باب و جامعۀ بابی ایران

135 یباب ۀعماج راتخاس حاج محمّد رضا جواهری تاجر جوان دیگری در سنین بیست سالگی بود مانند ‌ که با رسیدن خبر ظهور باب به اصفهان به او ایمان آورد. وی نیز به ای عرفانی بود و با ‌ بسیاری دیگر در آغاز جنبش بابیّه ایمانش مرهون تجربه رؤیایی آغاز شد که در آن در حرم امام حسین امام زمان را ملاقات کرده بود. طور که خود حکایت نموده این خواب موجب شد که امام زمان را در عالم ‌ آن حقیقی جستجو نماید. او نیز مانند برادران نهری با استفاده از ثروت میراثی به تجارت در مسیر بغداد اشتغال داشت. ایمان به آیین جدید نه تنها موجب اش را نیز با او دشمن نمود. در سال ‌ ورشکستگی او شد بلکه خانواده ای که یک تاجر ارمنی ‌ مدّت کوتاهی به زندان افتاد ولی با وثیقه ۱۲۶۶/۱۸۵۰ برای او گذارد آزاد گردید. دو سال بعد همراه با چند تن دیگر از تجّار بابی 47 در طهران دستگیر و اعدام شد. آمدند نیز بازرگانانی به ‌ در دیگر شهرهایی که از مراکز تجارتی بشمار می آیین باب ایمان آوردند. یکی از مشهورترین ایشان حاج میرزا جانی است که شد. وی تاجر جوان معروفی از اهالی کاشان بود و ‌ با نام پَرپا نیز شناخته می ایمان او به آیین باب پس 48 نیز از قلم اوست. نقطةالکاف تألیف کتاب تاریخ صورت گرفت. ۱۸۴۴ از دیداری با ملّا حسین بشرویی در کاشان در سال سابقۀ کشش او به آیین جدید بیش از آن که تحصیلات منظّم در تعالیم نویسد ‌ اش نسبت به رهبران شیخیّه بود. وی می ‌ شیخیّه باشد، علاقه و شیفتگی با وجود آن که ظاهراً منتسب به این سلسلۀ علیّ عالی نبودم زیرا که اهل ˝ تحصیل قواعد علوم نبودم ولی از روی فطرت جنابین بابین نیّرین (شیخ 49˝. داشتم ‌ احمد احسائی و سیّد کاظم رشتی) و دوستدارن ایشان را دوست می و با کشش او به جانب ˝ ظهور ˝ مشغولی حاجی میرزا جانی با مسألۀ ‌ دل پس از مرگ سیّد کاظم ˝ : کند ‌ ارتباط نبود. وی اضافه می ‌ طرفداران شیخیّه بی Wills, C. J. In the Land of the Lion and Sun, (London 1891) 153-56. تاریخ در نقطةالکاف ؛ کاشانی، حاج میرزا جانی. کتاب 101-3 ظهور الحق مازندرانی، 47 .۱۵ .).۱۹۱۰ ، به سعی ادوارد براون (لیدنظهور باب و وقایع هشت سال اوّل تاریخ بابیّه .نقطةالکاف از این پس: کاشانی، دربارۀ این کتاب و صحّت آن ن.ک. به: 48 Amanat, Abbas. Resurrection and Renewal, The Making of the Babi Movement in Iran, 1844-1850. (Cornwell University Press 1989) 423-24. Hereafter cited as: Amanat RR .102 نقطةالکاف کاشانی، 49

RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2