One Hundred and Sixty Years

٣٣٣ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﺘﻮﺍﻧﺪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﺸﺮﻯ ﺭﺍ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﮐﻨﺪ ﻭ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻯ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩ ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﺪ ﺑﻪ ﻳﮏ ﺳﻮ ﮔﺬﺍﺭﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺑﺮﺯﺥ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻣﺘﺮﻭﮎ ﻭ ﺑﻰ ﻣﺼﺮﻑ ﺳﭙﺮﺩﻩ ...) ﺷﻮﺩ ﺗﺮﺟﻤﻪ .( ) Shoghi Effendi: 1991, 41 ( ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻧﻴﻤﮥ ﺩﻭﻡ ﻗﺮﻥ ﻧﻮﺯﺩﻫﻢ ﮐﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ « ﻣﻠﺖ» ﻭ « ﻭﻃﻦ» ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺳﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻣﻄﺮﺡ ﺍﺳﺖ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﺒﻮﺩ . ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﮐﺸﻮﺭ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻋﺸﻴﺮﻩ ﺍﻯ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻣﻰ ﺷﺪ ﻭ ﺩﺍﻳﺮﮤ ﻗﺪﺭﺕ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻣﺮﮐﺰﻯ ﺍﺯ ﺣﺪﻭﺩ ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ﻓﺮﺍﺗﺮ ﻧﻤﻰ . ﺭﻓﺖ ﺑﺨﺶ ﻫﺎﻯ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﺮ ﻳﮏ ﺩﺭ ﺗﻴﻮﻝ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﺑﺴﺘﮕﺎﻥ ﺷﺎﻩ ﺍﺯ ﻗﺒﻴﻠﮥ ﺗﺮﮎ ﺯﺑﺎﻥ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻣﻰ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﻫﺮ ﺳﺎﻟﻪ ﻣﺒﻠﻐﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﺎﻩ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺮﮐﺰﻯ ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ ﺩﺭ . ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻟﻬﺠﻪ ﻫﺎ ﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﻫﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ « ﻭﻃﻦ» ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺧﺎﻧﻪ ﻭ ﻳﺎ ﺩﻩ ﻭ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺑﻮﺩ ﻧﻪ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﮐﺸﻮﺭ . ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﮐﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺷﻴﺮﺍﺯﻩ ء ﺍﺻﻠﻰ ﻣﻠﻴّﺖ ﻣﺎ ﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﺭﺳﻤﻰ ﮐﺸﻮﺭ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﮤ ﮐﻮﭼﮑﻰ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻰ ﺷﺪ ﺯﻳﺮﺍ ﻗﺮﻳﺐ ﻳ ﮏ ﺳﻮﻡ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺷﺎﻫﺎﻥ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﻭ ﺗﺒﺎﺭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺗﺮﮎ ﺯﺑﺎﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ . ﭘﺮﺍﮐﻨﺪﮔﻰ ﺩﻫﺎﺕ ﻭ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﻣﺸﮑﻼﺕ ﻣﻌﺎﺷﺮﺕ ﻭ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺁﻣﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻫﺮ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﻟﻬﺠﮥ ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﻰ ﻭ ﻗﺪﻳﻤﻰ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺍﻏﻠﺐ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﻬﺮ ﻳﺎ ﻗﺼﺒﻪ ﻣﺠﺎﻭﺭ ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢ ﻧﺒﻮﺩ . ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺑﺎ ﺳﻮﺍﺩﺍﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﮐﻢ، ﺁﻥ ﻫﻢ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻋﻠﻮﻡ ﺩﻳﻨﻰ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻣﻰ . ﮐﺮﺩﻧﺪ ﺍﻳﻨﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺮﺟﻊ ﺍﺻﻠﻴﺸﺎﻥ ﻋﺮﺑﻰ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﮔﺮ ﮐﺘﺎﺏ ﻭ ﺭﺳﺎﻟﻪ ﺍﻯ ﺗﺎﻟﻴﻒ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺯﺑﺎﻥ ﺑﻮﺩ . ﻃﺒﻌﴼ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻴﺴﻮﺍﺩﻯ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺑﻮﺩ ﺑﻠﮑﻪ ﻧﻴﻤﻰ ﺍﺯ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻳﻌﻨﻰ ﺯﻧﺎﻥ ﺍﺯ ﻣﻮﻫﺒﺖ ﺳﻮﺍﺩ ﻭ ﺷﺮﮐﺖ ﺩﺭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﺑﻮﺩﻧﺪ . ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﻻ ﺩﻳﺪﻳﻢ ﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ ﺑﺎ ﮐﻮﺷﺶ ﺟﻤﻌﻰ ﺍﺯ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﺍﻥ ﻭ ﻋﻼﻗﻤﻨﺪﺍﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻔﺎﻫﻴﻤﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻭﻃﻦ ﻭ ﻣﻠﺖ ﻭ ﮐﺸﻮﺭ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﻣﻠّﻰ ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺖ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺩﺭﺁﻣﺪ . ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﻧﻴﻤﮥ ﻗﺮﻥ ﻧﻮﺯﺩﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ، ﻳﻌﻨﻰ ﺯﻧﺪﻩ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﻭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻋﻼﻗﻪ ﺑﻪ ﻣﺠﻤ ﻮﻋﻪ ﺍﻯ ﮐﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﺎﻡ ﮔﺮﻓﺘﻪ، ﻧﻘﺶ ﻓﻌّﺎﻟﻰ ﺩﺍﺷﺖ ﺍﻣﺎ . ﺍﻳﻦ ﮐﻮﺷﺶ ﺗﺎﮐﻨﻮﻥ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ . ﺑﺎﺏ، ﺍﺯ ﺑﻨﻴﺎﻥ ﮔﺬﺍﺭﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﻦ، ﮐﺘﺎﺏ