باب و جامعۀ بابی ایران

59 باب، خورشیدی در شبی بی سحر شهر عبور دهند تا مردم به چشم خود خروج او را از اصفهان ببینند و سپس ای ‌ از آن پس باب پنهانی در خانه 128 شبانه و محرمانه او را به شهر باز گردنند. جنب دارالحکومه، موسوم به خانۀ صدر، که اندرونی اقامتگاه حاکم بود کسی از محلّ او آگاهی نداشت. ‌ اقامت گزید و از بابیان جز یک تن منوچهر خان معتمدالدّوله در نوجوانی از خواجگان گرجی در حرم علی شاه بود که به اسلام پیوست و به خاطر شایستگی و درایت خود، ‌ فتح مراحل ترقّی را تا حکومت اصفهان پیمود. اطمینان و علاقۀ محمّد شاه به او مقام، صدراعظم ‌ چنان بود که حاج میرزا آقاسی که یک یک برگزیدگان قائم کرده بود، نتوانست معتمدالدّوله را از حکومت ‌ پیشین را معزول و سرکوب دید ‌ اصفهان برکنار نماید. معتمدالدّوله در باب پیامبری پیشرو و انقلابی می تر از تنگناهای فقه شیعی و ‌ اش بسیار منطقی ‌ های بدیع دینی ‌ که دیدگاه توانست چالشی در برابر قدرت ‌ شریعت اسلام بود. باب و نهضت او می روزافزون علماء بشمار آید، که خود را صاحب حکومت و دولت را غاصب دانستند. در عین حال شاید معتمدالدّوله با هوش سرشار خود ‌ حقّشان می برای پیامبر جوان، که پیامش سراسر ایران را فرا گرفته و محبوبیتش روزافزون ای متصوّر بود که بتواند با پشتیبانی آن بر رقیب و دشمن ‌ شد، آینده ‌ می شاید 129 سیاسی خود حاجی میرزا آقاسی غالب آید و خود به صدارت بنشیند. به همین منظور بود که پس از اقامت باب در خانۀ صدر به طور خصوصی با او ملاقات کرد، انگشتر گرانبهای خود را به او هدیه نمود و گفت که اگر باب اجازه دهد با ثروت و قدرتی که دارد آقاسی را برکنار خواهد ساخت و خواهر شاه را برای باب به زنی خواهد گرفت و سپس آیین او را در سراسر اش را ‌ های او هدیه ‌ جهان گسترش خواهد داد. باب با ابراز امتنان از پشتیبانی نپذیرفت و به او گفت آنچه خداوند مقدّر ساخته برای او و آیینش رخ خواهد 130 داد. الاوّل ‌ اقامت باب در خانۀ صدر بیش از سه ماه طول نکشید در ربیع معتمدالدّوله درگذشت. برادر زادۀ او گرگین خان که در ۱۸۴۷ /مارس ۱۲۶۳ ای به میرزا آقاسی ‌ اندازی به ثروت او بود نامه ‌ پی کسب قدرت و دست و دیگر تواریخ بابی/بهائی ۱۸۰ الانوار ‌ مطالع ؛ Nabil Zarandi 109-11 128 129 Amanat RR 257. .۱۸۱-۸۲ الانوار ‌ مطالع ؛Nabil Zarandi 212-13 130

RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2