زمانى براى خشم
استفان هِسِل
در سال ٢٠١٠ کتاب کوچکى منتشر شد که در مدتى کوتاه سه و نیم میلیون نسخه از آن به فروش رفت و حکم کتاب مقدس یا مانیفست جنبش «اشغال وال استریت» را پیدا کرد.
در سال ٢٠١٠ کتاب کوچکى منتشر شد که در مدتى کوتاه سه و نیم میلیون نسخه از آن به فروش رفت و حکم کتاب مقدس یا مانیفست جنبش «اشغال وال استریت» را پیدا کرد.
دکتر دانا استریکلند سومین زنی است که برندهی جایزهی نوبل فیزیک میشود. چند روز پیش از اعلام برندگان این جایزه در سال 2018، الساندرو استرومیا، استاد فیزیک در دانشگاه پیزا، در یک سخنرانیِ جنجالی مدعی شد که مردان «مبدع و بنیانگذار» فیزیک هستند و در حوزهی علوم مورد تبعیض قرار میگیرند. سه تن از دانشمندان زن رابطه با این اظهارات نظر داده اند.
آن را «غرابِ شیطان» مینامند. کشتی افسانهای که ناخدایان هرمزگانی را در اعصار نه چندان دور اسیر خود میکرد و حالا بعد مدتها گویا دوباره زنده شده است. صیادان هرمزگانی مدتی است که کشتیهای چینی صید ماهی را به این نام خطاب میکنند. کشتیهایی که بهرغم شکایات محلیها تا مدتها از سوی مسئولان خطای دید انگاشته میشد و وجودشان تکذیب میشد.
گزارهی «جنگ به هرحال بد است» در برخی از موارد میتواند به اندازهی «اقدام درست چیزی جز جنگ نیست» نامعتبر باشد. آن ارزشی که در این میانه مخدوش میشود بیگمان «صلح» و «سعادت» عمومی است. همان دو امری که جامعه راهبردهای درست و نادرستشان را با نیتِ به دست آوردن آنها برمیگزینند.
برای چند ماه، هر هفته میدیدمش. از دفتر کار که خارج میشدیم، او راه خودش را میرفت و من هم مسیر خودم را. میدانستم که از دو عالم جداگانهایم. از دو سوی متفاوت با دو نگرش مخالف. اما مرد نازنینی بود. همیشه از گفتگو بر سر عقایدمان دوری میکردم. چه نیازی بود که رفاقت موقتمان را با جنگ بیهوده بر سر باورها به باد دهم؟ یکبار که ناخواسته و ناگهان، در مسیر همراه شده بودیم، این پرهیز شکست.
مستندِ دختران، به کارگردانی فری ملکمدنی، به رؤیاها و آرزوهای دختران نوجوانِ 9 مدرسه در سراسر ایران و موانعِ رسیدن به آنها میپردازد. این مستند هفتهی گذشته در مدرسهی مطالعات بینالملل دانشگاه آمریکایی در واشنگتن دیسی به نمایش درآمد.
نرگس محمدی، نایب رئیس کانون مدافعان حقوق بشر و عضو کمپین لگام (لغو گام به گام مجازات اعدام) از اردیبهشت سال ۱۳۹۴ در زندان است، او اخیراً در پایان یک مرخصی سهروزه و بازگشت به زندان اوین، در یادداشت کوتاهی از تجربهی بازگشتاش به خانه پس از سه و سال نیم نوشته است. خانم محمدی به ۱۶ سال زندان محکوم شده و همسر و فرزنداناش، علی و کیانا به پاریس هجرت کردهاند. آسو این نوشته را همراه با یادداشتهایی از دیگر فعالان اجتماعی و دوستداران نرگس محمدی به تدریج منتشر خواهد کرد. به امید آزادی اندیشه
مونا طحاوی، روزنامهنگار مصری-آمریکایی، به داشتن صراحت لهجه مشهور است و در فهرست زنان قدرتمند جهان عرب نام او به چشم میخورد. اولین کتاب او با عنوان روسریها و پردههای بکارت: چرا خاورمیانه نیازمند انقلابی جنسی است در سال 2015 انتشار یافت.
