دموکراسی در بحران است و برخی از صاحب‌نظران، جهل و نادانی را علت آن می‌دانند. به شعار یک روزنامه‌ی مهم آمریکایی توجه کنید: «دموکراسی‌ها در ظلمتِ جهل می‌میرند.» این شعار، پاسخی ساده‌اندیشانه به ظهور اقتدارگرایی و پوپولیسم در سراسر جهان است. بی‌تردید، محبوبیت این شعار ناشی از توسل به همان منطق «جنبش روشنگری» است که شناخت را معادل با قدرت و پیشرفت می‌شمارد.
در هفته‌های اخیر، فکر و ذکر جامعه‌ی بین‌المللی مشغول عواقب ناگوار قتل جمال خاشقجی بوده است اما ترک‌ها بیشتر دل‌مشغول امور داخلی و به‌ویژه، نقشه‌های بزرگ رئیس جمهور خود برای تبدیل ترکیه به یک قدرت اقتصادی منطقه‌ای بوده‌اند. دو هفته پیش هواپیماها برای اولین بار در فرودگاه جدید استانبول به زمین نشستند. رجب طیب اردوغان این پروژه را گل سرسبدِ «ترکیه‌ی جدید» می‌خوانَد و درست همان طور که می‌خواست، وسعت فرودگاه (۷۵۹۴ هکتار) و ظرفیت آن (سالانه ۲۰۰ میلیون مسافر) به حدی خواهد رسید که به بزرگ‌ترین فرودگاه جهان تبدیل خواهد شد.
راه‌های متعددی برای توضیح علت محبوبیت اردوغان در بین مردم ترکیه وجود دارد. از شکوفایی اقتصادی کشور در دوران او گرفته تا احساس قربانی بودن خودش و طرفداران سنتی‌اش. اما چهره‌ی کاریزماتیک و حتی قهرمان‌گون او نیز در به قدرت رسیدنش به عنوان رئیس جمهور ترکیه نقش دارد: اردوغان خود را حامی ستمدیدگان در برابر ستمگران معرفی می‌کند.
یک قرن است که دولت ترکیه «هویت ملی» قاطعی را بر شهروندانش تحمیل کرده است، هویتی که قومیت را نادیده می‌گیرد و به ترکِ «خالص» بودن ارزش می‌گذارد. اما ترک‌ها تنوع قومیتی خود را درک کرده‌اند، و ایده‌ی «پاکی نژادی» که دولت آن را ساخته و تحمیل کرده بود، در حال فروپاشی است.
هم مدافعان و هم مخالفان اردوغان، رئیس جمهور کنونی ترکیه، مقایسه‌ی او با عبدالحمید، آخرین سلطان عثمانی، را درست می‌دانند. از نظر منتقدان، عبدالحمید یک مستبدِ واپس‌گرا بود، اما هوادارانِ اردوغان او را آخرین فرمانروای بزرگ مسلمان می‌دانند. برداشت مشابهی درباره‌ی اردوغان رواج دارد: بسیاری او را مردی مقتدر می‌دانند که به دنبال احیای روح امپراتوری عظیم ...
پیش از تأسیس نظام جمهوری در روسیه و ترکیه در اوایل دهه‌ی 1920، دین یکی از عناصر مهم هویّت ملی بوده است. در دهه‌ی نخست هزاره‌ی جدید، مسیحیتِ ارتدکس در روسیه و اسلامِ سنّی در ترکیه جان تازه‌ای گرفته است. این مقاله به تأثیر این روند بر وضع اقلیت‌های دینیِ این دو کشور می‌پردازد.