مجلس مؤسسان، کلید تعیین سرنوشت در دوره‌ی گذار؟‌

مریم فومنی در گفت‌وگو با رها بحرینی

مجلس مؤسسان نهادی ویژه و موقت است که برای بررسی و تصویب قانون اساسی جدید تشکیل می‌شود. اعضای این مجلس باید نماینده‌ی طیف‌های گسترده‌ای از جامعه باشند تا مشروعیت، دموکراتیک و همه‌شمول بودن قانون اساسی جدید تضمین شود.

بی‌اعتنا مباش

ماریان تورسکی

من یکی از معدود بازماندگان کسانی هستم که تقریباً تا آخرین لحظه‌ی پیش از آزادسازی آشوویتس در این اردوگاه بودم. انتقال ما از این اردوگاه یا به اصطلاح تخلیه‌ی آن در ۱۸ ژانویه آغاز شد. ما در صفی ۶۰۰ نفری به راه افتادیم و در شش روز و نیمِ بعدی بیش از نیمی از همراهانم جان باختند. به احتمال قوی، من تا مراسم یادبود سال آینده زنده نخواهم ماند. این قانون طبیعت است. پس لطفاً ببخشید که احساساتی سخن خواهم گفت.

پرواز را آسان مشمار

ساغر صادقیان

مسافران رفتند و ما جا ماندیم، در هر دو سر و هر دو فرودگاه، هم در سالن‌های خروجی با دلتنگی‌ها و هم در سالن‌هایِ ورودیِ مقصدهای نهایی با انتظار دیدارها. اما در هر دو سو با عشق.

برای ایجاد تغییر سیاسیِ اساسی تنها کافی است که ۳.۵ درصد از جمعیت به طور فعال در اعتراضات خشونت‌پرهیز مشارکت کنند

دیوید رابسون

استفاده از راهبردهای خشونت‌پرهیز دلایل اخلاقیِ فراوانی دارد. اما تحقیقات قانع‌کننده‌ی اریکا چِنووِت، متخصص علوم سیاسی در دانشگاه هاروارد، تأیید می‌کند که نافرمانیِ مدنی نه تنها انتخابی اخلاقی بلکه مؤثرترین راه شکل دادن به سیاست دنیا است.

جهانی‌شدن؛ مسیری که بن‌بست و جغرافیا نمی‌شناسد

آرام حسامی در گفتگو با مانی تهرانی

به‌تازگی عروسک باربی شصت ساله شد، پناهندگیِ جولیان آسانژ بعد از هفت سال لغو و او بازداشت شد و در نهایت سپاه پاسداران از سوی کاخ سفید به فهرست سازمان‌های تروریستی افزوده شد. هر سه مسئله را می‌توان در چارچوب جهانی‌شدن بررسی کرد. به سراغ دکتر «آرام حسامی»، استاد فلسفه و علوم سیاسی در کالج مونتگمری در ایالت مریلند آمریکا رفتیم و با او درباره‌ی جهانی‌شدن، مقاومت در برابر جهانی‌سازی و فرصت‌ها و موانع پیش رو گفت‌وگو کردیم.

چرا قربانی را سرزنش می‌کنیم؟

فرناز سیفی

چرا بیشتر ما آدم‌ها دست‌کم یک‌بار در زندگی به جای همدلی و درک و حمایت از قربانی، خودمان هم نمکِ روی زخم شدیم، قربانی را سرزنش کردیم و همه یا بخشی از تقصیر را گردن خود او انداختیم؟ چرا خواسته و ناخواسته باعث شدیم که قربانی رنج و درد بیشتری را تحمل کند یا بیشتر به کنج سکوت و خفقان پناه ببرد؟ چرا به نظر انگار راه ساده‌تر این است که قربانی را سرزنش کرد و نه آزارگر و زورگو را؟

چه کسی تاریخِ ما را خواهد نوشت؟

ملیسا بلاک و جان دی‌فوره

«چه کسی تاریخِ ما را خواهد نوشت؟» به دوراندیشی و ازخودگذشتگیِ چشمگیر در بحبوحه‌ی هول و هراسی باورنکردنی‌ می‌پردازد. این فیلم، داستان گروه کوچکی از یهودیان گتوی ورشو را روایت می‌کند که با عزمی جزم در پی حفظ شواهد و مدارکی برآمدند که اوضاع زندگی یهودیان و رفتار نازی‌ها با ایشان را نشان می‌داد.

