بیماری‌های عالم‌گیر قدرت جامعه را به ما یادآوری می‌کنند

فرانک فوردی

یکی از عادت‌های زشت فجایع این است که سر و کله‌شان ناگهان ظاهر می‌شود. آنها جوامع را غافلگیر می‌کنند، و مردم را برای فهم معنای واقعیِ فاجعه‌ای مثل کووید-۱۹ به دردسر می‌اندازند. یافتن معنا در تهدید ظاهراً بی‌معنایی علیه زندگی بشر همواره متألهان و فیلسوفان را به توضیح واداشته است.

در دنیای برون‌گرا، درون‌گرایان نامنصفانه در محرومیت به سر می‌برند

نوا هرتز

روان‌کاو سوئیسی، کارل یونگ، نخستین کسی بود که افراد را به دو گروه درون‌گرا و برون‌گرا تقسیم کرد. او در دهه‌ی ۱۹۲۰‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، درون‌گرایان را افرادی توصیف کرد که بیشتر به احساسات و افکار خود توجه دارند و در تعاملات اجتماعی انرژی از دست‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ می‌دهند. برعکس، برون‌گرایان، به بیرون توجه دارند و از روابط با دیگران کسب انرژی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ می‌کنند و در زمان تنهایی انرژی از دست‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ می‌دهند.

تابلوی مرگ سقراط

تورج قانونی

حافظه‌ی تاریخ وقایع خوب و بد را به خاطر خواهد داشت. آتن سقراط را به مرگ محکوم کرد تا از گزند زبانش مصون شود حال با روح پرسشگرش چه کند؟ حال با پرسش‌های فرزندان خود از سقراط چه ‌کند، اینکه که بود و چه گفت و چرا به مرگ محکوم شد؟ در پی چه بود که زندگی در نظرش بی‌بها شد؟ مگر می‌توان در پی حفظ جان نبود و زندگی را بی‌معنا شمرد؟ آن چیست که می‌توان با آزادگی جان خود به آن تسلیم کرد؟

چرا مردم به جرم‌هایی که مرتکب نشده‌اند اعتراف می‌کنند

داگلاس استار

هووی برتون در شانزده سالگی به قتل مادرش اعتراف کرد. وقتی پلیس شهر نیویورک بازجویی از او را آغاز کرد، هنوز از کشف جسد مادرش در شوک بود. بعد از ساعت‌ها تهدید و ترغیب، به مأموران پلیس همان چیزی را که می‌خواستند بشنوند گفت، اما کمی بعد از اعتراف خود پشیمان شد. او می‌دانست که بی‌گناه است و امیدوار بود نظام قضایی او را تبرئه کند.  

رفیق اعدامی: بخش اول ــ زانیار مرادی

مأمن رضایی در گفتگو با ایقان شهیدی

در تحلیل و مخالفت با حکم اعدام زیاد گفتیم و شنیدیم. من، مأمن رضایی، در سلسله پادکست‌های «رفیق اعدامی» در تلاش هستم که فهمی از حال و هوای فرد زندانی در لحظاتی به دست آورم که همبندش را، که نقش رفیق و خانواده پیدا کرده، اعدام می‌کنند.

 

شش چهره‌ی گاندی

آ. راگو کومار

با نگاه به متون مفصل و فراوان و کلاف سردرگم شیوه‌های متناقضی که برای فهم یا سوء‌فهم گاندی به کار رفته است، می‌توان حتی (هم‌صدا با دکتر اومکار سِین) گفت: «راستش، هیچ یک از ما واقعاً سعی نکرده‌ایم که گاندی را بفهمیم، دست‌کم نه تا آنجا که بخواهد ما را به دردسر بیندازد… جذابیت گاندی در همین درک‌های اشتباه از اوست. برای خود گاندی مفید بوده که او را اشتباه بفهمند چون به تصور عظمت او افزوده و به ایده‌ی "گاندی" ابعادی عظیم‌ بخشیده است.» 

«روایت‌های از خاک برخاسته‌ی انقلاب»

لیلا فغفوری آذر، شاهین نصیری

هدف از گردآوری و تألیف این کتاب بازنمایی نگرش‌هایی است که در روایت غالب از انقلاب سرکوب شده‌اند تا از این طریق خواننده خود بتواند بخشی از آنچه در شکل‌گیری و جهت‌گیری انقلاب مؤثر بوده را کشف کند و بیازماید. حضور صداهای تا کنون کمتر یا حتی شنیدهنشده در این مجموعه، از جمله نگاه رهبران کُرد و نمایندگانی از جنبش چپ مستقل ایران، به‌خوبی بیانگر این امر است.

