شرکت کشت و صنعت نیشکرِ هفت‎تپه، نماد خصوصی‌سازی در ایران است ــ اولین شرکت تولیدکننده‌ی شکر از نیشکر که در آذر ۱۳۴۰ خورشیدی به وسیله‌ی محمدرضا شاه پهلوی افتتاح شد.

ده سال قبل، میزان اعتبارِ تخصیص‌یافته به این صندوق‌ها حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان بود اما این رقم طی ده سال حدود یازده برابر افزایش یافته است.

پنجاه سال قبل در سال ۱۳۵۲ قیمت یک دستگاه پیکان حدود ۲۳هزار تومان بود و اکنون با این پول تنها می‌توان یک بسته پفک نمکی یا یک بسته آدامس خرید. چه شد که ارزش پول ملی در فاصله‌ی پنج دهه با چنین کاهش شدیدی رو‌به‌رو شد؟

اگر در سال ۱۳۹۰ کسی به شما می‌گفت که دلار ۱۱۰۰ تومانی در سال ۱۴۰۱ به ۶۰هزار تومان و سکه‌ی ۴۵۰هزار تومانی به ۳۲میلیون تومان می‌رسد، حتماً می‌گفتید مگر ممکن است که قیمت دلار ۵۴ برابر و قیمت سکه ۷۱ برابر شود؟

در ده سال گذشته رشد اقتصادی ایران تقریباً صفر بوده است، یعنی چیزی به درآمدِ مردم اضافه نشده است، در حالی که در همین مدت یازده میلیون نفر به جمعیت ایران اضافه شده است. به تعبیر ساده‌تر، سفره‌ای که ۷۴ میلیون نفر در ابتدای سال ۱۳۹۰ دورِ آن نشسته بودند، حالا بیش از ۸۵ میلیون نفر مهمان دارد اما اندازه و میزان غذای روی سفره تغییری نکرده است.

تجارت بین همه‌ی کشورها در حدود ۲۰هزار میلیارد دلار است که نسبت به سال ۱۹۸۰ تقریباً ده برابر شده است. جریان سرمایه‌ى بین‌المللی نیز در این دوره با رشدی تصاعدی، از ۵٠٠ میلیارد دلار در سال به بیش از ۴٠٠٠ میلیارد دلار رسید. و در مقایسه با چهار دهه‌ى قبل، مردم نزدیک به پنج برابر بیشتر به سفرهاى خارجی می‌روند.

اکثر سرمایه‌داران و بسیاری از نظریه‌پردازان چپ می‌گویند که سرمایه‌داران افرادی آزمند نیستند بلکه این بازار و نیروهای آن است که آنها را مجبور می‌کند آزمندانه رفتار کنند. اما این حرف نادرست است و در حقیقت آزمندیِ سرمایه‌داران یک انتخاب است.

برای آن دسته از کارگرانی که کنجکاوند بدانند چرا دستمزدشان در دهه‌ی گذشته افزایش نیافته ــ حال آنکه درآمد برخی، از جمله فوتبالیست‌ها، سر به فلک کشیده است ــ تارنمای بانک انگلستان پیامی اطمینان‌بخش دارد: «روشی برای فهم این آشفتگی وجود دارد: نظریه‌ی اقتصادی عرضه و تقاضا».