در سال ۱۹۹۰، در مکزیکو سیتی، در کنفرانسی که اکتاویو پاز به مناسبت سقوط دیوار برلین برگزار کرده بود، ماریو بارگاس یوسا که به‌تازگی در انتخابات ریاست‌جمهوری پرو شکست خورده بود با استفاده از اصطلاح «دیکتاتوری بی‌عیب و نقص»، دولت مکزیک را به باد انتقاد گرفت.

 چگونه می‌توان خشونت را بهتر درک و مدیریت کرد. دکترادزهد عمر خود را صرف گفت‌وگو با زندانیانی کرده است که مرتکب خشونت‌های هولناک، از جمله قتل، شده‌اند. یکی از متداول‌ترین سؤالاتی که از او پرسیده می‌شود این است که آیا همه‌ی این افراد ذاتاً شرور نیستند؟

هر گروهی در برابر زوال زبان خود مقاومت نخواهد کرد و هر جنبش زبانی لزوماً به یک حرکت سیاسی و به جدایی‌طلبی، درگیری‌های قومی و جنگ داخلی منجر نخواهد شد. اما از کامرون تا کاتالونیا، و از هنگ‌کنگ تا اوکراین، سیاست زبان بیش از هر زمان دیگری در حال گسترش است.

می‌گویند هان پس از برنده شدن جایزه‌ی نوبل، به پدر نویسنده‌اش هان سونگ‌وان گفته که به دلیل جنگ در اوکراین و فلسطین نباید برای او جشن و ضیافت برپا کنند.

در دنیایی که دهه‌ها است افغانستان را با جنگ، تروریسم و طالبان می‌شناسد، قرار گرفتن واژه‌هایی همچون ادبیات، داستان کوتاه و نویسندگان زن در کنار نام این کشور احتمالاً ترکیب‌های ناآشنایی را می‌آفریند.

به برادر کوچک‌ترش، گوستاوو، گفته بود که روزی کتابی خواهد نوشت که بیشتر از دون‌ کیشوت خواننده خواهد داشت. بعد از ازدواج به همسرش مرسده گفته بود که نگران پول نباشد چون تا قبل از چهل سالگی رمانی منتشر می‌کند که همه‌ی مردم دنیا آن را خواهند شناخت.