محفل‌های زنان در دهه‌های ۶۰ و ۷۰، آتش زیر خاکستر

مریم حسین‌خواه

از سال‌های نخست دهه‌ی ۶۰ به بعد، تا بیش از یک دهه اثری از جنبش زنان در صحنه‌ی علنی و عمومی جامعه نبود. سرکوب گسترده‌ی نهادهای سیاسی و مدنیِ مخالف و منتقدِ حکومت پس از سال ۱۳۶۰، دامن جنبش زنان را نیز گرفت و منجر به توقف فعالیت گروه‌ها و نشریات زنان شد. 

می‌شود مردم را زوری به بهشت سبز برد؟

علیرضا اشراقی

آیا حمایت و حفاظت از محیط زیست با دموکراسی و حقوق ‌بشر تعارض دارد؟ به نظر که چنین نیست؛ در اسناد سازمان‌ ملل، این‌ها در یک‌راستا و مقوم یکدیگر تعریف شده‌اند. روندهای سیاسی در کشورهای مختلف جهان هم عملاً همین را نشان می‌دهد. اما تظاهرات دنباله‌دار جلیقه‌زردها در فرانسه سویه‌ی دیگری از ماجرا را نشان می‌دهد.

جهان در چنگ احساسات

ویلیام دیویس

در اواخر بعدازظهر یکی از جمعه‌های نوامبر پارسال، پلیس را به علت «حادثه‌ای تروریستی» به ایستگاه مترو «آکسفورد سیرکوسِ» لندن فراخواندند. از مردم خواستند که ایستگاه را ترک کنند، و در نتیجه جمعیتی انبوه به طرف خروجی‌های ایستگاه شتافتند. گزارش‌هایی درباره‌ی شلیک گلوله دهان به دهان چرخید، و عکس‌ها و ویدیوهایی در اینترنت منتشر شد که نشان می‌داد مردم در حال فرار از آن ناحیه‌اند و نیروهای مسلح پلیس به سوی آن محل می‌شتابند.

نرگس محمدی: قد کشیدن بچه‌هایم را ندیدم

آزاده پورزند، رضوان مقدم

نرگس محمدی، نایب رئیس کانون مدافعان حقوق بشر و عضو کمپین لگام (لغو گام به گام مجازات اعدام) از اردیبهشت سال ۱۳۹۴ در زندان است، او اخیراً در پایان یک مرخصی‌ سه‌روزه‌ و بازگشت به زندان اوین، در یادداشت کوتاهی از تجربه‌ی بازگشت‌اش به خانه پس از سه و سال نیم نوشته است. خانم محمدی به ۱۶ سال زندان محکوم شده و همسر و فرزندان‌اش، علی و کیانا به پاریس هجرت کرده‌اند. آسو ‌این نوشته‌ را همراه با یادداشت‌هایی از دیگر فعالان اجتماعی و دوستداران نرگس محمدی به تدریج منتشر خواهد کرد. به امید آزادی اندیشه

آیا زن‌ستیزی پدیده‌ای جهانی است؟

مونا طحاوی

مونا طحاوی، روزنامه‌نگار مصری-آمریکایی، به داشتن صراحت لهجه مشهور است و در فهرست زنان قدرتمند جهان عرب نام او به چشم می‌خورد. اولین کتاب او با عنوان روسری‌ها و پرده‌های بکارت: چرا خاورمیانه نیازمند انقلابی جنسی است در سال 2015 انتشار یافت.

