . ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﺑﻨﻴﺎﻥ ﮔﺬﺍﺭ ﺩﻳﻦ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺳﺎﻝ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﻋﺮﺍﻕ ﺩﺭ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﺳﺎﺧﺖ . ﺯﻧﺪﺍﻧﻰ ﺷﺪﻥ ﺑﻬﺎءﺍﻟﻠﻪ ﺩﺭ ﺳﻴﺎﻩ ﭼﺎﻝ ﻭ ﻧﺠﺎﺕ ﺍﻭ ﺑﻪ ﮐﻮﺷﺶ ﻭﺯﻳﺮ ﻣﺨﺘﺎﺭ ﺭﻭﺳﻴﻪ ﻭ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻧﺎﻣﮥ ﺗﺸﮑﺮ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺗﺰﺍﺭ ﺭﻭﺱ ﺩﺭ ﺗ ﻤﺎﻡ ﮐﺘﺎﺏ ﻫﺎﻯ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻴﭽﻮﺟﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺁﻥ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﮐﺎﺭﻯ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ . ﺩﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺩﺳﺘﺎﻭﻳﺰ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻧﺘﺴﺎﺏ ﺁﻥ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻪ ﺭﻭﺳﻴﻪ ﺗﺰﺍﺭﻯ . ﺷﺪ ﻳﮑﻰ ﺟﻤﻊ ﺷﺪﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻋﺸﻖ ﺁﺑﺎﺩ ﺭﻭﺳﻴﻪ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﻯ ﻭ ﻣﺠﺎﺯﺍﺕ ﻗﺎﺗﻞ ﻳﮏ ﻧﻔﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺷﻬﺮ . ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻧﮑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﻭﺳﻴﻪ ﺗﺰﺍﺭﻯ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺁﺳﻴﺎﻯ ﻣﺮﮐﺰﻯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺼﺮّﻑ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺁﻭﺭﺩ ﻭ ﺷﺮﻭﻉ ﺑﻪ ﺁﺑﺎﺩﺍﻧﻰ ﺁﻧﺠﺎ ﻧﻤﻮﺩ ﺟﻤﻊ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ، ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ، ﺍﺯ ﺷﻬﺮﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺨﺼﻮﺻﴼ ﺍﺯ ﺧﺮﺍﺳﺎﻥ ﺭﻭﺍﻧﮥ ﺁﻥ 147 ﺑﻬﺎءﺍﻟﻠﻪ ﺍﺯ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺍﺩﺭﻧﻪ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﺳﺮﺍﻥ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺩﻧﻴﺎ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩ ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻠﺢ ﻭ ﺁﺷﺘﻰ ﻭ ﺧﻠﻊ ﺳﻼﺡ ﺩﻋﻮﺕ ﮐﺮﺩ . ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺗﺰﺍﺭ ﺭﻭﺱ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻳﺎﺩﺁﻭﺭ ﻳﺎﺭﻯ ﻭﺯﻳﺮ ﻣﺨﺘﺎﺭ ﺭﻭﺳﻴﻪ ﺩﺭ ﻧﺠﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ) ﺑﻬﺎءﺍﻟﻠﻪ ۱۹۹۶ :۵۱ .(