One Hundred and Sixty Years

٣۴٨ ﺭﺍﻫﻰ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺷﺪ . ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺁﺯﺍﺩ ﺑﺮﻭﮐﺴﻞ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۹۴۱ ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻋﻠﻮﻡ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺭﺍ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﺨﺪﺍﻡ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻣﻮﺭ ﺧﺎﺭ . ﺟﻪ ﺩﺭ ﺁﻣﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﭘﺲ ﻣﺸﺎﻏﻠﻰ ﺩﺭ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻰ ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ، ﺁﻟﻤﺎﻥ ﻭ ﺳﻮﻳﺲ ﺩﺍﺷﺖ . ﻣﺪﺗﻰ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﺷﺮﮐﺖ ﻧﻔﺖ ﻣﻠّﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩ . ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﺣﺴﻨﻌﻠﻰ ﻣﻨﺼﻮﺭ ﻭ ﺟﻤﻌﻰ ﺍﺯ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﺍﻥ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺑﻨﺎﻡ ﮐﺎﻧﻮﻥ ﻣﺘﺮﻗّﻰ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﺩﺍﺩﻧﺪ . ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﺍﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﮔﺮﺍﻳﺶ ﺩﻳﻨﻰ ﻧﺪﺍﺷﺖ . ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻧﺰﺩﻳﮑﺶ، ﺻﺎﺩﻕ ﭼﻮﺑﮏ، ﮐﻪ ﺍﺯ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﺪّﺕ ﻏﻴﺮ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭ ﻣﺬﻫﺐ ﮔﺮﻳﺰ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺴﺖ ) ﻣﻴﻼﻧﻰ ۱۳۸۰ : ۱۰۹ .( ﺩﺭ ۷ ﻣﺎﺭﺱ ﺳﺎﻝ ۱۹۶۴ ]۱۷ ﺍﺳﻔﻨﺪ ۱۳۴۲ [ ﺩﺭ ﮐﺎﺑﻴﻨﮥ ﺣﺴﻨﻌﻠﻰ ﻣﻨﺼﻮﺭ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻭﺯﻳﺮ ﺩﺍﺭﺍﺋﻰ ﻣﻨﺼﻮﺏ ﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ۲۶ ﮊﺍﻧﻮﻳﮥ ﺳﺎﻝ ۱۹۶۵ ] ۶ ﺑﻬﻤﻦ ۱۳۴۳ [ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺗﺮﻭﺭ ﻣﻨﺼﻮﺭ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻓﺪﺍﺋﻴﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ، ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﻣﺤﻤّﺪ ﺭﺿﺎ ﺷﺎﻩ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﮐﺎﺑﻴﻨﻪ . ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺗﺎ ﺳﺎﻝ ۱۹۷۷ ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﻮﺩ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۹۷۹ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺷﺪ . ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺨﺼﻴﺘﻰ، ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻡ ﺑﻠﻨﺪ ﮐﺸﻮﺭﻯ ﻭ ﺳﺎﺑﻘﮥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﻯ، ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺩﻳﻨﻰ ﭘﺪﺭ ﺑﺰﺭﮔﺶ ) ﻭ ﻣﺪﺕ ﮐﻮﺗﺎﻫﻰ ﭘﺪﺭﺵ ( ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺑﺎ ﺷﺎﻳﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻧﺶ ﮔﺸﺖ ﮐﻪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﻣﻼّﻳﺎﻥ ﻭ ﻣﺮﺩﻡ ﮐﻮﭼﻪ ﻭ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ، ﺑﻠﮑﻪ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﻭ ﻳﻌﻨﻰ ﺭﺟﺎﻝ ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺎﻳﻪ ﻧﻴﺰ ﺩﺍﻣﻦ ﺯﺩﻩ ﻣﻰ . ﺷﺪ ﺍﻣﻴﺮ ﺍﺳﺪﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﻢ ﻭﺯﻳﺮ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﺷﺎﻩ ﺩﺭ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۹۷۳ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ : ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻇﻬﺮ ﺑﻪ ﮐﺎﺥ ﮔﻠﺴﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺟﺸﻦ ﺳﺎﻟﺮﻭﺯ ﺗﻮﻟﺪ ﺣﻀﺮﺕ ﺍﻣﺎﻡ ﻋﺼﺮ ﺭﻓﺘﻢ . ﻣﻦ ﺩﺭ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺷﺮﮐﺖ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﻢ، ﭼﻮﻥ ﻭﻗﺖ ﻧﺪﺍﺭﻡ ... ﻭﻟﻰ ﺍﻳﻦ ﻋﻴﺪ ﺑﺨﺼﻮﺹ ﺭﺍ ﻣﺮﺗﺐ ﻣﻰ ﺭﻭﻡ ﮐﻪ ﺧﻮﺩﻡ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺟﺮﮔﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﺎ ﮐﺎﻣﻼ ﻣﺸﺨﺺ ﻭ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﺑﮑﻨﻢ . ﺍﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﺎﻯ ﺑﻰ ﻭﻃﻦ ﺩﺭ ﻫﻤﮥ ﺷﺌﻮﻥ ﺭﺧﻨﻪ ﮐﺮﺩﻩ . ﺍﻧﺪ ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺼﻒ ﺍﻋﻀﺎء ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺧﻴﻠﻰ ﻧﺎﺭﺍﺿﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ . ﺳﭙﻬﺒﺪ ﺍﻳﺎﺩﻯ ﻃﺒﻴﺐ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻩ ﻫﻢ ﮐﻪ ﻣﺘﺎﺳّﻔﺎﻧﻪ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ . ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺣﻴﺚ ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻩ ﺧﻴﻠﻰ ﺻﺪﻣﻪ ﻣﻰ . ﺧﻮﺭﺩ ) ﻋﺎﻟﻴﺨﺎﻧﻰ ۱۹۹۵ : ۱۶۶ (