الیان راهب، مستندساز لبنانی، که «شب‌های بی‌خوابی»اش در سال 2012 در بخش مسابقه‌ی «مُهر» جشنواره‌ی بین‌المللی فیلم دوبی با استقبال روبه‌رو شد، امسال به این جشنواره برگشته تا شاهد نخستین نمایش جهانی اثر جدیدش، «آن‌ها که باقی می‌مانند»، باشد.
آیا نسخه‌های مدرن اسلام نیکوتر و پسندیده‌تر از نسخه‌های سنتی‌اند؟ الگوهای مختلف دینداری کدام‌اند و چگونه می‌تواند نگرش‌های مدرن و سنتی به اسلام را داوری کرد؟
یک آمریکاییِ ژاپنی‌تبارِ متخصص علوم سیاسی و یک فیلسوف غنایی-بریتانیایی-آمریکایی وارد میخانه‌ای می‌شوند که در آن دعوا و مرافعه بر سر هویت در جریان است. فیلسوف فریاد می‌زند، «دعوا نکنید! هویت‌هایی که دارید بر سرشان می‌جنگید دروغ‌اند.» متخصص علوم سیاسی جلو می‌آید و می‌گوید، «این هویت‌ها دروغ نیستند. اما این‌ها همان هویت‌هایی نیستند که باید بر سرشان جنگید!»
به سبب وابستگی متقابل روزافزون اجتماعی و شرایط بوم‌شناختی، بشر اینک به سوی تمدنی جهانی در حال حرکت است و لازمه‌ی این فرایند گذار، تغییر در ساختار اجتماعی-سیاسی و نظام نشانه‌شناختی است. آیا دین به عنوان یکی از کهن‌ترین عاملان ایجاد تحول در نظام‌های معنایی و نشانه‌شناختی هنوز می‌تواند نقشی مؤثر بر عهده داشته باشد؟
«شگفتی» را اغلب احساسی کودکانه می‌دانند که در بزرگسالی از بین می‌رود. اما چنین تصوری نادرست است. شگفتی منشأ مهم‌ترین نهادهای انسانی در طول تاریخ بشر بوده و موجب خلاقیت و تعالی انسان شده است. دین، علم، و هنر، به عنوان سه نهاد اساسی در تاریخ تکامل بشر، محصول احساس شگفتی‌اند.
صدیقه وسمقی، نویسنده‌ی کتاب چرا علیه حجاب شوریدم که به تازگی از سوی نشر آسو منتشر شده، می‌گوید «با نوشتن این کتاب می‌خواستم به زنان مسلمان بگویم که شما مستحق این هستید که حقوق برابر داشته باشید و هیچ‌کس نمی‌تواند با دین این نابرابری‌ها را توجیه کند.»
نهادِ دین در جامعه به شدت شکننده عمل می‌کند: از یک‌سو، توده را گرد هم می‌آورد و اجتماعی همبسته را بنیان می‌گذارد و از سویِ دیگر، با هویت‌سازیِ جمعی می‌تواند آتش بیارِ معرکه‌یِ جنگ و خشونت بشود.
در این سلسله درس‌گفتارها، عباس امانت، استاد بازنشسته‌ی تاریخ در دانشگاه ییل، درباره ساختارهایی در تاریخ ایران صحبت می‌کند که به باور او از قرن‌ها پیش تا امروز پایدار مانده و زندگی ایرانیان را شکل داده است.
