163 دین مدنی چیست؟ پاسخ به دو پرسش باشند. خیر مشترکمفهومیضرورتاً «دموکراتیک» نیست، یعنیهمواره با تشخیصنیست. البته روشن رجوعبهصندوقرأیوخواستاکثریتقابل دانان استکه در شرایط تأسیسحکومتی جدید ما همواره با آنچه حقوق گویند،مواجهیم: از یکسو، نظامجدید اساسیبه آنپارادوکستأسیسمی اند و از سوی برآمده از اراده و حضور مردمی استکه تغییر را شکل داده تواند مهارشود وشکل مکتوب، نهادی دیگر، این اراده وحضور لزوماً نمی و قانونی به خود بگیرد و در تداوم و تحکیم نظم جدید تأثیرگذار شود. های تأسیس دین مدنی در نظام سیاسی به همین دلیل، یکی از دشواری نوتأسیس این استکه از یکسو، حتی در صورت مهیابودن شرایط، باید یحذف دین از حیات اجتماعی فائق آید و از سوی دیگر، حتی بر وسوسه داران در شرایطی اکثریت باشند (که البته بعید است)، تدبیری اگر دین بیندیشد تا دین در چهارچوبی مدنی و با تعهد به مصالح مشترک و منافع ملیحضور اجتماعی داشته باشد. در شرایطیکه حکومتی با حداقل تعهد دارانو رسد دین به منافع ملیو مصالحجمعیشکلگرفته باشد، به نظر می مراجعمذهبیبایدخود را با الزاماتمدنی برآمده ازچنینحاکمیتیمنطبق کار میان ی حاکمیت عرفی و دینی در قالب تقسیم سازند. اشکال دوگانه های اخیر تا مشروطه الگویی مقبول بوده الاسلامکه در سده شاه و شیخ ویژه با توجه است، در دنیای جدید امکان تداوم و بقا نخواهد داشت، به ی مهمکه مرجعیتشیعه استقلال و موقعیت تاریخی خود را به این نکته های اخیر از دست داده است. کمابیشدر دهه
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2