عراق

در نوامبر ۱۹۰۶، ویلفرید مالِسون، افسر اداره‌ی اطلاعات ارتش بریتانیا، برای جمع‌آوری اطلاعات از سیملا در هند رهسپار خلیج فارس و منطقه‌ای شد که مقام‌های بریتانیایی «عربستان تُرکی» می‌خواندند (جنوب عراق کنونی، که در آن زمان بخشی از امپراتوری عثمانی بود.) در آن وقت بریتانیا قدرت امپریالیستی حاکم بر خلیج فارس بود و می‌خواست بفهمد در مناطق شمالی خلیج فارس که تحت سلطه‌ی عثمانی‌ها بود، چه خبر است. گزارش مالسون درباره‌ی این سفرتصویر جذابی از این منطقه در آن زمان ارائه می‌دهد.

محمد الدراجی، کارگردان عراقی، با دو فیلم رؤیاها (2006) و پسر بابِل (2010) به شهرتی جهانی دست یافت. جدیدترین اثر او، سفر (2017)، که به موضوع بحث‌انگیز تروریسم می‌پردازد، نخستین فیلم عراقی است که پس از 27 سال در سینماهای این کشور نمایش داده شده است. این فیلم نماینده‌ی عراق در بخش بهترین فیلم غیرانگلیسی‌زبانِ نود و یکمین دوره‌ی جوایز اسکار است. ‌آن‌چه در ادامه می‌خوانید نقدی بر این فیلم و گفتگو با کارگردان آن است.

جزئیات وحشتناک هستند. برخی از‌ما با آن‌ها مواجه می‌شویم، برخی دیگر از آن‌ها می‌گریزیم، اما بی‌شک همه از آن‌ها هراس داریم. واقعیت این است که تا وقتی ما فاصله‌ی خود را با جزئیات زندگیِ روزمره در یک شهر جنگ‌زده حفظ می‌کنیم، از آن جنگ بی‌اطلاع می‌مانیم.

مقابل چشمان خوشحال، حیرت‌زده، سرشار از تعصب، یا کورشده از تنفرِ ما مردمِ غیرکوردِ اهل ایران، هزاران کورد به خیابان‌های سنندج و بانه و سقز و مریوان آمدند تا شادی خود را از برگزاری همه‌پرسی استقلال کردستان عراق در کنار یکدیگر جشن بگیرند. تصاویر این جشن بزرگ خیابانی نه انکارشدنی است و نه به امور دیگر ربط دارد.

ما می‌رفتیم. جاده هم می‌رفت. پهنای جاده، و به هر سو که نگاه می‌کردی، تا چشم  کار می‌کرد، زمین خاکی بود. شهرهای سوخته از خشک‌سالیِ تابستانی که گذشته بود، بی‌حال و بی‌رمق، ولو شده بودند روی زمین، و دکل‌های یک‌شکلِ برق فشار قوی آن‌ها را به هم گره می‌زد.