مقالات روسی فاطمه سیاح: الگوی آگاهی و اِشراف علمی
بهروز اخلاقی
انتشار کتاب میراث ادبی فاطمه سیاح در شوروی رویداد جالبتوجهی در عرصهی تاریخ نقد ادبی در ایران به شمار میرود.
انتشار کتاب میراث ادبی فاطمه سیاح در شوروی رویداد جالبتوجهی در عرصهی تاریخ نقد ادبی در ایران به شمار میرود.
در رستوران فرودگاه آمستردام نشستهام. زمان پروازم به دوبلین ساعت دو و نیم است. از پیش به من گفتهاند که در طول پرواز از آمستردام به دوبلین، با ایوان كلیما، نویسندهی چک، همسفرم.
برای نویسندگان ممنوعالقلم فقط پستترین مشاغل مجاز بود؛ حمالی، شبگردی، شیشهشویی، رفتگری و، اگر خوششانس بودند، انبارداری. اما همین نویسندگان در آن دوران بهترین کتابها را نوشتند.
کلیما از دههی ۱۳۷۰ با ما ایرانیها بود. با آن لحن روراست و صمیمیاش و با آن چهرهی دوستداشتنی و موهای بیتلیاش بر روی جلد کتابهایش.
هنوز در دوران پیشاگذار هستیم و تا رسیدن به مرحلهی شروع گذار راه درازی در پیش داریم. در این مرحله مسئلهی اصلی نقشهی راه است و سپس ائتلافسازی و توافق پیرامون روایت مشترک.
مولانا، طی سالها و در اثر عواملی که در این مقاله به آن میپردازیم، چنان دگرگون شد که به قول خودش، از «زاهد کشوری» و «صاحب منبر»، به «عاشق کفزنانِ» معشوق خود، بدل گردید.
بسیاری از کارخانههای بزرگ و معروف ایران، از جمله ایرانناسیونال، ذوبآهن اصفهان، تراکتورسازی تبریز، ماشینسازی اراک، لولهنورد اهواز، ارج، مینو، آزمایش و پارستوشیبا (پارسخزر) در این دوره تأسیس شدند.
وقتی گذار از دوران سرکوب آغاز میشود، «گذشته» پرسش دشواری را در برابر جامعه قرار میدهد. اکنون جامعهای که سالها در معرض سرکوب و خشونت بوده باید تصمیم بگیرد که با آمران و عاملان جنایتها چه کند. ببخشد؟ فراموش کند؟ مجازات کند؟
ای کاش تصویری از او در دست میبود، از زنی که این دفتر از آنِ اوست، اولین زنی که خود را صاحب صورت و شمایل کرد، و با خود امکانِ تصویر داشتنِ زنان را آورد، که تا دیده نشوی تصویر نداری. همه از زیبایی چهرهاش سخن گفتهاند جز قلمموی نقاشی.
نمایش تئاترِ «زخمهایم از عشق است ــ فروغ فرخزاد، داستان یک زن» روایتی از زندگی فروغ فرخزاد، شاعر، نویسنده، بازیگر و کارگردان ایرانی است که بهصورت تکنفره روی صحنه اجرا میشود.
رادیو ارومیه یا «رادیو چیچَست» که نامش را از اسم اوستایی دریاچهی ارومیه ــ به معنای «درخشنده» ــ گرفته بود، در اواخر دههی ۱۳۲۰ با برنامههایی به زبانهای ترکی، کردی، آشوری و ارمنی آغاز به کار کرد و در آن دوران آینهی تمامنمایی از تنوع قومی و فرهنگی در این منطقه بود.
در ۲۰ ژانویه، یعنی روز معارفهی رئیسجمهور جدید، اعضای دولت بایدن مسئولیتهای خود را تحویل دولت جدید دادند، از جمله من که مسئولیت بهداشت جهانی را در «ادارهی توسعهی بینالمللی آمریکا» بر عهده داشتم.
این مجموعه، بیش از آنکه صرفاً ثبت لحظهها باشد، تلاش برای فهم تحولات عمیق سیاسی-اجتماعی و روح زمانهای است که عباس عطار در آن زیست و عکاسی کرد.
مفهوم چندوجهی «فرهنگ آب» بر این امر دلالت دارد که آب در ذهن ایرانیان همواره نقشی فراتر از مایعی حیاتی داشته و پایه و اساس نظامهای اعتقادی، ساختارهای سیاسی، هویتهای اجتماعی و پویاییهای فرهنگی ایرانیان بوده است.
چگونه ممکن است برداشتی از زمان به نفی تاریخ منجر شود و پیامدهای ناگواری برای تعاملات بشری داشته باشد؟
فاطمه مرنیسی، جامعهشناس و نویسندهی اثرگذار مراکشی، در مقالهی معروف «نوشتن بهتر از جراحی کشیدن پوست است» تأکید میکند که تنها راه واقعی زنان عرب برای جوان و زنده ماندن، نوشتن است.
فساد را اغلب یکی از بزرگترین موانع تحقق عدالت و رفاه در سراسر دنیا میدانند. در کشورهایی مثل ایران که فساد نظاممند بر همهچیز، از اقتصاد تا حکمرانی، تأثیر میگذارد پرسش این است: وقتی که از نظامهای داخلی کاری ساخته نیست چه کسی افراد و نهادهای فاسد را ملزم به پاسخگویی میکند؟
بانک جهانی تخمین میزند که رشد اقتصادی در سال ۲۰۲۵ به «۲/۳ درصد کاهش خواهد یافت، که نسبت به سال گذشته در اغلب اقتصادها روندی کاهشی دارد»؛ رقمی که «کندترین نرخ رشد جهانی از سال ۲۰۰۸» توصیف شده است.
محرومیت یک اقلیت دینی از حقوق برابر و مِلکی بزرگ در شمال شهر تهران، زمینهساز قتلِ یک زن بهائیِ سالمند میشود و پای مهرانگیز کار، حقوقدان، وکیل و نویسنده، را به پروندهای باز میکند که در این گفتوگو دربارهاش بیشتر میشنوید.
در بازهی زمانی ۲۰۱۲-۱۹۵۰، ۴۷۳ رهبر خودکامه قدرت را از دست دادند و ۶۹ درصد از آنان تبعید، زندانی یا کشته شدند. خودکامگان در چه شرایطی سقوط میکنند و پس از آن چه بر سر کشور میآید؟
رونالد ریگان، رئیسجمهور آمریکا، زمانی گفته بود: «هولناکترین نُه کلمه در زبان انگلیسی اینهاست: من کارمند دولت هستم و میخواهم به شما کمک کنم.» این سخن او مثال بارز روایت سیاسیای بود که از میل به کاهش اقدامات دولت حکایت میکرد.
هراری در تعریف اومانیسم مینویسد: «باور به اینکه احساسات انسانی، منبع عالی اقتدار هستند؛ چه در سیاست، و چه در اقتصاد، اخلاق و هنر.»
گرچه در ظاهر، تبعید اسدی با مهاجرتش به سوئد به سال ۱۳۵۴ آغاز شد، اما ریشههای آن در دل همان وطنی روئید که میبایست مأمن و مأوایش باشد، اما پذیرنده و پذیرا نبود.
مجلس مؤسسان نهادی ویژه و موقت است که برای بررسی و تصویب قانون اساسی جدید تشکیل میشود. اعضای این مجلس باید نمایندهی طیفهای گستردهای از جامعه باشند تا مشروعیت، دموکراتیک و همهشمول بودن قانون اساسی جدید تضمین شود.