۱۰۲ نجف دریابندری یک چیزی به شما بگویم. به نظر من یکی از بهترین راهها ی تحصیل زبان مطالعهی انتقادی کارها ی خود آدم است. آدم اگر کارها ی خودش را با چشم باز بخواند، لغزش ه ا و خط اه ا ی خودش را بهتر از هرکس می بیند و از دستاوردها ی خودش بیشتر از هرکس حظ میکند و درهرحال یک قدم به جلو برمیدارد. زن من غالبا می گوید این نجف فقطکارها ی خودش را میخواند. من هم برای اینکه لج او را دربیاورم می گویم بله، من حوصلهی خواندن هر چرتوپرتی را ندارم. ولی راستش این استکه هر ترجمه یا نوشتهای تا مدتها با من نوعی گفت وگو و زدوخورد دارد . در این گفتوگو و زدوخورد من خیلی چیزها از او یاد میگیرم. او هم همین طور ، به این معنیکه احیانا در چاپ بعدی شکل بهتری پیدا میکند. کسانی هستند که نوشتن یا ترجمه برایشان نوعی اسقاط تکلیف است. می خواهند هرچه زودتر از شرش راحت بشوند و بروند پی کارشان. ولی کسانی هم هستند که می خواهند از شر باقی مشغلهها ی زندگی خالص بشوند و بروند پیکارشان،که ممکن است نوشتن یا ترجمه باشد، یا نقاشی، یا شعر، یا چه می دانم چه. اینها باکارشان یک رابطهی بده وبستان دارند که ممکن است مدتها طول بکشد، یا بعد از مدتها دوباره تجدید بشود. بههرحال ، برگردیم به سؤال شماکهگفتید توجه مترجم به زبان فارسی تا چه اندازه باید باشد. اگر از من می پرسید، مترجم فارسی باید فکروذکرش زبان فارسی باشد. باید مدام در حال آموختن زبان فارسی باشد، از متون قدیم و جدید، از شعر و از نثر، از مردمکوچه و خیابان، از کس وکار و دوست و غریبه وزنوبچهو همچنین از خودش. مقدار زیادی از آنچه ما میخوانیم، همانطور کهگفتید، ترجمه است. بنابراین، تأثیر آثار ترجمه شده در زبان ما حتمی است. نکتهایکه باید به آن توجهکنیم این استکه حتی در نمونهها ی خوب و بسیار خوب ترجمه هم خواه ناخواه رنگی از اصل اثر یا از زبان اصلی باقی می ماند و در واقع باید هم باقی بماند، چون ظاهرا ً قرار بر این است که ترجمهی خوب اثر را هم منعکسکند. بنابراین، در دورهای که اصوال فعالیت ترجمه زیاد صورت َمی گیرد زبان در معرض ا شکال و انحای بیانی تازه و غربیه واقع می شود و رفته رفته تحول پیش میآید. این چیز بدی نیست.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2