بهائیستیزی در ایران؛ گفتگو با زندهیاد ناصر پاکدامن
امین ضرغام
این گفتگو که حدود ده سال پیش در پاریس با زندهیاد دکتر ناصر پاکدامن صورت گرفته بخشی از گفتگوهای آسو با صاحبنظران ایرانی دربارهی بهائیستیزی در ایران است. دکتر پاکدامن، اقتصاددان و پژوهشگر علوم اجتماعی، از روشنفکران مبارز ایران، در روز سوم اردیبهشت ۱۴۰۲ در پاریس درگذشت.
«امروز برای بشر چه کردید؟» به یاد بنجامین فرنتز، دادستان دادگاه نورنبرگ
عرفان ثابتی
تصویر بنجامین فرنتز در فیلمهای مستند «حسابدار آشویتس»، «تعقیب کیفریِ شر» و «ما اکنون نخواهیم مُرد»، کالنقش فیالحجر در خاطرم نقش بسته است. چندی قبل هنگام گوش سپردن به سخنان او در مستند «تاوان»، سرودهای از ماریو بِنِدِتی، شاعر اروگوئهای، به ذهنم خطور کرد: «چه خوش است آنکه دانم/که تو در میانِ مایی».
تجارت خارجی ایران و سلطهی روزافزون چین بر بازار
همایون معمار
در سال گذشته، حجم تجارت خارجیِ ایران، به استثنای نفت، به حدود ۱۱۳ میلیارد دلار رسید. بیش از ۳۰ میلیارد دلار از این مبادلات تجاری، سهم چین بود که بزرگترین شریک تجاریِ ایران است.
دربارهی آزادیِ نوشتن در اوکراین
آندری کورکف
برای اوکراینیها آزادی مهمتر از ثبات است. برای روسها عکس این موضوع صادق است. اوکراینیها در هر دور از انتخابات رئیسجمهورشان را عوض میکنند. روسها تزارشان را تا زمان مرگ سرِ کار نگاه میدارند.
فروتنی فکری، دریچهای به سوی گفتوگوهای سازنده در شبکههای اجتماعی
هرمز دیّار
حالا بهخوبی میدانیم که اینترنت انسانها را به هم وصل میکند، اما لزوماً همدلی پدید نمیآورد. بهقول ایان لزلی، روزنامهنگار و نویسندهی بریتانیایی: «اینترنت، در بدترین حالت، مثل دستگاه عظیم تولید نفرتِ متقابل میماند.»
«جوانی» لفظی بیش نیست
پیر بوردیو
تمایزگذاری سنی امری قراردادی و دلخواهانه است. ما نمیدانیم پیری چهوقت آغاز میشود؛ درست همانطور که نمیدانیم ثروتمندبودن از کجا آغاز میشود. در همهی جوامع، در جبههی میان جوانی و سالخوردگی جنگ برقرار است. طبقهبندی بر حسب سن همواره به معنای ایجاد محدودیت و ایجاد نظمی است که هر کس باید جای خود را در آن بشناسد
جوان مسلمان در زمانه نئولیبرال
لیندا هیریرا، آصف بیات
جوانان مسلمان از یک سو در معرض سوءتفاهمهای فراگیر و بازنماییهای ناخواسته هستند و از دیگر سو، در تلاش برای یافتن موقعیتهای شایسته برای زیستن. از یک سو در غرب آنها را تروریستهای بالقوه میبینند و از سوی دیگر، حاکمان اقتدارگرای کشورهایشان آنها را «آیندهسازان» میخوانند در حالی که برای اکثریت آنها هیچ روزنهای برای داشتن زندگیای دلخواه و سازنده باقی نمیگذارند.
سرکشی جوانان مصری در عصر دیجیتال
لیندا هیریرا
انقلاب ابتدا در ذهنها رخ میدهد. نقشههای شناختی جدیدی که میسازیم باعث میشود چشماندازهای جدیدی به جهان داشته باشیم. عجیب نیست که نسل جدید مصر بود که مردم را به انقلاب فراخواند چون آنها تنها کسانی بودند که توانستند در فضایی دور از مدارس، و با استفاده از منابع غیررسمی بهویژه اینترنت از نظام قدیم بگسلند.
اخلاقِ ما ایرانیان
ایرج قانونی
جمالزاده در کتابِ خُلقیات ما ایرانیان در باب حَسَناتِ اخلاقِ ایرانیان، و بهویژه معایبشان، از منظر تاریخی و اجتماعی، چنانکه شیوهی ادبای زمانهاش بود، با شاهد مثالها و نمونههای گزینشیِ گواهانِ خود بحث میکند، گواهانی که بهویژه آنگاه که غیرایرانیاند ذِمّهی خود را از عیوبی که به ایرانیان نسبت میدهند بری میدانند و این خود را پسندیدنِ آنها جای عَجَب است.
بیثباتکاران: طبقه جدید خطرناک
گای استَندینگ
بخش بزرگی از نیروی کار در بازار امروز را میتوان «بیثباتکاران» نامید. جوانانی که از امنیت بازار کار محروم هستند، از وضعیت لرزان خود سرخوردهاند، و این باعث میشود اغلب عصبانی و خشمگین باشند. وضع متزلزلشان به آنها اجازه نمیدهد شبکهی معناداری از روابط قابل اعتماد برقرار کنند و این بر سرخوردگی و خشمشان میافزاید.