مرواریدی به نام ستایش

وفا بهمنی

ده ماه پیش که مسعود به ایران آمده با دختر دو ماهه‌اش خداحافظی کرده و امروز دخترش یک ساله است. نام او ستایش است. شاید این ده ماه دوری از همسر و فرزند در خیل بسیاری از افغان‌ها که سال‌هاست فرزندانشان را ندیده‌اند به چشم نیاید اما برای مسعود دوری از ستایش رنج کمی نیست. نه بزرگ شدنش را می‌بیند نه از مریض شدن‌اش خبردار می‌شود. خبر هم برسد کاری از دستش بر نمی‌آید.

دگرگونی تازه در ساختار قدرت

دیوید بروکس

روزی روزگاری قدرت در دست گروه کوچکی از نخبگان بود. این نخبگان مراتب عالیِ حکمرانی در جامعه‌ را در اختیار داشتند و سازمان‌های بزرگ و سلسله‌مراتبی را کنترل می‌کردند. نخبگان محصولات و پیغام‌های مهم را از بالا صادر می‌کردند و بقیه‌ی ما بی‌اراده آنها را مصرف می‌کردیم. بعد اینترنت از راه رسید.

پس از آزادی: روایتی از زندگی معمار «برج آزادی»

سعید کمالی دهقان

بعد از انقلاب اسلامی ایران، نام حسین امانت، معمار «برج آزادی» تهران، در فهرست مرگ قرار گرفت و معمار جوان مجبور به فرار از کشورش شد. امانت، که به دلیل پیروی از آیین بهائی تحت تعقیب بوده، از برخورد مقامات جمهوری اسلامی با بهائیان انتقاد کرده و آنان را به تجدید نظر در رفتارشان فرا می‌خواند.

جان استوارت میل و دموکراسی در زندگی

دیوید بروکس

جان استوارت میل، فیلسوف بریتانیایی، دید مثبتی نسبت به سرشت بشر داشت، و احتمالاً درک محدودی نسبت به شرارت بشر. او در دوران ویکتوریایی میزیست، زمانی که «تلاش جامعه برای محدود کردن آزادی افراد» بزرگترین مشکلِ موجود بود و، به همین دلیل، او بر آزادی فردی تأکید می‌کرد. شاید اگر امروز در میان ما میزیست، موضوع تأکیدش تفاوت داشت: مشکل دوران ما آزادی بسیار زیاد و همبستگی بسیار کم است.

وقتی از عشق حرف می‌زنیم از چه سخن می‌گوییم؟

عرفان ثابتی

آیا عشق کور است؟ آیا عشق نیز مثل هر سال چهار فصل دارد؟ آیا وفاداری به معشوق با وفاداری به خود ناسازگار است؟ پس از بی‌وفایی چگونه می‌توان اعتماد ازدست‌رفته را بازیافت و به رابطه‌ی عاشقانه ادامه داد؟ رابطه‌ی عاشقانه چقدر حاصل خیال‌پردازی است؟ ده فیلمی که در ماه‌های اخیر در جشنواره‌های جهانی درخشیده‌اند به این پرسش‌ها و چند سؤال دیگر می‌پردازند.

آلبر کامو؛ عصیان می‌کنم، پس هستیم...

زیگمونت باومن

کامو اعتراف می‌کرد که «به تاریخ انسانی بدبین و به انسان خوش‌بین است»، انسانی که تأکید می‌کرد، «تنها آفریده‌ای است که نمی‌پذیرد آن چه هست باشد.» به نظرِ کامو، «آزادی انسان چیزی نیست جز امکانِ بهتر بودن» و «تنها راهِ برآمدن از پسِ جهانی ناآزاد این است که چنان کاملاً آزاد شوید که وجودتان سراپا عصیان باشد.»

کتمان، تقیه و بهای سازش با استبداد

یاکوب میکالوفسکی

سازش با استبداد برای حفظ منافع و گریز از گزند حکومت‌ها‌ی خودکامه سازوکاری آشنا در زندگی ایرانیان است، اما تقیه و کتمان عقیده در جنگ با وجدان پیامدهایی دارد.