هفته‌ی گذشته دولت چین با انتشار گزارشی کوشید تا رفتار خود با اقلیت مسلمانِ اویغور این کشور را توجیه کند. دهه‌هاست که دولت چین تلاش می‌کند تا روایت خود از ایالت سین‌کیانگ، واقع در شمال غربی چین، را به کرسی بنشاند. اکنون نزدیک به ۱.۵ میلیون نفر در اردوگاه‌های کار اجباری در این استان زندانی هستند.
آغاز ناگهانی اعتراضات هنگ‌کنگ که یک ماه استمرار یافته، ممکن است تنها دست‌درازی پکن نباشد بلکه تغییرات تکان‌دهنده‌ای در خود هویت هنگ‌کنگ نیز می‌تواند عامل آن باشد. اختلالات اقتصادی و موجی از مهاجرت هویت سنتی هنگ‌کنگ را تحت فشار شدیدی گذاشته است.
آواز خواندن مقوله‌ای جهان‌شمول است. در تمامی فرهنگ‌ها وجود دارد و به‌رغم اعتراضات به صدای بد، تقریباً همه قادر به خواندن هستند... برای من و همکارانم این پرسش مطرح شد که آیا آواز خواندن رفتاری است که برای پیوند دادن گروه‌ها تکامل یافته است؟
کتاب سایه‌روشن نمونه‌ای است از یک روایت چندصدایی و ترکیبی است از یک تحقیق جامعه‌شناختی/مردم‌شناختی با چاشنی ادبیات. این کتاب حاصل «هم‌نوشتی» پانزده زنِ اکثراً مهاجر و پناهنده‌ی ساکن هلند است که زیر نظر دکتر هاله قریشی و همکارش کریستین برینکخریو طی یک دوره‌ی کارگاه آموزشی سرگذشت‌نامه‌نویسی در سال ۲۰۱۰ به زبان هلندی تهیه و تدوین شده است.
درست بعد از جنگ جهانى دوم، آلمانی‌ها مجبور بودند که برای دریافت کوپنِ مایحتاج اساسی خود فیلم‌های مستندی را درباره‌ی اوضاع هولناک اردوگاه‌های کار اجباری تماشا کنند. اما آن طور که تونى جوت در کتابش دوران پس از جنگ می‌گوید مردم به سالن می‌رفتند اما به پرده نگاه نمی‌کردند. سال‌ها بعد، یک نویسنده‌ی آلمانى به نام استفان هرملین نوشت: «در فضاى نیمه‌تاریک سالن، مى‌توانستم ببینم که اکثر مردم از اول تا آخر فیلم، روى خود را برگردانده‌اند. حالا فکر مى‌کنم که این روى برتافتن، در واقع حاکی از نگرش میلیون‌ها نفر بوده است.»
هویت ملی چیست و چه نسبتی با فرهنگ، ناسیونالیسم و مفهوم مدرنِ شهروندی دارد؟ چه شاخصه‌هایی باید باشد تا به لحاظ حقوقی یا از نظر فرهنگی و تاریخی بتوانیم به یک نفر بگوییم ایرانی است؟ در ادامه‌ی گفت‌وگو با دکتر تورج اتابکی، این پرسش‌ها را با او در میان گذاشته‌ایم.