موسیقی ایران از «گُلها» تا انقلاب ۵۷ ــ دهههای چهل و پنجاه: موسیقی در جشنهای هنر شیراز و «گُلها» در دوران مدیریت ابتهاج
امید احسانی - حمیدرضا نبئی
در بخش نخست این پادکست برنامهی «گلها» را در دههی ۱۳۳۰ و ۱۳۴۰ بررسی کردیم تا زمانی که در سال ۱۳۵۱ مدیریت «گلها» به هوشنگ ابتهاج سپرده شد. در بخش چهارمِ این پادکست، برنامهی «گلها» در دوران ابتهاج را مرور کرده و همچنین به سهم قابل توجه موسیقی در جشنهای هنر شیراز و تأثیرگذاری این رویداد تاریخی در عرصهی موسیقی ایران میپردازیم.
ما به هند سفر نکردیم
منصوره شجاعی
ما دوازده زن عازم سفر هندوستان هستیم! ما از جمله زنانی هستیم که پس از پایان جنگ ایران و عراق و پس از برملاشدن اعدامهای گروهی و پس از آزادشدن آن تعداد از زندانیان سیاسی که زنده مانده بودند، بهتدریج یکدیگر را در کوچهپسکوچههای برابریخواهی پیدا کردیم و به عزم ساختنِ روزگاری نو از نو همراه شدیم.
نقش جنبشهای زنان در دموکراسیخواهی در برزیل
مهدی شبانی
جنبش دموکراسیخواهی در برزیل در دههی ۱۹۸۰ دورهای حیاتی در تاریخ این کشور بود. بعد از دو دهه دیکتاتوریِ نظامی، مردم برزیل برای دستیابی به حقوق دموکراتیکشان بسیج شدند. زنان اما با سازماندهی تظاهرات و دفاع از حقوق خود نقشی تحسینبرانگیز در پیروزی این جنبش داشتند.
افغانستان و منازعه بر سر تحصیل دختران
سوما نگهدارینیا
پرستو معلمی اهل افغانستان است و از زمان روی کار آمدن طالبان و ممنوعیتِ تحصیل دختران، همراه با گروهی از زنان در مدارس مخفی به آموزش دختران پرداخته است. در این مقاله بنا به دلایل امنیتی نامی مستعار برای او برگزیدهایم.
خصوصیسازی در ایران؛ روندی به سود شبهدولتیها
همایون معمار
شرکت کشت و صنعت نیشکرِ هفتتپه، نماد خصوصیسازی در ایران است ــ اولین شرکت تولیدکنندهی شکر از نیشکر که در آذر ۱۳۴۰ خورشیدی به وسیلهی محمدرضا شاه پهلوی افتتاح شد.
خلوتِ شلوغ
زیگمونت باومن
با گریختن از تنهایی، شانسِ خلوت را از دست میدهید: آن حالت شکوهمندی که در آن میتوان «به افکار خود سامان داد»، تأمل کرد، اندیشید، آفرید ــ و بنابراین، در نهایت، به ارتباط معنا و جان بخشید.
آوازی برای هایگین
سوما نگهدارینیا - منصور محمدی
نگاهی به زندگی گوهریک گازارسیان اولین زن پیانیست و آهنگساز در سرزمینهای عثمانی و از پیشگامان جنبش زنان ارمنی
حدیث کتاب و کتابفروشی؛ از بازار بینالحرمین تا روبهروی دانشگاه
سید ابوالقاسم انجوی شیرازی
ابوالقاسم انجوی شیرازی پژوهشگر ادبیات و فرهنگ مردم بود. این گزارش او که در سال ۱۳۶۶ دربارهی کتاب و کتابفروشی در تهران برای مجلهی آدینه نوشته شده نشاندهندهی وقوف و احاطهاش به سابقهی کتاب و کتابفروشی و اصلونسب ناشران و مرکزیت تولید و فروش کتاب در تهران از دورهی قاجار تاکنون است.
مشعل آزادی دستبهدست میگردد، اما خاموش نمیشود؛ مروری بر «نامههای زندان» نسرین ستوده
اسفندیار دواچی
وقتی نلسون ماندلا در زندان نامه مینوشت، خوب میدانست که تنها شمارِ کمی از آنها به دست مخاطب میرسد. بسیاری از نامههایش را مسئولان زندان به بیرون نمیفرستادند. بااینحال، بهندرت اثری از خشم و حتی ناامیدی در نامههای ماندلا دیده میشد.
موسیقی ایران از «گُلها» تا انقلاب ۵۷ ــ دههی چهل: بیتبندهای ایرانی، موسیقی کلاسیک و افتتاح تالار رودکی
امید احسانی - حمیدرضا نبئی
در بخش سوم گروههای راک ایرانی در دههی ۱۳۴۰ خورشیدی را بررسی میکنیم. این گروهها با عنوان بیتبندها شناخته میشدند و موسیقی فضاهای شهری طبقه متوسط در این دهه را تولید میکردند. همچنین تاریخچه اُپرا در ایران، شکل گیری ارکستر سمفونیک و ساخته شدن تالار رودکی را مرور میکنیم و اینکه چگونه افتتاح تالار رودکی در دههی ۱۳۴۰ باعث انسجام و رشد قابل توجهی در موسیقی کلاسیک ایرانی شد.
