این مجموعه درباره‌ی زنان پیشرو و توانای ایرانی‌ست که در یک قرن گذشته میدان‌دار پیشرفت جامعه و فرهنگ ایران بودند و مردم ایران امروز هم از ثمرات همت آنان بهره‌مندند.
در این مجموعه، گزیده‌ای از بهترین گزارش‌های زبان فارسی، از چند نسل از روزنامه‌نگاران و نویسندگان ایران را گرد آورده‌ایم. این گزارش‌ها هریک به‌خودی‌خود ناب و خواندنی است و در کنار هم، نموداری از اینکه گزارش‌نویسی در صد سال گذشته، چه مسیری را در مطبوعات ایران پیموده است. البته گزارش‌نویسی در زبان فارسی سابقه‌ای تاریخی و بسیار طولانی دارد و مثلاً بخش‌هایی از تاریخ بیهقی و چهار مقاله‌ی عروضی بعد از حدود هزار سال، هنوز از بهترین گزارش‌های زبان فارسی به شمار می‌آیند. پاره‌هایی از این دو کتاب هم در بین گزارش‌های این مجموعه آمده است. و همچنین چند نمونه گزارشِ ترجمه از زبان‌های دیگر که انتشارشان در ایران به‌سهم خود بر غنای گزارش‌نویسیِ فارسی افزوده است.
اقتصاد ایران تقریباً در تمام عرصه‌ها با بحران مواجه است. درآمدهای نفتیِ کشور به علت تحریم‌ها به حداقل رسیده و کفاف هزینه‌ها را نمی‌دهد. دولت برای تأمین مخارجِ خود به چاپِ پول روی آورده و همین رشد نقدینگی به یکی از مهم‌ترین عوامل تورم و گرانی تبدیل شده است. سرمایه‌گذاری به‌شدت کاهش یافته، صندوق‌های بازنشستگی ورشکسته شده‌اند، بازار ارز و طلا، مسکن، مواد غذایی، خودرو و تقریباً همه‌ی کالاهای مصرفی دچار تلاطم شدید شده است، و قیمت‌ها روزبه‌روز افزایش می‌یابد.
در این مجموعه‌گزارش‌ها با تکیه بر آمار و ارقام به علل بروز این بحران می‌پردازیم.
بسیاری از جنبش‌های سیاسی و اجتماعی در سراسر جهان برای نیل به دموکراسی تلاش کرده‌اند. چه مؤلفه‌هایی امکان موفقیت حرکت‌های مدنی را بیشتر می‌کند؟ چطور می‌شود کارآمدی جنبش‌ها و تشکل‌های مدنی را تقویت کرد؟ وظایف رهبری جنبشی در تشکل‌های مدنی چیست؟ این تشکل‌ها چطور می‌توانند توان طراحی و تطبیق راهبردی در شرایط متغیر سیاسی و اجتماعی داشته باشند؟ چه ظرفیت‌هایی برای فعال کردن اعضا وجود دارد؟ چگونه می‌شود دامنه‌ی حامیان را با وجود اختلاف سلیقه و عقیده بیشتر کرد؟ اقشار مختلف اجتماعی هر کدام چه نقشی در روند گذار به دموکراسی دارند؟ و اصلا چه نوع کنش‌های جمعی و در چه زمینه‌هایی احتمال موفقیت بیش‌تری دارند؟ این مبحث به تحلیل‌ها و تجربه‌های مختلف جنبش‌های دموکراسی‌خواه و شیوه‌هایشان برای سازماندهی، ائتلاف‌سازی و اعتراض می‌پردازد.
تلاش و مبارزه برای بهبود وضع حقوقی و سیاسی زنان خواه ناخواه اغلب در داخل مرزهای دولتی رخ می‌دهد. خیلی وقت‌ها نابرابری‌هایی که فمینیست‌ها با آن مبارزه می‌کنند حاصل عملکرد همین دولت‌هاست. فمینیست‌ها با دولت‌ها چه باید بکنند؟ آیا باید به دنبال کمک گرفتن از آنها باشند؟ باید سعی کنند نادیده‌شان بگیرند و انرژی‌شان را صرف تقویت جامعه‌ی مدنی و توانمندسازی زنان کنند؟ آیا کار با دولت به معنای در خدمت دولت بودن است؟ این مبحث که به کوشش نازنین شاه‌رکنی تنظیم شده به تحلیل‌ها و تجربه‌های مختلف فمینیست‌ها در ترسیم روابط با دولت‌ها می‌پردازد. مجموعه مقالات این مبحث را در اینجا می‌توانید دریافت کنید.
ایران در یکصد سال اخیر به‌ویژه در نیمه‌ی اول قرن گذشته چهره‌ی تأثیرگذار کم نداشته است. فهرست این چهره‌ها در عرصه‌های مختلف طولانی است. برخی از مردان و زنان پیشرو با پشتکار و علاقه در زمانه‌ی غلبه‌ی سنت، نهادهایی پایه گذاشته و منابعی فرهنگی تولید کردند که نسل جدید هنوز از آنها بهره می‌برد. از مدرسه و دانشگاه و فرهنگنامه گرفته تا دادگستری و رسانه و هواشناسی.
این مجموعه در باره‌ی زنان و مردان دانشوری است که در یک قرن اخیر میدان‌دار پیشرفت جامعه و فرهنگ ایران بودند.