تاریخچه‌ی جنبش‌های فمینیستی در ترکیه

مهدی شبانی

زنان در ترکیه در مقایسه با دیگر کشورهای منطقه آزادی‌های فردی و اجتماعی بیشتری دارند، این امر را معمولاً نتیجه‌ی دوران کمال آتاتورک می‌پندارند. اما سابقه‌ی جنبش زنان ترکیه به دوران پیش از آتاتورک و اعلام جمهوری برمی‌گردد. این گزارش از مهدی شبانی در استانبول، درباره‌ی تاریخچه‌ی جنبش‌های فمینیستی در ترکیه است.

چرا تجربه‌ی آزار جنسی را از خانواده مخفی می‌کنیم؟

الهه رضوی

«نمی‌توانستم به خانواده‌ام بگویم». این جمله‌ای است که در مورد بسیاری از آزاردیدگان جنسی مصداق دارد. بخش بسیار کوچکی از آزاردیدگان از تجربهی تلخ خود با دیگران حرف می‌زنند و این دیگران، حداقل در ایران و برپایه‌ی مشاهدات (چون هیچ آمار رسمی در این باره وجود ندارد) شامل خانوادهی درجهی یک نمی‌شود. خانواده معمولاً آخرین جایی است که در آن، فرد آزاردیده سکوتش را می‌شکند و از آنچه بر او رفته سخن می‌گوید.

قانون باید نشانی از جامعه داشته باشد

پگاه بنی‌هاشمی در گفت‌وگو با مانی تهرانی

در منشور کوروش به سربازان توصیه شده است که تفتیش عقاید نکنند و به دین و مذهب مردم کاری نداشته باشند یا برای رفتار با اسیران نوعی موازین حقوق بشری تعریف کرده و این قوانین در تمام جغرافیای تحت فرمان‌روایی او به طور یکسان لازم‌الاجرا بود. به همین دلیل، در تمام پهنه‌ی ایران بزرگ یک جرم مشخص، مجازات مشخصی داشت.

یاد خوش روزگار تلخ رفته

فرناز سیفی

شما هم از آغاز همه‌گیری «کووید-۱۹» مدام یاد گذشته‌ها می‌افتید؟ روزگار رفته و آدم‌های جامانده در گذشته و تصاویری از سال‌ها قبل که شاید اصلاً پاک فراموش کرده بودید؟ برای شما هم پیش آمد که آدمی از گذشته‌ها که دیگر مدت‌ها است در زندگی‌تان نیست، ناگهان دوباره سروکله‌اش پیدا شود و بعد سال‌ها جویای احوال‌تان شود؟

زنانی که من دیده‌ام

سوما نگهداری‌نیا

در مفهوم نوینی که سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) از سواد ارائه داده، سواد عبارت است از توانایی شناخت، درک، تفسیر، برقراری ارتباط و محاسبه در استفاده از مواد مکتوب در زمینه‌های گوناگون.

علاء الأسوانی‌: ایستادگی در برابرِ هر شکلی از دیکتاتوری یک تکلیف است

سِلین لوساتو

علاء الأسوانی‌، نویسنده و جستار‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نویس بزرگ مصری که دو رمانِ عمارت یعقوبیان و شیکاگوی او به زبان‌های متعددی ترجمه و دستمایه‌ی دو فیلم سینمایی شده، اخیراً تازه‌ترین اثر خود را که جستاری با عنوان سندروم دیکتاتوری است منتشر کرده است. علاء الأسوانی به علت انتقاد از دولت‌های حسنی مبارک، محمد مُرسی و سرانجام ژنرال سیسی، رئیس‌جمهور کنونیِ، مجبور به ترکِ مصر شده و به تبعیدی خودخواسته در ایالاتِ متحده‌ی آمریکا تن در داده است.

آیا والدین اجازه دارند به کودکان‌شان اعتقادات دینی آموزش دهند؟

هلن دی ‌کروز

ریچارد داوکینز بارها ادعا کرده که پرورش دینیِ فرزندان نوعی کودک‌آزاری است. به گفته‌ی داوکینز، آموزش درباره‌یدین به کودکان پذیرفتنی است (و برای نمونه، به آنان کمک می‌کند که اصطلاحات فرهنگی را درک کنند) اما تلقین دین به کودکان (تعبیری که مقصود داوکینز از آن هر شکلی از آموزش و پرورش است که معتقدات دینی را به عنوان واقعیت آموزش می‌دهد) از نظر اخلاقی اشتباه و آسیب‌زاست.

