123 اند مسلمانان بنیادگرا اقلیتناچیزی ازمسلمانان که ماند؛ همچنان شـود اما اسـ م می جمهوری اسـ می دیر یا زود سـاقط می تنهـا نمـرد بلکـه اسـ م نه ۱۹۲۲ بـا سـقوطخلافـتعثمانـی در ترکیـه درسـال چنـد دهـه بعـد، اسـ م سیاسـی ازطریـق نردبـان دموکراسـی درقانـون اساسـی لائیــک، قــدرت را بــه دســتگرفــت! اســ م مــردم ترکیــه از اســ م ایرانیــان اگــر تـرنیسـت. تـرنباشـد، مسـلما ضعیف قوی تــوان بــه مــواردی اشــارهکــردکــه هایــی از تاریـ ـ ـ ـ ــخ یــکقــرن اخیــرمی دردوره بخشــی در باورهــای اســ می درجوامــع مســلمان نقــشمحــرک یــا وحدت اند ـــــــ فـارغ ازاینکـه تأثیرشـان نهایتـاً بـه تحـولاتسیاسـی واجتماعـی داشـته ســود یــا زیــان جامعــه بــوده اســت؛ مثــً مبــارزاتضداســتعماری درجهــان در ایران. اما امروز، با توجه به ۱۳۵۷ عرب یا انقلاب مشـروطه و انقلاب وضعیـت ایـران وجهـان عـربوپیامدهـایحکومـتجمهـوری اسـ می در تـوان ایـران یـا طالبـان در افغانسـتان و تجـارب ترکیـه ودیگـرمناطـق، آیـا می توان ای تصورکرد؟ آیا می ی اینجوامع نقشسازنده برای اسلام درآینده ظرفیــت و اعتبــاری در اســ م بــرای مشــارکت در اصــ ح و تحــول سیاســی جامعه دید؟ آیا سهم اسلام حداکثر این استکه مانع تجدد و پیشرفت هـای اجتماعـی وسیاسـی نباشـد؟ وآزادی نقش اسلام را در تحولات یکقرن اخیرباید دردومقام ازهم تفکیککرد: های ستیزی و انگیختگی توده مقام نهضت ومقام نظام. مقام نهضتستم دانیــمکــه مســلمان بــرایکســب اســتقلال، آزادی و عدالــت بــوده اســت. می هایاروپایی هایمسلمانانمستقیما تحتاستعماردولت درصدسرزمین ۹۰ هـای ی دولت مانـده هـم غیرمسـتقیم ازسـیطره درصـد باقی ۱۰ قـرارگرفتنـد و
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2