آینده‌ی مشترک

تجربه‌ی یک‌سال گذشته‌ی ما در مواجهه با ویروس عالم‌گیر کرونا چگونه جهان را تغییر خواهد داد؟ چه تاثیری در سیاست، اقتصاد، تجارت، ارتباطات، آموزش، بهداشت و درمان، فرهنگ و هنر، فضاهای شهری، سفر، تولید و مصرف غذا، زندگی فردی، روابط اجتماعی، و همه‌ی جنبه‌های دیگر زندگی ما خواهد داشت؟ صفحه‌ی ویژه‌ی آینده‌ی مشترک به بررسی پیامدهای کرونا برای جهان و آینده ایران می‌پردازد.

چگونه می‌توان به سوگیری و پیش‌داوری پایان داد؟

انجلا ساینی

کتاب‌های بی‌شماری به بررسی شیوه‌های متعدد بروز پیش‌داوری پرداخته‌اند. آموزش کثرت و تنوع به اقدام مهم و بزرگی تبدیل شده است. اما غلبه بر پیش‌داوری همچنان به‌شدت دشوار است. دوره‌های درسی پیش‌داوری «ناخودآگاه» یا «ضمنی» ممکن است مفید باشد، اما این دوره‌ها توضیح نمی‌دهند که پیش‌داوری‌ها از کجا نشئت می‌گیرند، و ضرورتاً آن‌ها را از میان برنمی‌دارند.

فردای (بدون) نفت

مهراد واعظی‌نژاد

نفت که در یک قرن گذشته از ارکان اصلی اقتصاد جهان بوده، به نظر میرسد دارد اهمیت خود را به تدریج از دست می‌دهد. انواع انرژی‌های پاک کمکم جای نفت را می‌گیرند و ذخیره‌های نفتی تازه‌ای که قبلاً امکان استخراج‌ آنها نبود، با پیشرفت‌های فنی وارد بازار شده است. اگر به این ترتیب ارزش نفت کم شود، چه آینده‌ای در انتظار کشورهایی مثل ایران خواهد بود که به درآمد نفت وابسته‌اند؟

چگونه می‌توان به‌رغم اختلاف زیاد، گفتگو کرد؟

آدار کوهن

یک گفتگوى دشوار سه نتیجه‌ی بالقوه دارد: یک راهحل تمامعیار (وسوسهانگیز، اما غیرواقعی)، یک برنامه (نقشهای برای رسیدن به راهحل) یا نوعی تفاهم (که آگاهی جدیدی از چگونگى تجربهى طرف مقابل به دست میدهد و شالودهى محکمی را بنا می‌نهد که بر اساس آن میتوان به برنامه و راهحلی دست یافت).

در نقد نئوسوسیالیسم؛ مشکلْ ابرثروتمندان نیستند

جری مولر

سرمایهداری دارای نقاط قوت و ضعف است و نقدهای وارده بر آن بر کسی پوشیده نیست. از زمانی که نظام‌های اقتصادی مبتنی بر بازار آزاد در قرن هجدهم در اروپا شروع به کار و گسترش کردند، این نقدها هم به‌طور گسترده و متناوب مطرح شدند. این نقدها هرگز بی‌تأثیر نبوده و در واقع نیروی محرکه‌ی جنبش‌های طولانی اصلاح اقتصادی در طول دو قرن اخیر بوده است و سبب شده که اقتصاد مبتنی بر بازار آزاد قرن نوزدهمی، به اقتصادهای مختلط و دولت رفاهی و دموکراسی‌های صنعتیِ پیشرفتهی قرن‌های بیستم و بیست‌ویکم تبدیل شود.

یورگن هابرماس: ما در دوران واپس‌گرایی سیاسی زندگی می‌کنیم

میکائیل فوسل

یورگن هابرماسِ ۹٢ ساله، فیلسوف بزرگِ آلمانی با کاوشی عظیم در پیوندهای بین دین و تفکر عقلانی بسیاری را شگفت‌زده می‌کند. جدیدترین اثرِ این اندیشمند برجسته که شهرتی جهانی دارد، دو سال پیش با عنوان تاریخ فلسفه در قالب یک اثر دو جلدی با بیش از ۱۷۰۰ صفحه به زبان آلمانی منتشر شد.

شش روایت از جهانی‌شدن

آنتیا رابرتس، نیکولاس لمپ

در کتابمان با عنوان شش چهره‌ی جهانی‌شدن: برندگان و بازندگان آن کیستند و چرا این امر مهم است؟(۲۰۲۱) شش روایت اصلی را شناسایی کرده‌ایم که به گفتگوها درباره‌ی مزایا و معایب جهانی‌شدن اقتصادی جهت می‌دهند. این روایت‌ها داستان‌هایی را ارائه می‌کنند که مردم از طریق آنها واقعیت را می‌فهمند و ارزش‌های خود را بیان می‌کنند. آنها را می‌توان به سه دسته‌ی گسترده تقسیم کرد: روایت‌های برد-برد، برد-باخت و باخت-باخت. 

انطباق یافتنْ عملی انسانی است، اما وادار کردن افراد به انطباقْ یافتن ظلم و ستم است

آریانا فالبو

مقاومت در برابر سازوکارهای ظلم و ستم که به سرکوب فرهنگی می‌انجامد، مستلزم بازنگری و تفکر صحیح در مورد فرضیاتی است که «دانش‌آموز خوب» یا «حرفه‌ای» یا «جنایتکار» را تعریف می‌کند.

ایران و مسئله‌ی غرب و غرب‌ستیزی

گفت‌وگو با محمدرضا نیکفر

غرب‌ستیزی از اساسی‌ترین مسائلی است که بسیاری از ناسیونالیست‌ها، چپ‌ها و اسلام‌گرایانِ ایرانی در ۱۵۰ سال اخیر روی آن تأکید داشته‌اند. اما وقتی از غرب‌ستیزی سخن می‌گوییم، دقیقاً از چه سخن می‌گوییم؟ از چه زمانی غرب‌ستیزی در ایران ــ و به‌طورکلی در جهان‌سوم ــ رواج پیدا کرد؟ چه تفاوت‌هایی بین غرب‌ستیزی، استعمارستیزی و انتقاد به غرب وجود دارد؟ با محمدرضا نیکفر، پژوهشگر فلسفه و نویسنده، درباره‌ی این موضوع گفت‌وگو کرده‌ایم.