نجف دریابندری

۱6۹ در محفل جمعه های نجف دریابندری دکتر سیروس پرهام هم در مجلس ظاهر میشد و مدتی می نشست . اما سیروس پرهام خودش نمی توانست رفت وآمد کند. محمود غفاری، بهخاطر محبتیکه به دکتر پرهام داشت و خانههای شان نزدیک هم بود، او را میآورد و میبرد. محمود غفاری خود پای ثابت جمعهها بود. ازآنجاکه او اهل شعر است، گاه اظهارنظرهایش بحث درمیانداخت. محمود شعر کالسیک را دوست دارد و خود نیز به شیوهی ال ک سیک شعر میسراید. گهگاه بیت دشواری از خاقانی میخواند. خاقانی، به قول دشتی، شاعر دیرآشنای ی است و ابیاتش پرپیچوخم است و پی بردن بهکنه آنها آسان نیست. منوچهر انور خاقانی را دوست نداشت و این موجب بحث وفحص میشد. البته فقط خاقانی نبود که بحث بر می انگیخت: شعر نو، احمد شاملو، نیما، اخوان و مانند آنها هم گاه گاه موجب بحثهای بی سرانجامی میشد. خ ی الصه کالم اینکه بحثها ی میان محمود غفاری و منوچهر انور خود یکی از جاذبهها ی مجلس جمعهها بود، چنانکه وقتی نجف هنوز سرحال بود، گهگاه نوری دانشور بهشوخی می گفت از فالنی بخواهید تحلیلی در این زمینه ارائه دهد و نجف می خندید . اینکلمهی «تحلیل» رازی میان نجف و نوری بود. در اثنای این بحثهاگاهی، و به خصوص زمانی که نجف دیگر توانایی شنیدن و گفتن نداشت، استعداد بی نظیر او نیز مورد بحث قرار می گرفت و این موضوع در میان می آمد که دریابندری باوجوداینکه حتی دیپلم هم نداشت، چگونه توانسته نثری چنین استوار بیافریند و ترجمههای به آن خوبی ارائه دهد و نقدهای ی کارساز از خود به یادگار بگذارد. بحث اینکه او هرگز دانشگاه نرفت و یکی از استادان قدر اول نثرنویس ی و ترجمهی ایران شد و حتی به وادی فلسفه سرککشید بحث مهمی استکه الزم است زمانی به آن پرداخته شود، چون نجف دریابندری شصت سال بر فرهنگ و ادبیات ما تأثیر گذاشته است. ظاهرا ً کسانیکه هرگز به دانشگاه نرفتند ولی دانشگاهیان بزرگی شدند ، مانند اینشتین، تعدادشانکم نیست، اما آنقدر هم زیاد نیستکه آنها را از استثنائیبودن خارجکند. نمونهی درخشان آنها در اروپا جان استوارت میل، فیلسوف بزرگ انگلیسی، است که کتاب آزادی و تربیت او را دکتر محمود صناعی ترجمهکرده و نمونهی ایرانیاش میرزا محمد عبدالوهاب قزوینی است.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2