در چند ماه اخیر شاهد موجی از دستگیریهای فعالان مدنی در ایران بودهایم. حدود یک ماه از دستگیری تعدادی از فعالان حقوق زنان، هدی عمید، نجمه واحدی و رضوانه محمدی میگذرد. چند روز قبل مریم آزاد نیز دستگیر شد. در این مدت فعالان مدنی تلاش کردند تا در مورد وضعیت نامشخص آنها، دسترسی نداشتن آنها به دادرسی عادلانه، طی نشدن روند حقوقی در مورد آنها از لحظهی دستگیری و غیرقانونی بودن نگهداری آنها در زندان اطلاعرسانی و نسبت به این رفتار اعتراض کنند.
عشق آتشین به ندرت ممکن است که دوام پیدا کند و معمولاً، به مرور زمان، جای خود را به مهرورزیِ مصلحتاندیشانه میدهد و شور و شدت آن به تدریج فروکش خواهد کرد. به همین دلیل، اغلب انتظار نداریم که احساسات عاشقانهی آدمها یک عمر دوام بیاورد. اما برخی از عشاق تا پایان عمرشان عاشق یکدیگر میمانند. دلیل ماندگاری عشق آنها چیست؟
هفتهی گذشته یووال نوح هراری، نویسندهی نامدار کتابهای «انسان خردمند» و «انسان خداگونه»، هشدار داد که خطر جنگ هستهای، تغییرات آبوهوایی و آشفتگی تکنولوژیک بقای نوع بشر را تهدید میکند، خطری که جز با همکاری جهانی برطرف نخواهد شد.
ایدهی برخورد دیرینه میان «دنیای اسلام» و «دنیای غرب» از اسطورههای خطرناکی است که در دوران مدرن به وجود آمده است. مبنای این اسطوره برداشتهای تحریفشدهای از ماهیت اسلام و ماهیت غرب، به عنوان دو تمدن کاملاً مجزا و متخاصم، بود. در اواخر قرن نوزدهم و در اوج عصر امپراتوریها، استعمارگران با ترویج بنیادگرایی تندرو میان تبعههای مسلمان خود، بنیانهای مفهومی برای «نهضت اتحاد اسلامی» را به وجود آوردند.
خداناباوری جدید حرف تازهای ندارد و آنچه در آن است نوعی تکرار طوطیوار شکلهایی از خداناباوری است که در قرن نوزدهم به طرزی جالبتر ارائه شده بود. در خداناباوریِ به اصطلاح جدید افراد در مقابل گزینهای دوتایی میان خداناباوری، تو گویی که فقط یک نوع خداناباوری وجود دارد، و دین، تو گویی که فقط یک نوع دین وجود دارد...
نسرین ستوده، وکیل و فعال حقوق بشر، که از خرداد ۹۷ در خانهاش بازداشت شده بود اخیراً به حبس طولانی محکوم شده است. خانم ستوده که پیشتر هم سه سال را در زندان به سربرده بود در یکی از نامههایش به پسرش در آستانهی آغاز سال تحصیلی نوشته بود: «لطفاً سر وقت مدرسهات را برو، مشقهایت را بنویس، درسات را بخوان، و پسر خوبی باش تا ما برگردیم.»
منزل مسکونی نیما یوشیج بین سالهای 1327 و 1328 توسط خود او ساخته شد و تا آخر عمر به جز زمانی که به یوش میرفت در این خانه زندگی میکرد. تعداد زیادی از نویسندگان، روشنفکران و بزرگان شعر آن سالها نیما را در همین خانه ملاقات کردهاند. این خانه هنوز هم با سقف شیروانیِ معمول همان سالها و ستونهای آبیرنگ، در میان آپارتمانهای محله مثل وصلهای ناسازگار، روند ویرانیاش را طی میکند.
آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد، دیروز در نخستین سخنرانی هفتاد و سومین مجمع این نهاد جهانی به رهبران دنیا هشدار داد که جهان بیش از پیش دستخوش بینظمی و آشوب است و رفاه عمومی تأمین نشده است. از سال ۲۰۱۶، که برخی آن را واقعاً «بدترین سالِ تاریخ» میدانند، موجی از نظرهایی به راه افتاده...
در خیابان پنسیلوانیا، واقع در مرکز شهر واشنگتن دیسی، پایتخت ایالات متحدهی آمریکا، درست در چند قدمی کاخ سفید تابلویی جلوی در ورودی یک ساختمان با ظاهری کسلکننده است. تابلویی که نوید میدهد با ورود به چهاردیواری این مکان، «آرامش»، «سکوت»، «خواب آسوده» و «نفسی عمیق و راحت» در انتظار شماست. در قرن بیستویکم هر چقدر جیبت خالیتر باشد، حق دسترسیات به سکوت و آرامش کمتر است. باور ندارید؟
اخیراً گروهی از دانشمندان در مقالهای در نشریهی استفادهی مجاز از طبیعت چنین نتیجه گرفتند که زمین، دستِ بالا، فقط میتواند به 7 میلیارد نفر، آنهم در سطح امرار معاش غذا برساند. اما اگر بخواهیم به «سطح بالای رضایت از زندگی» برای همه برسیم، از مرزهای بیوفیزیکی کرهی زمین تجاوز کرده و محیطزیست را تخریب خواهیم کرد.
محمد الدراجی، کارگردان عراقی، با دو فیلم رؤیاها (2006) و پسر بابِل (2010) به شهرتی جهانی دست یافت. جدیدترین اثر او، سفر (2017)، که به موضوع بحثانگیز تروریسم میپردازد، نخستین فیلم عراقی است که پس از 27 سال در سینماهای این کشور نمایش داده شده است. این فیلم نمایندهی عراق در بخش بهترین فیلم غیرانگلیسیزبانِ نود و یکمین دورهی جوایز اسکار است. آنچه در ادامه میخوانید نقدی بر این فیلم و گفتگو با کارگردان آن است.
پاریس در نخستین روزهای ورودم همزمان غمانگیز و شاد بود. با آن همه درخت و برگریزان در شهر میشد هر روز آمدن پاییز را دید. حالا پنج پاییز از آن زمان گذشته است و من هنوز آنجا هستم، در تقاطع خیابان لوور و ریولی در انتظار آدمها، همانهایی که در یک لحظه سرنوشت خیابان را برای همیشه تغییر میدهند. شهری که همیشه پر است از اتفاق و داستانهای تو در تو.
یادآوری آغاز روابط عمیق را دوست نداشتهام هیچوقت. بیشتر از این بابت که اشتباهی رخ خواهد داد. گاهی شروع دوستی، در نظر طرفین رابطه، دو نقطهی به تمامی مجزاست. پایان رابطه با یحیی را اما خوب یادم هست. دو دوره از زندگی با همدیگر رفاقت کردیم و به یاد دارم که چطور پروندهی هر دو دوره به چه تلخی بسته شد. بعد از هر دو اما...
والسِ والدهایم، ساختهی روث بِکِرمَن، فیلمساز کهنهکار اتریشی که امسال در جشنوارهی فیلم برلین نمایش داده شد و جایزهی بهترین فیلم مستند را به دست آورد، فیلمی مهم و بهموقع است. این مستند به کارزار تبلیغاتی کورت والدهایم، سیاستمدار دستراستی، در رقابتهای انتخابات ریاست جمهوری اتریش در سالهای 1986-1985 میپردازد.
عراقی که حسن بلاسم در داستانهای خود ترسیم میکند، سیاه است و پر از مرگومیر، کشتار و خشونت. بلاسم حواسش است که نگذارد حتی یک لحظه مخاطب فراموش کند که عراق امروز، غرق در خشونت است و کشتار و زخمهای دلمه بستهی جنگها، جنگ پشت جنگ...