تراموایی از شرق به غرب اورشلیم میرود. در هر محلهای مسافران گوناگونی به آن میپیوندند و از دین، سیاست، فوتبال و مسائل روزمره حرف میزنند. آموس گیتای، کارگردان سرشناس اسرائیلی، تراموا را استعارهای خوشبینانه و طعنهآمیز از شهری چندفرهنگی میداند و میپرسد، «مردم چطور میتوانند وجود یکدیگر، تفاوتها و اختلافنظرهایشان را بپذیرند و یکدیگر را نکُشند؟»
غسان کنفانی، نویسنده بود و روزنامهنگار، مبارز بود و سخنگوی «جبهه مردمی آزادیبخش فلسطین». خودش همواره با تأکید خاصی میگفت که فلسطینی است و منظور او از فلسطینی بودن، چیزهایی فراتر از صرف ملیت بود. وقتی که جوانمرگ شد، از او جز چند مجموعه داستان و رمانی که منتشر شده بود، دستنوشتهها و داستانهای بسیار دیگری هم باقی ماند که بعضی از آنها در سالهای پس از مرگش منتشر شدند.
یک سرِ قوانین در جهان اسلام به تونس میرسد که مهد «قوانین لیبرال» است و سرِ دیگر به عربستان سعودی که «سختگیرانهترین قرائت مذهبی» را دارد. فلسطین به عربستان نزدیکتر است. اما یک زن در فلسطین تمام قواعد بازی را بهم زد و قاضی دادگاه شرع شد.
در اوت سال ۲۰۰۳، هنرمند فلسطینی ساکن رامالله، حسن حورانی، در حالی که سعی میکرد برادرزادهاش را از دریای مدیترانه در ساحل یافا نجات دهد، غرق شد. هیچکدامشان شنا بلد نبودند؛ دزدکی به اسرائیل رفته بودند تا ساحل یافا را ببینند، چون به عنوان فلسطینیانِ ساکنان کرانهی باختری اجازهی عبور نداشتند.
در این گفتوگو مریم فقیه ایمانی، فرزند یکی از روحانیون عالیرتبهی شیعه که از سوی بنیاد رهبری نروژ به عنوان یکی از ده مدیر موفق این کشور در سال 2016 معرفی شد، با اشاره به سفر اخیر خود به فلسطین و اسرائیل از راههای گسترش رواداری و ایجاد صلح در خاورمیانه سخن میگوید.
آیا غذا میتواند ملتهایی را که سالهاست بر سر دین میجنگند، کنار هم بنشاند؟ یا برعکس، به اختلافات جدیدی میانشان دامن میزند؟ شاید با خواندن حکایت «حموس»، غذایی که لبنانیها، اسرائیلیها، فلسطینیها، مصریها و سایر ملل خاورمیانه، آن را متعلق به خود میدانند، بتوان به نتیجهای رسید.