ایرانیان در داستان‌های ایرانی

لیلا رضایی

عرب‌ها، ارامنه، کردها، کلیمیان، بلوچ‌ها، زرتشتیان، ترکمن‌ها و دیگر ایرانیانی که فارس و مسلمانِ شیعه نیستند، چه سهمی از ادبیات داستانی مدرن در ایران دارند و چه تصویری از آنها در ادبیات ارائه شده است؟

در ستایش خرید؛ چرا خرده بورژواها انسان‌ نوینِ این انقلاب‌اند؟

مایکل والزر

تمام جنبش‌های انقلابی و جنبش‌های آزادی‌بخش ملی مدعی خلقِ زن و مردی نوین‌اند. شهروند فرانسوی مظهر نوین بودن انقلاب فرانسه بود. انسان نوین شوروی یک کارگر بود و کمی بعد، کارگری شد که از فرط کار از دیگر کارگران پیشی می‌گرفت. الجزایری نوینِ مورد نظر فرانتس فانون جنگجویی بود که بعدها جای خود را به یک تروریست داد. پس از قرن‌ها که یهودیان از زمین بی‌بهره مانده بودند، یهودی نوین، یک کشاورز مهاجر بود.

آیندەی روحانیت

به کوشش محمد حیدری

در این دفتر، برخی مسائل و پرسش‌های ابتدایی درباره‌ی روحانیت با شماری از صاحب‌نظران مطرح شده است تا مقدمه‌ای برای توجه به اهمیت این صنف را فراهم کند. در گفتگوهای این مجموعه کوشش شده است تا هم گذشته‌ی روحانیون، خاستگاه فکری و اقتصادی آنها و علت افزایش قدرت‌شان در صد سال گذشته به اختصار مرور شود، و هم به حوادث پس از انقلاب و تأثیر آن بر دستگاه روحانیت و آینده‌ی آنان پرداخته شود. روحانیت در فردای ایران چه نقشی می‌تواند داشته باشد و آیا اساساً امکان نادیده گرفتن آنها وجود خواهد داشت؟

نگاهی به تاریخ اویغورهای چین

مایکل دیلون

از اواخر سال 2018 به این طرف، گزارش‌‌‌هایی منتشر شده است مبنی بر این که چین مشغول ساختن شبکه‌ی وسیعی از اردوگاه‌‌‌ها در منطقه‌ی خودگردان اویغور در استان سین‌کیانگ (شین‌جیانگ) است. این اردوگاه‌‌‌ها برای نگهداری صدها هزار ــ و بر اساس بعضی حدسیات، میلیون‌‌‌ها ــ نفر از مسلمانان اویغور ساخته می‌شود؛ کسانی که مظنون به حمایت از تظاهرات علیه نهادهای دولتی یا حمله به آن‌‌‌ها هستند.

حکومت ملی یا جهانی؟

سویدا معانی در گفتگو با ایقان شهیدی

منظورم از فدرالیسم جهانی وضعیتی است که ملت‌های جهان با میل و رضایت خود گرد هم می‌آیند و در قالب یک ابرملت فدرال به وحدت می‌رسند. با این اقدام، آنها به تشکیل یک دولت مرکزی تن می‌‌دهند و رضایتمندانه بخشی از قدرت خود را به آن واگذار می‌کنند. البته این دولت مرکزی مرجعیت و اقتدار محدودی دارد تا بتواند برای برطرف کردن نیازها و چالش‌های جمعی این ملت‌ها اقدام کند.

حکومت ملی یا جهانی؟

احمد زید آبادی در گفتگو با ایقان شهیدی

نظم بین‌الملل در روند تطور خود از قبیله و دولت‌شهر و امپراتوری، از زمان امضای قرارداد وستفالی در سال ۱۶۴۸ وارد مرحله‌ی دولت-ملت یا همان واحدهای سیاسی ملی شده است. تشکیل دولت-ملت‌ها نوعی گسست حقوقی و سیاسی نسبت به دوران پیش از خود به وجود آورده است به طوری که حق برابر و برابریِ حقوقی را برای تمام اتباع، صرف‌نظر از تفاوت‌های عقیدتی و سیاسی آنان در روندی تاریخی متحقق کرده است که از آن به نام حقوق شهروندی یاد می‌شود.

این پایان راه نیست؛ تسلی‌بخشی‌هایِ بندهش

دومنیکو آگوستینی، ساموئل تروپ

شاهنشاهی ساسانی، در دوران شکوفایی‌اش در حدود سال ۶۲۰ میلادی بر گستره‌ای از اورشلیم در غرب تا سمرقند در شرق فرمان‌روایی می‌کرد. کاخ شاهنشاهی در شهر باستانی تیسفون، نزدیک بغداد امروزی، کانون سیاسی این پادشاهی پهناور بود و مذهب رسمی‌اش، کیش باستانی ایرانی، آیین زرتشتی بود. در نمادشناسی شاهی، شاه ساسانی با اورمزد، خالق خوب یا خدا، در پیوند بود.