هنگامیکه ساکت میمانیم تا زندگی آسانتری داشته باشیم، مسلماً از سر بزدلیمان بوده است چون در واقع داریم اجازه میدهیم که دیدگاههای غیرقابل اعتماد زیر سؤال نروند و افرادی را که از ما شجاعتر بودهاند به حال خود رها میکنیم تا خودشان گلیمشان را از آب بیرون بکشند.
«جنسیت X، تجربهی زیست همجنسگرایان و ترنسجندرها در ایران» نام کتابیست از شادی امین که چند سال پیش در اروپا منتشر شد. با شادی امین دربارهی این کتاب و تجربهی خود او گفتگو کردهایم.
کتاب آخر لیلا سلیمانی «جنسیت و دروغها: زندگی جنسی در مراکش» حاصل مصاحبههای او با زنان مراکشی در دورهای است که در شمال آفریقا و مغرب به عنوان روزنامهنگار فعالیت میکرد. این کتاب که اولین اثر غیرداستانی او و به زبان انگلیسی است تصویری دقیق و دلخراش از تمایلات جنسی زنان در جامعهی مردسالار و سرکوبگر مراکش نشان میدهد، جایی که زنان فقط در دو نقش باکره یا همسر پذیرفته میشوند.
چرا میانگین سالانهی حقوق زنانِ دارای مدرک کارشناسی یا بالاتر در اکثر کشورها به نحو چشمگیری پایینتر از میزان درآمد مردان (با همان مدرک آموزشی) است؟ چرا پسران و مردان، در خانه و مدرسه و محل کار، به پرخاشگری و تسلط بر موقعیت گرایش دارند، در حالی که دختران و زنان به دلسوزی و نمایش رفتاری بیشتر «حمایتی» گرایش دارند؟
مبدع عبارت «قصهی پریان» بارونس ماری کاترین دولنوا، وقتی اولین قصهاش را در سال ۱۶۹۰ منتشر کرد، نیازی به خلق قهرمان نمیدید. ملکهی افسانهای کاردان او، فلیسیت، شیرزنی واقعی بود، بر قلمرو پادشاهیِ باشکوهی حکمرانی میکرد و معشوقش، شاهزاده آدولف، را غرق در محبت و هدیه کرده بود، اما وقتی شاهزاده به دنبال شهرت و افتخار رفت و شادی میانشان را رها کرد، ملکه تنها ماند.
واقعیت این است که تفاوتهای جنسیتی وجود دارند. مردان و زنان، پسران و دختران، واقعاً به طرزی متفاوت با هم رفتار میکنند. مسئله ــ و مشکل ــ این است که دربارهی منشأ این تفاوتها اختلاف نظر داریم. آیا این تفاوتها به نحو ژنتیکی تعیین میشوند؟ یا این تفاوتهای مشاهدهشدهی رفتاری معلول فرهنگ است؟