ژاله اصفهانی (۱۳۰۰ - ۱۳۸۶) از شاعران مهم معاصر است که جایگاهش آنگونه که باید در شعر فارسی شناخته شده نیست. در گفتگویی با فاطمه شمس، شاعر و استاد ادبیات فارسی در دانشگاه پنسیلوانیا، در مورد علل این جریان و اهمیت شعر اصفهانی جویا شدیم.
«سفر بی آرزو» برای توصیف این شکل از مهاجرت گزاره‌ی مناسبی به نظر می‌رسد. منظور نقل مکان به کشور همسایه است، اراده‌ای که پشت آن بهشت یا جهنمِ خفته‌ای وجود ندارد. این دسته از مهاجران اغلب آواره و رانده شده یا به دنبال رؤیاهای بزرگ نیستند، بلکه شرایط اجتماعی و اقتصادی ایران آنها را مجاب کرده به کوچ تن بدهند.
فهیمه خضر حیدری در قسمت پنجم غذایای ایرانی از غذا و مهاجرت و از آشپزی و مهاجران می‌گوید. این قسمت از غذایای ایرانی به ایرانیان مهاجر تقدیم شده است. ایرانیان مهاجری که با دستور غذای قرمه‌سبزی و کشک و بادمجان، ایران را با خودشان به همه جای دنیا بردند.
به مناسبت انتشار سی‌دیِ اپرای «پریا»، شیدا قراچه‌داغی آهنگ‌ساز و مدرس موسیقی در گفتگو با شبنم طلوعی از کودکی‌اش می‌گوید تا امروز؛ و از فعالیت‌های فرهنگی و هنری‌اش در ایران تا سال‌های پس از مهاجرت.
موقعیت ترکیه به عنوان پلی میان خاورمیانه و آسیای مرکزی و اروپا، این کشور را به معبری برای مهاجرت از کشورهای شرقی به غربی تبدیل کرده است. در طول تاریخ هم آناتولی مسیر گذر مهاجرت‌های جمعی و میزبان میلیون‌ها مهاجر بوده است. البته این مهاجرت‌ها که دلایل و پیامدهای گوناگونی دارند، در نهایت در پیدایش جغرافیای رنگارنگ آناتولی هم مؤثر بوده‌اند. اما در چند سال اخیر وضعیت پناهجویان در ترکیه به مسئله‌ای ملی و بین‌المللی تبدیل شده است.
در این سال‌ها خیلی‌ها که در ایران به جوانی می‌رسیدند، یکی از سؤال‌هایی که برایشان مطرح می‌شد این بود که بمانند یا مهاجرت کنند. از فعل گذشته استفاده می‌کنم چون در این دو سه سال و بعد از افزایش وحشتناک نرخ ارز یا به عبارت بهتر افت بی‌سابقه‌ی ارزش ریال، مهاجرت تبدیل به گزینه‌ای دور از دسترس برای خیلی‌ها شده است.