باب و جامعۀ بابی ایران

باب و جامعۀ بابی ایران 20 برای خانواده شادی آفرید. نخستین فرزند پدر و مادر به فاصلۀ چند روز پس از تولّد فوت شده بود و بر طبق عقاید جاری، این بار هنگامی که آثار وضع حمل در مادر ظاهر شد او را به منزل عمویش میرزا سیّد علی انتقال دادند تا ای از دیانت ‌ و همین نوزاد بود که با آوردن مفهوم تازه 1 نوزاد باقی بماند فصلی جدید، نه تنها در تاریخ ایران بلکه در تاریخ ادیان جهان گشود، چنانکه بیاید. م. در ۱۸۱۹ اکتبر ۲۰ قمری برابر ۱۲۳۵ سیّد علی محمّد روز اوّل محرّم دنیا آمد. پدر او سیّد محمّد رضا ‌ ای معتبر از تجّار خوشنام شیراز به ‌ خانواده در بازار شیراز حجرۀ تجارتی داشت. تا آنجا که تبارشناسی باب نشان دهد اجداد پدری او تا شش نسل جملگی از سادات شیراز و برخی از ‌ می 2 اند. ‌ ایشان از روحانیون بنام بوده مادر باب فاطمه بیگم از خاندان تجّار سرشناس شیراز بود. اجداد پدری ی باب، جملگی از سادات و خاندانی صاحب احترام ‌ ها ‌ و برادرانش، دائی و ثروت و نعمت بودند. این برادران که اکثراً به آیین بابی و بعداً بهائی در آمدند عبارتند از: حاجی میرزا سیّد محمّد (در ادبیّات بهائی ملقّب به خال علی (خال ‌ [دائی] اکبر)، حاجی سیّد علی (خال اعظم) و حاجی میرزا حسن اصغر). از دیگر بستگان مادری باید از میرزا سیّد علی عموی مادر باب یاد کرد که تولّد باب در منزل او رخ داد و بعدها باب با دختر او، خدیجه بیگم ازدواج کرد. اینان جملگی به تجارت با خارج و داخل ایران اشتغال داشتند 3 کردند. ‌ و هر کدام در یکی از شهرهای ایران شعبۀ این تجارتخانه را اداره می ۷۰-۷۱ ،۱۹۹۲ ، انتشارات بهائی آلمان، لنگنهاینحضرت نقطۀ اولی فیضی، محمّد علی. 1 .)نقطۀ اولی (از این پس: فیضی، حاندان افنان سدرۀ برای آ گاهی از تبار باب و خاندان او ن.ک.به: فیضی محمّد علی. 2 .۶۴-۷۰ نقطۀ اولی )؛ فیضی، خاندان افنان. (از این پس فیضی، ۱۹۷۱ طهران رحمن، چنین ن.ک. ‌ هم Amanat Abbas. Resurrection and Renewal, the Making of the Babi Movement in Iran 1844-1850, Cornell University Press. Ithaca and London 1989, 110. (Hereafter cited as Amanat RR.) از افراد برجستۀ خاندان پدری باب باید از پسر عموی پدر او، حجّةالاسلام حاجی میرزا ) یاد کرد که پس ۱۸1۵-1894/۱۲۳۰-۱۳۱۲( محمّد حسن شیرازی مشهور به میرزای شیرازی از فوت شیخ مرتضی انصاری، مرجع تقلید شیعیان جهان شد. میرزای شیرازی به خاطر ) که منجر به شورشی بزرگ ۱۸۹۱/۱۳۰۹( فتوایش در زمان ناصرالدین شاه مبنی بر تحریم تنباکو و سرانجام لغو امتیاز تنباکو گردید در تاریخ مشهور است. چنین ن.ک.به فصل سوّم: ساختار جامعه بابی. ‌ های باب هم ‌ در مورد دائی 3

RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2