در قبرس ۵۸ درصد و در یونان ۴۲ درصد، در مجارستان ۴۸ درصد و در بلغارستان ۴۲ درصد از مردم معتقدند که درمان سرطان وجود دارد اما شرکت‌های بزرگ دارویی آن را مخفی نگاه می‌دارند. بیش از نصف شهروندان قبرس، بلغارستان و رومانی معتقدند که ویروس کووید برای محدود کردن آزادی ما در آزمایشگاه‌ها ساخته شده است.
ای. جی. هاپکینز، تاریخ‌نگار، در سال ۱۹۷۳ کاهش تقاضا برای بردگان و رشد کارخانه‌های تولید غلات مانند بادام‌زمینی و ذرت در قرن نوزدهم در آفریقا را «بحران وفق‌یابی» می‌خواند. هاپکینز استدلال می‌کند که قطع ناگهانی الگوهای عرضه‌ی کالاهای خارجی (شامل پارچه، خرمهره، تفنگ و الکل) و تقاضا (برای بردگان آفریقایی) برای نخبگان جامعه بحرانی اقتصادی به وجود آورد؛ یعنی کسانی که در دوران تجارت برده در اقیانوس اطلس قدرت خود را تحکیم کرده بودند.
هرچند مصرف دارو ــ علمی و غیر آن ــ در دوره‌ی همه‌گیری سر به فلک گذاشت، اما فهم مشترک در حال ازدست‌رفتن است. اینکه صرفاً عوام را به‌خاطر «غیرعقلانی»بودن مقصر بدانیم چاره‌ی کار نیست. خصوصاً به این علت که رهبری سیاسی و رسانه‌ها در توجه به یافته‌های علمی و انطباق با آنها سابقه‌ی بدی دارند؛ برای مثال، در نادیده‌گرفتن گرمایش کره‌ی زمین برای چهار دهه از زمانی که این مفهوم برای نخستین بار در سال ۱۹۷۲ مطرح شد.
عجیب نیست که کووید-19مردم را عصبانی کرده است: زندگی آنها به طرز غیرقابل‌تصوری مختل شده است. بسیاری از مردم یا اعضای خانواده‌ی خود را از دست داده‌‌‌‌‌‌اند و یا چند ماه گرفتار این بیماری شده‌‌‌‌‌‌اند. به علت اِعمال محدودیت‌‌‌‌‌‌‌‌های لازم برای تداوم خدمات بهداشتی، کسب‌وکارهای کوچک آسیب دیده، مراکز خدمات شهری بسته شده و مردم ماه‌‌‌ها از دیدار بستگان خود محروم شده‌‌‌‌‌‌اند. آزادی‌‌‌‌‌‌‌‌های اساسی‌ای که بدیهی می‌پنداشتیم از ما سلب شده تا از شیوع ویروس جلوگیری شود. این پرسش که این ویروس از کجا آمده و چه کسانی مسئول این همه آسیب و زیان هستند، به‌شدت اهمیت یافته است.
در آخرین قسمت از این مجموعه در باره‌ی کرونا به مثابه‌ی بحران، انسانِ پسابحران، تقاطع کووید و رسانه، تئوری‌های توطئه، مدیریت و رهبری سوگ در پساکرونا با آزاده کیان، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه سوربون، گفتگو کردم.
زنان ایران در چند سال گذشته، درگیر بحرانی چندوجهی و دردناک بوده‌اند: تحدید و سرکوب سیاسی و تبعیض اجتماعی که هر روز عیان‌تر و شدیدتر می‌شود، ناکارآمدی و بی‌کفایتی و فساد اداری، تحریم‌های اقتصادی سهمگین، و صد البته همه‌گیری کووید-۱۹ که بختک دیگری بر زندگی شد.