کارگر «پایش وضعیت»، تنها یکی از پیچ‌های ماشین غول‌پیکری است که غیر از استخراج نفت هیچ چیز دیگری برایش برنامه‌ریزی نشده است.
مدتی در شرکت نفت انگلیس و ایران بودم و در آنجا کارهای اداری و حقوقی انجام می‌‌دادم. بعد از آنکه نفت ملی شد، در شرکت ملی نفت اول به‌عنوان مشاور حقوقی کار می‌کردم، بعد عضو هیئت‌مدیره شدم و بعد هم در حدود شش سال قائم‌مقام رئیس هیئت‌مدیره بودم. بعد به دبیرکلی اوپک انتخاب شدم.
در سال گذشته، حجم تجارت خارجیِ ایران، به استثنای نفت، به حدود ۱۱۳ میلیارد دلار رسید. بیش از ۳۰ میلیارد دلار از این مبادلات تجاری، سهم چین بود که بزرگ‌ترین شریک تجاریِ ایران است.
مصرف روزانه‌ی جهان ۱۰۱ میلیون بشکه نفت خام است که روسیه ۷ میلیون بشکه از آن را تأمین می‌کند. چین با خرید 6/1 میلیون بشکه در روز، بزرگ‌ترین مشتری نفت روسیه است. اکنون گفت‌وگوهای سیاسی برای یافتن نفتِ جایگزین، آغاز شده است. با بررسی کشورهای دارای ظرفیت مازاد، می‌توان سمت‌وسوی این مذاکرات را حدس زد: عربستان سعودی و امارات 5/2 میلیون، ایران در صورت رفع تحریم بین ۱ تا 2/1 میلیون، آمریکا ۸۰۰ هزار و ونزوئلا ۶۰۰ هزار بشکه در روز می‌توانند بی‌درنگ به بازار تزریق کنند.
نفت که در یک قرن گذشته از ارکان اصلی اقتصاد جهان بوده، به نظر می‌رسد دارد اهمیت خود را به تدریج از دست می‌دهد. انواع انرژی‌های پاک کم‌کم جای نفت را می‌گیرند و ذخیره‌های نفتی تازه‌ای که قبلاً امکان استخراج آنها نبود، با پیشرفت‌های فنی وارد بازار شده است. اگر به این ترتیب ارزش نفت کم شود، چه آینده‌ای در انتظار کشورهایی مثل ایران خواهد بود که به درآمد نفت وابسته‌اند؟
سرعت گرم شدن خاورمیانه دو برابر دیگر نقاط دنیا است. اگر پیش‌بینی‌های نگران‌کننده‌تر درست از کار دربیاید، مکّه ممکن است دیگر قابل سکونت نباشد، امری که حج را به زیارتی پُرمخاطره، و حتی فاجعه‌آمیز، تبدیل خواهد کرد. ممکن است تا پایان این قرن، شهرهای ساحلیِ پرزرق‌وبرق خلیج فارس به علت افزایش سطح آب، زیرِ آب بروند. هنوز نمی‌توان از «اینک آخرالزمان» سخن گفت اما می‌توان از «آخرالزمانی در آینده‌ی نزدیک» حرف زد.