زنانی سیاهپوش، با عبایههایی که از سر تا قوزک پایشان را پوشانده، در زیر هرم آفتاب جنوب ایران، با چهرههایی خسته و مستأصل ــ این تصویر رایجی است که از زنان عرب ایران در رسانهها میبینیم.
پای صحبت هفتنفر از نسل زد، از هفتگوشهی ایران و جهان، نشستهایم ــ هفت جوان نسل زدیِ ۲۰ تا ۲۷ ساله از اصفهان، کردستان، سراوان، تورنتو، آمستردام و شهرستانی کوچک در مرکز ایران.
شهرزاد اکبر، رئیس نهاد «رواداری» و یکی از برگزارکنندگان این دادگاه، میگوید: «میخواستیم با برگزاری این دادگاه مردمی بگوییم که زنان افغانستان فقط منتظر دیگران نیستند و خودشان دست به اقدام زدهاند، عاملیت دارند و میخواهند صدایشان را به گوش دنیا برسانند.»
وقتی گذار از دوران سرکوب آغاز میشود، «گذشته» پرسش دشواری را در برابر جامعه قرار میدهد. اکنون جامعهای که سالها در معرض سرکوب و خشونت بوده باید تصمیم بگیرد که با آمران و عاملان جنایتها چه کند. ببخشد؟ فراموش کند؟ مجازات کند؟
مجلس مؤسسان نهادی ویژه و موقت است که برای بررسی و تصویب قانون اساسی جدید تشکیل میشود. اعضای این مجلس باید نمایندهی طیفهای گستردهای از جامعه باشند تا مشروعیت، دموکراتیک و همهشمول بودن قانون اساسی جدید تضمین شود.
برای فهم زندگی عربهای ایران، شناخت ساختار قبیله یک ضرورت است. عربهای ایران گرچه دیگر به شکل قبیلهای زندگی نمیکنند اما اسم و رسم و ساختار قبیلهها هنوز در بین آنها زنده است.
آصف ۲۲ ساله و متولد ایران است. پدر و مادرش در دورهی اول جنگ با طالبان به ایران پناه آورده بودند. پدر آصف گذرنامهی اقامتی دارد و بخشی از همان دو میلیون مهاجری است که «قانونی» محسوب میشوند.
بر اساس آمار سازمان بینالمللی مهاجرت طی شش ماه گذشته بیش از ۷۰۰ هزار مهاجر افغانستانی از ایران به افغانستان بازگشتهاند که ۷۰ درصد آنها به صورت اجباری بازگردانده شدهاند.