پروندهی «نفرت و عشق» با پنج جستار به این دو مقوله میپردازد و از چشماندازهایی متنوع بر اهمیت توجه جامعهی ایرانی بدانها تأکید میورزد. آنچه طی بیش از چهار دههی گذشته از جانب حکومت ایران بر مردماش رفته است، روز به روز بر انبوه رنجها و تراکم خشمها میافزاید و بستری بارورتر از همیشه برای پرورش کینتوزی و انتقامجویی میگسترد. از سوی دیگر، انقلاب دیجیتال و تحولات حقوقی-سیاسی دیگری که در جهان رخ داده است، امکان گشودن دفتر دادخواهی از جمهوری اسلامی را پیش از سقوط آن فراهم ساخته است. جستارهای پنجگانهی این پرونده دعوتی است به اندیشیدن در اخلاقِ دادخواهی و ادب مخالفت سیاسی، به گونهای که فردای فروپاشی نظام کنونی به کار ساختن دولتی مسئول، دموکراتیک و حافظ ارزشهای آزادیخواهانه بیاید.
یاداشتهایی از فرشته مولوی
آنچه در این پرونده میآید، یادداشتهای کوتاهیست، برگزیده از کتابی به نام «از کتابها و ترانهها» نوشتهی فرشته مولوی که قرار بود در ادامهی کتاب «از نوشتن» (تهران: آگاه، ۱۳۹۳) در ایران منتشر شود، اما نشد. هفت متن برگزیده، هر یک درنگی بر کتابیست، که نشان از رویکرد تجربهورزانهی نویسنده در پرداختن به موضوع و فرم نوشتاری دارد.
اسلامگرایی که نوعی دولتسازی مدرن بر اساس شریعت و عقاید اسلامی است، یکی از پاسخهای ممکن به شرایط جدیدی بود که مسلمانان با آن در قرن نوزدهم و بیستم مواجه شدند. مدرنیته و استعمار را نمیتوان علّت ظهور اسلام سیاسی دانست اما بیشک عصر جدید بافتاری بود که اسلام سیاسی درون آن رشد کرد. بدون مدرنیته اسلام سیاسی به مفهومی که از قرن نوزدهم به تدریج به وجود آمد، ممکن نبود. بنابراین، بسیار مهم است بدانیم که اسلام سیاسی از نسبت سنتی اسلام و امر سیاسی عبور میکند و مجدداً این نسبت را از نو تعریف میکند. اسلامگرایان با ادعای اصلاحطلبی وارد عرصه شدند، از سید جمالالدین اسدآبادی تا سید ابوالاعلی مودودی و سید قطب و همچنین علی شریعتی و روح الله خمینی. با همه تفاوتهایی که میان آنها وجود دارد اما وجه اشتراک همهی آنها این است: بازسازی سیاسی اسلام و آمادهسازی آن برای به دست گرفتن حکومت.
صفحهی ویژهی همهی ایرانها برای طرح پرسشهای بنیادی دربارهی ایران و چشماندازهای گوناگونی است که هر یک از ما برای آیندهی ایران داریم. هدف این است که ببینیم دیدگاهها و آرزوهای پراکندهی ما چه امکانی برای همزیستی دارند، و چه توان و تجربههایی از گذشتهی ایران به کار امروز ما خواهد آمد.
بازگوییِ تجربههای بازداشت، بازجویی، و زندانِ فعالان سیاسی و مدنی از یک سو ثبت تاریخی است که از سر گذراندهایم و از سوی دیگر به اشتراک گذاشتن آنچه از آن آموختهایم، با دیگرانی است که این روزها ممکن است با آن مواجه شوند. در این پرونده به بررسی این تجربهها از جنبههای مختلف میپردازد.
سوسن تسلیمی از برترین بازیگران تاریخ تئاتر و سینمای ایران است. پاییز امسال درست پنجاه سال از اولین بار که او به عنوان یک بازیگر حرفهای روی صحنه رفت میگذرد. به همین مناسبت از این هفته مجموعهای از درسگفتارهای او را دربارهی بازیگری تئاتر در آسو منتشر میکنیم. این درسگفتارها در حاشیهی کارگاهی ضبط شدهاند که تابستان امسال سوسن تسلیمی با کمک آسو در «یونیون تئاتر لندن» برگزار کرد. امید آنکه چکیدهی نیم قرن تجربهی او راهنمای بازیگران جوانی باشد که در این سالها حضور و هنر سوسن تسلیمی را از نزدیک تجربه نکردهاند.