باب و جامعۀ بابی ایران

97 بینی باب ‌ جهان ای که میان او ‌ کند. به عبارت دیگر آیین باب پس از مکالمه ‌ به او ابلاغ می ای در منزل باب صورت گرفت ‌ و یک انسان عادی، یعنی ملّا حسین بشرویه شود. ‌ و پس از پذیرفتن ملّا حسین باب را به رسالت متولّد می در اینجا شاهد دگرگونی شگرفی در مفهوم دین و دریافت کنندگان پیام آن دین هستیم. در تعریف سنّتی از دین، دیانت تنها عبارت از اراده و علم ای است مطلق و مافوق تاریخ. ‌ گردد، و پدیده ‌ خداست که به پیامبر القاء می همین دلیل است که پیروان همۀ ادیان دین خود را آخرین دین، ابدی و غیر ‌ به صورت مانعی بزرگ ‌ ای ایستا و مطلق به ‌ قابل تغییر دانسته و آن را چون پدیده اند. امّا در تعبیر باب از دین، دین نه ‌ در راه تکامل انسان و جامعه درآورده صرفاً عبارت از اراده و علم مطلق خدا بلکه محصول تعامل اراده و علم خدا با شرایط انسان و جامعه است. بازتاب علم خدا در آینۀ استعداد و تکامل و نیاز پویای انسان و جامعه است. در نتیجه دین از آن نظر که محصول مکالمۀ ای تاریخی، زمانمند و پویاست. ‌ پیامبر برگزیده خدا با انسان است نیز پدیده ای الهی دارد امّا در اینجا شاهدیم که شکل تجلّی اراده و علم ‌ دین سرچشمه الهی در هر زمان و بر اساس تحوّل نیازهای جامعه و اقتضاء تاریخ دگر گون شود. ‌ می ای بر اساس دیالوگ و گفتگو میان ‌ عنوان پدیده ‌ امّا این بازسازی دین به انسان و خدا، در آنِ واحد بر تعریف و نقش نوینی از انسان نیز دلالت کند، با خدا ‌ کند. در اینجا آدمی با خداوند در تقویم دیانت مشارکت می ‌ می کند، و گفتار و وحی خدا نیز بر اساس گفتار آدمی دگرگون ‌ مکالمه می گردد و در تعیین ‌ گردد. به عبارت دیگر آدمی همکار و همراه با خدا می ‌ می نماید. آدمی در اینجا مثال و صورت ‌ دین و فرهنگ آن نقشی فعّال ایفا می شود و از این به بعد ‌ یابد، زیبا و شکوهمند می ‌ گردد، تقدّس می ‌ خدا می تواند و نباید که ذلیل و خوار گردد. ‌ نمی توان در مرکزیت اصل میثاق در آثار ‌ های همین مفهوم را می ‌ از دیگر جلوه های ‌ باب مشاهده نمود. مفهوم عهد یا میثاق در ادیان دیگر هم به گونه بینی باب این مسئله دستخوش یک ‌ متفاوت سابقه دارد. امّا در جهان یابد. ‌ گردد و نقشی محوری می ‌ دگرگونی کیفی می قرارداد یا پیمان مستلزم حضور دو اراده و دو هشیاری است که با اختیار بینی باب دین اساساً ‌ بند باشند. در جهان ‌ و آگاهی پیمانی ببندند و به آن پای

RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2