از یک دهه‌ی قبل که بحران مالی ده‌ها کشور را در کام خود فرو برد، «جهانی‌شدن» به نوعی ناسزا تبدیل شد ــ به نوعی مرامِ لیبرالیسمِ بی‌اعتنا به اصول اخلاقی که افکار عمومیِ پوپولیستی علیه آن بسیج شده است. اما در کمال تعجب باید گفت که نظرسنجیِ جدید از ۲۳ کشور پرجمعیت دنیا نشان می‌دهد که نگرش مردم به این پدیده‌ی اقتصادی و اجتماعی که در ۳۰ سال گذشته به جهان شکل داده آکنده از تفاوت‌های ظریف است.
تشبث به تبار آریایی در بسیاری از جوامع جهان در دو سده‌ی گذشته کم و بیش رایج بوده است. امروز اما بحث درباره‌ی تبار آریایی در هند از همه جا داغ‌تر و پیچیده‌تر است. سر این که چه کسی آریایی است، آریایی‌ها از کجا و چطور آمدند، و تبار آریایی چه معنایی برای هویت ملی و سرنوشت سیاسی هند دارد، دعواست.
هشت سال پس از آغاز بهار عربی در تونس، این تنها کشور منطقه است که هنوز چنین بحث‌های عمومیِ خودجوشی در آن به چشم می‌خورد. با این همه، بسیاری از تونسی‌ها احساس می‌کنند که دستاوردهای انقلاب ناچیز بوده است. از سال ۲۰۱۱ تا کنون چند انتخابات آزاد در تونس برگزار شده است. این کشور حملات تروریستی، شکاف عمیق میان اسلام‌گرایان و سکولارها و تلاش آشکارِ بعضی از عناصر حکومت پیشین برای بازگشت به آن دوره را پشت سر گذاشته است.
سی سال پس از سقوط دیوار برلین هنوز بعضی از آلمانی‌ها از میراث جمهوریِ دموکراتیک آلمان دفاع می‌کنند. آنها اغلب ادعا می‌کنند که «همه‌چیزِ جمهوری دموکراتیک آلمان بد نبود» و مهدکودک‌های این کشورِ متحدِ شوروی عالی بود. به نظر مانفرد ویلهلمِ ۶۸ ساله، چنین حرف‌هایی نامعقول و بی‌معنی است. او یکی از زندانیان سیاسیِ آلمان شرقی بود.
بر اساس نتایج نظرسنجیِ جهانیِ مهمی که منحصراً در اختیار روزنامه‌ی گاردین قرار گرفته است، پوپولیست‌های سراسر دنیا بسیار بیشتر از دیگران احتمال دارد که به نظریه‌های توطئه‌آمیز درباره‌ی واکسیناسیون، گرمایش کره‌ی زمین و حملات تروریستیِ یازده سپتامبر عقیده داشته باشند.
در ادامه‌ی گفت‌وگو با دکتر عبدالکریم لاهیجی از آینده‌ی ایران و مسائلی که با آن روبرو خواهیم بود و نیز نقشی که مذهب و روشنفکران سکولار در آینده‌ی ایران خواهند داشت پرسیده‌ایم.