159 یباب ۀعماج راتخاس کردن ایشان به رسوم و هنجارهای غالب بر روابط طبقه تجّار نبود. بلکه دیدند، تأ کید طور که آنان می ایمان ایشان به پیامی عمیقاً معنوی، حدّاقل آن های رایج در طبقه اجتماعی خود بود. امّا به وفاداری و وابستگی به ارزش در دوران نخستین این نهضت حضور تجّار در صف بابیان نتوانست سیر وقایع را به سوی اعتدال بیشتری بکشاند. بر عکس تاجران بابی به میل خود به جریانی از انتظارات هزارۀ ظهور کشانده شدند که ملّایان بابی ترویج و حذف عوامل تندرو از ا ین نهضت بود ۱۸۵۲ کردند. تنها پس از سال می که بازماندۀ تاجران بابی توانستند آمال و اهداف اخلاق تجاری خود را در های اخلاقی دین بهائی متبلور یابند. ارزش کیشانی از اهل دیوان نو های وابسته به آنان هدف تنها طلّاب و علمای دینی و طبقه تجّار و گروه ها اعضای پایین تبلیغ فعّالان بابی نبودند. هم در طهران و هم در شهرستان ) و افرادی در حاشیۀ دستگاه دولتی قاجار به این ندا اهل دیوانرتبه اداری ( پاسخ مثبت دادند. در طهران هستۀ اصلی بابیان اوّلیه را فرزندان جوان چنین اجزای پایین رتبه در دیوان مأموران دربار، مستوفیان، امیران قشون و هم داد. در شهرهای دیگر بویژه در خراسان و آذربایجان بابیان در تشکیل می توان گفت که های محلّی دیوانی حضور داشتند. بطور کلّی نمی میان خاندان این نودینان معرّف جناح خاصّی از سازمان اداری قاجار بوده و یا به خاطر های سیاسی بابی شده بودند. حتّی در برخی موارد پس از ایمان به طلبی جاه کردند. در موارد کمتری این باب داوطلبانه شغل دولتی خود را رها می های دولتی بود. نوآیینی موجب محرومیت ایشان از خدمت در سازمان آشنایی با تفکّرات شیخی البتّه در این ایمان بی تاثیر نبود ولی نباید عوامل دیگر را از نظر دور داشت. از نخستین کسانی که در طهران به آئین بابی پیوست و از طریقی با )۱۳۰۹/۱۸۹۲ ارتباط نبودند میرزا حسینعلی نوری (وفات دستگاه دیوان هم بی ملقب به جناب بهاء (بعدها بهاءاللّه) است. وی به احتمال زیاد نخستین نبیل 154 کسی در میان اهل دیوان است که به پیام جدید پاسخ مثبت داد. های بهااللّه، از جمله آثار خود وی نیاز به منابع اوّلیّه و بسیار دربارۀ زندگانی و اندیشه 154 بهاءاللّه شمس بحث جداگانه دارد. برخی از این منابع عبارتند از: حسن م. بالیوزی،
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2